مشکل مقیاسپذیری (Scaling) در ارزهای دیجیتال چیست؟

فناوری بلاک چین به وجود آمد تا برخی از مشکلات سیستمهای مالی سنتی همچون عدم شفافیت، متمرکز بودن و ایمنی را برطرف کند و در تعدادی از موارد نیز جایگزین آنها گردد، ولی سوال اصلی این است که شبکههای بلاک چین تا چه اندازه جهت پذیرش توسط عموم آماده هستند؟
امروزه شبکه بلاک چین بیت کوین توانایی انجام ۷ تراکنش را در ثانیه دارد. در شبکه بلاک چین اتریوم این عدد به ۱۵ تراکنش در ثانیه میرسد؛ این در حالیست که شبکه «ویزا کارت» (Visa Card) قادر است تا ۲۴ هزار تراکنش را در ثانیه پردازش کند.
از طرفی در انتهای سال ۲۰۱۷ نیز شاهد این بودیم که پس از افزایش بیشازحد تعداد تراکنشها در شبکه بیت کوین و اتریوم و بسیاری دیگر از ارزهای دیجیتال، اغلب تراکنشها به علت افت سرعت این بلاک چینها، برای زمانی طولانی در صف انتظار برای تایید مانده بودند. این مشکل باعث شد که بهتبع کارمزد تراکنشها نیز بسیار افزایش پیدا کند.
بهصورت کلی به اینچنین مشکلات رایج در شبکه بلاک چین ارزهای دیجیتال، عدم مقیاسپذیری گفته میشود. در این مطلب قصد داریم تا نگاه دقیقی به این مشکل انداخته و از زوایای گوناگون آن را بررسی کنیم.
مشکل مقیاسپذیری چیست؟
با توجه به محبوبیت و کاربردهایی که برای فناوری بلاک چین در نظر گرفته شده است، روزبهروز به تعداد افراد علاقهمند به عرصه بلاک چین و ارزهای دیجیتال افزوده میشود. ولی یکی از موانع اصلی رشد فناوری بلاک چین را بدون شک میتوان مسئله مقیاسپذیری یا عدم تطابق با میزان تقاضا دانست.
در حقیقت مقیاسپذیری، قابلیت ارز دیجیتال در کنار آمدن با هجوم تراکنشهای بالا در یک زمان واحد است. بهعنوانمثال بیت کوین تعدادی تراکنش در ثانیه را بهسادگی انجام میدهد، ولی اگر تعداد تراکنشهای انجامشده در هر ثانیه از میزان مشخصی بیشتر شود، تراکنشهای انجامنشده باید در صف انتظار قرار بگیرند. فردی که بالاترین کارمزد را پرداخت کند در جایگاه بالاتری در صف انتظار قرار میگیرد. بنابراین پرداخت کارمزدِ کمتر به معنای بیشتر منتظر ماندن برای تایید تراکنش است.
چنین شرایط ناخوشایندی درنتیجه محدودیتهای موجود در شبکه بلاک چین روی میدهد. بهطورمثال برای ذخیره اطلاعات موجود در یک بلوک، بازه مشخصی در نظر گرفته شده است. چنین محدودیتهایی سبب میشود که سیستم از خطر حملات سیستم توزیعشده DDoS در امان باشد.
تراکنشها درواقع اطلاعاتی هستند که بهمنظور تایید هر تراکنش در بلوکها ذخیره میشوند. جهت ایجاد هر بلوک به زمان نیاز است. زمان ایجاد بلوک در هر رمز ارز متفاوت است؛ اما این پروسه برای بیت کوین ده دقیقه به طول میانجامد.
بهمنظور انجام تراکنشهای فراوان به تعداد زیادی بلوک نیاز خواهد بود. ماینرها یا ولیدیتورها (بسته به نوع شبکه) جهت حل این مشکل به میدان آمدهاند. آنها از طریق تایید تراکنشها موفق به رمزگشایی بلوکها میشوند. به نظر میرسد که همه از این شرایط راضی باشند؛ اما اینطور نیست.
در حقیقت حتی باوجود ماینرها، کارمزد و اندازه کوچک بلوکْ باز هم امکان تایید همزمان و موفقیتآمیز تعداد زیادی از تراکنشها در شبکه وجود ندارد. بهاینترتیب اگر تعداد زیادی از تراکنشها به سیستم هجوم بیاورند، سیستم قادر به مقابله با این مشکلات نخواهد بود. در این صورت رمز ارز بهطور کامل متوقف میشود یا تمام تراکنشهای در انتظار تایید لغو میشوند. چنین رویدادی اعتبار رمز ارز را خدشهدار میکند و درنتیجه قیمت آن را نیز کاهش میدهد.