آموزش الگوی ستاره ثاقب (Shooting Star) و الگوی چکش وارونه (Inverted Hammer)
یکی از مرسوم‌ترین راه‌ها برای تحلیل حرکت قیمت دارایی‌های مختلف استفاده از الگوهای کندل استیکی است. همان‌طور که می‌دانید «کندل استیک» (Candlestick) یا نمودار شمعی ژاپنی، شکل خاصی از نمایش نوسانات قیمت در بازارهای مالی است که با یک نگاه به آن می‌توان چهار داده مهم را استخراج کرد. این چهار داده شامل قیمت آغازین دارایی در آن بازه زمانی، قیمت پایانی، حداکثر قیمت و حداقل قیمت می‌شود.
زمانی که این کندل استیک‌ها در کنار هم قرار می‌گیرند، الگوهای خاصی را تشکیل می‌دهند که به کمک آن‌ها می‌توان نمودار دارایی‌های مختلف را تحلیل کرده و متناسب با آن اقدام به خرید و فروش کرد. در این بین برخی از کندل استیک‌ها نیز وجود دارند که خودشان به تنهایی حاوی اطلاعات مهمی هستند. الگوی ستاره ثاقب و الگوی چکش وارونه دو نمونه از این کندل استیک‌ها هستند که در مقاله امروز می‌خواهیم در مورد آن‌ها صحبت کنیم.
الگوی ستاره ثاقب و الگوی چکش وارونه با اینکه از نظر ظاهری شباهت‌های زیادی به هم دارند، ولی کاربرد آن‌ها متفاوت است. اگر می‌خواهید شما هم با این دو الگوی مهم تحلیل تکنیکال آشنا شوید، حتما تا انتهای مقاله ما را همراهی کنید.
الگوی ستاره ثاقب چیست؟
الگوی ستاره ثاقب یا الگوی ستاره دنباله‌دار که در زبان انگلیسی به آن الگوی Shooting Star گفته می‌شود، نوع خاصی از یک کندل استیک است که در آن بدنه کندل بسیار کوچک بوده و سایه بالایی بسیار بلند است. در این الگو سایه پایین وجود ندارد یا بسیار کوتاه است. این الگو نشان‌دهنده این است که خریداران در حال از دست دادن کنترل بازار هستند و ممکن است به زودی فروشندگان بازار را به دست بگیرند.
الگوی ستاره ثاقب یک الگوی نزولی یا «خرسی» (Bearish) به حساب می‌آید و معمولا در انتهای یک روند صعودی یا در نزدیکی‌های سطح مقاومتی ایجاد می‌شود. اگر بخواهیم این الگو را به شکل دیگری توصیف کنیم باید بگوییم که الگوی ستاره ثاقب زمانی تشکیل می‌شود که قیمت یک دارایی در یک بازه زمانی خاص رشد قابل‌توجهی می‌کند، اما این رشد چندان دوام نمی‌آورد قیمت دوباره با نزدیک شدن به همان قیمت آغازین در نزدیکی‌های آن بسته می‌شود.
برای اینکه یک کندل را الگوی ستاره دنباله‌دار در نظر بگیریم باید حتما کندل تشکیل شده بعد از یک روند افزایشی ایجاد شده باشد. همچنین فاصله بین بالاترین قیمت کندل و قیمت آغازین باید بیشتر از دو برابر بدنه کندل ستاره ثاقب باشد. نکته مهم دیگر نبود سایه پایینی یا بسیار کوتاه بودن آن است که در غیر این صورت کندل تشکیل شده الگوی ستاره ثاقب نخواهد بود.
الگوی ستاره ثاقب چه اطلاعاتی در اختیار ما قرار می‌دهد؟
فرض کنیم شما از نظر ظاهری قادر به شناسایی الگوی ستاره ثاقب روی نمودار دارایی مورد نظر خود هستید و در یکی از تحلیل‌های خود با این الگو مواجه شده‌اید. سوالی که مطرح می‌شود این است که مشاهده شدن الگوی ستاره ثاقب چه اطلاعاتی در خود نهفته دارد و چگونه می‌توانیم از آن برای افزایش احتمال موفقیت معاملات خود استفاده کنیم؟
در پاسخ به این سوال باید گفت زمانی که بعد از یک روند افزایشی و تشکیل چندین کندل صعودی الگوی ستاره ثاقب تشکیل می‌شود، باید انتظار احتمال کاهش قیمت و تغییر روند را داشته باشیم.
در واقع ثبت چندین کندل صعودی نشان می‌دهد که روند افزایشی با قدرت در حال پیش‌روی است و خریداران کنترل بازار را برعهده دارند. این افزایش با شروع کندل جدید نیز ادامه پیدا می‌کند، اما با گذشت زمان فروشندگان خودی نشان می‌دهند و قیمت را دوباره به همان سطح آغازین کندل برمی‌گردانند. با این کار تمام سودی که خریداران کسب کرده بودند از بین می‌رود و یک کندل ستاره ثاقب ثبت می‌شود.
این اتفاق یک نکته بسیار مهم در خود دارد و آن این است که در حال حاضر خریداران دیگر قدرت قبلی خود را ندارند و کم‌کم این فروشندگان هستند که کنترل بازار را برعهده می‌گیرند. بنابراین در چنین شرایطی بسیاری از معامله‌گران منتظر کندل بعدی می‌مانند و اگر این کندل نیز یک کندل نزولی بوده و با حجم زیاد تشکیل شود، به نوعی احتمال ریزش بیشتر را تایید می‌کند و می‌توان وارد یک معامله فروش یا «شورت» (Short) شد.
با این حال فراموش نکنید که حتی بعد از تشکیل الگوی ستاره ثاقب، قیمت یک دارایی می‌تواند وارد فاز تثبیت شده یا به حرکت صعودی خود ادامه دهد و مشاهده این الگو تضمینی برای ریزش قیمت‌ها نیست.
الگوی چکش وارونه چیست؟
الگوی «چکش وارونه» (Inverted Hammer) از نظر ظاهری بسیار شبیه الگوی ستاره ثاقب است. هر دوی این الگوها سایه بالایی بلندی دارند، بدنه‌ی آن‌ها کوچک است و سایه پایینی آن‌ها نیز یا بسیار کوتاه است یا اصلا وجود ندارد. تنها تفاوت الگوی چکش وارونه و الگوی ستاره ثاقب محل شکل‌گیری آن‌ها است.
در حقیقت الگوی ستاره ثاقب زمانی تشکیل می‌شود که قیمت با یک افزایش روبه‌رو شده و تشکیل آن نیز نشان‌دهنده تغییر روند به سمت پایین است. در حالی که الگوی چکش وارونه بعد از یک روند نزولی تشکیل می‌شود و نشان‌دهنده تغییر روند به سمت بالا است.
به عبارت دیگر زمانی که با یک کندل با بدنه کوچک، سایه بالای بلند و سایه پایین بسیار کوتاه یا بدون سایه مواجه شویم، اگر این کندل در انتهای یک روند صعودی تشکیل شده باشد، کندل مورد نظر یک کندل ستاره ثاقب خواهد بود. اما اگر این کندل در انتهای یک روند نزولی ایجاد شده باشد، الگوی مورد نظر الگوی چکش وارونه است.
چون الگوی چکش وارونه در انتهای روند نزولی یا در نزدیکی‌های سطح حمایتی ایجاد می‌شود و نشان‌دهنده احتمال تغییر روند به سمت بالا است، این الگو جزو الگوهای صعودی یا گاوی (Bullish) به حساب می‌آید.
سایه بلند الگوی چکش وارونه نشان می‌دهد که علی‌رغم نزولی بودن روند و کنترل بازار توسط فروشندگان، خریداران خودی نشان داده و قیمت را به اندازه سایه بلند این کندل افزایش داده‌اند. به‌همین‌دلیل، انتظار می‌رود که خریدران دوباره کنترل بازار را برعهده گرفته و روند را به سمت بالا تغییر دهند.
البته در این مورد نیز کندلی که بعد از کندل چکش وارونه تشکیل می‌شود، اهمیت بسیاری دارد و اگر این کندل نیز یک کندل صعودی باشد، می‌توان به عنوان تاییدیه تغییر روند به آن نگاه کرد.
محدودیت‌های الگوی ستاره ثاقب و الگوی چکش وارونه
همیشه به این نکته توجه داشته باشید که در یک روند صعودی یا نزولی قوی، تشکیل یک کندل واحد مثل ستاره ثاقب و چکش وارونه ممکن است چندان قابل‌توجه نباشد. قیمت هر دارایی در هر بازار مالی که باشد مدام در حال نوسان است و خریداران و فروشندگان در هر لحظه کنترل بازار را به دست می‌گیرند و آن را از دست می‌دهند.
برای همین بعد از تشکیل این دو الگو و در حالت کلی هر الگوی کندل استیکی دیگر، باید حتما به دنبال تاییدیه باشید. اگر بعد از شکل‌گیری کندل ستاره ثاقب می‌خواهید یک موقعیت معاملاتی فروش باز کنید یا از معامله فعلی خود خارج شوید، باید حتما این کار را بعد از تاییدیه گرفتن انجام دهید.
حتی بعد از تاییدیه نیز هیچ تضمیمی برای ریزش قیمت وجود ندارد و نمی‌توان فهمید که این کاهش اگر وجود داشته باشد، چقدر خواهد بود. این احتمال هم وجود دارد که قیمت کمی کاهش یابد، اما دوباره در جهت روند صعودی قبلی به حرکت رو به بالای خود ادامه دهد. این محدودیت‌ها در مورد الگوی چکش وارونه نیز صدق می‌کند و تشکیل آن تضمیمی برای تغییر روند و افزایش قیمت نیست.
برای حل این مشکل استفاده از حد ضرر و همچنین استفاده از دیگر روش‌های تحلیل تکنیکال در کنار الگوهای ستاره ثاقب و چکش وارونه پیشنهاد می‌شود.
سخن پایانی
الگوی ستاره ثاقب و الگوی چکش وارونه که به ترتیب در زبان انگلیسی به آن‌ها الگوی Shooting Star و Inverted Hammer گفته می‌شود، دو مورد از الگوهای کندل استیکی در تحلیل تکنیکال هستند که از نظر ظاهری شباهت‌های زیادی به هم دارند.
هر دو الگو بدنه کوچکی دارند و سایه بالایی آن‌ها بسیار بلند است. سایه پایینی این الگوها نیز یا بسیار کوتاه است یا اصلا وجود ندارد. تنها تفاوت الگوی ستاره ثاقب و الگوی چکش وارونه در محل شکل‌گیری آن‌ها است.
به عبارت دیگر الگوی ستاره ثاقب در پایان یک روند صعودی تشکیل می‌شود و نشان‌دهنده کاهش قیمت است، در حالی که الگوی چکش وارونه در پایان روند نزولی تشکیل می‌شود و خبر از افزایش قیمت می‌دهد.
این دو الگو جزو مهم‌ترین الگوهای نموداری به حساب می‌آیند و یادگیری آن‌ها می‌تواند شانس موفقیت شما را در بازارهای مالی افزایش دهد.
برای دریافت مشاوره تخصصی رایگان از کارشناسان ما، اطلاعات خواسته شده رو تکمیل فرمایید.
