مروری بر شکایت SEC از ریپل | نتیجه دادگاه چه بود؟

از سال ۲۰۰۹ میلادی که بیت کوین خود را به عنوان شکل جدیدی از ارز معرفی کرد و سال‌های بعد از آن که شاهد گسترش و همه‌گیر شدن این ارزهای دیجیتال بودیم، مسائل حقوقی و قانونی از مهم‌ترین موانع پیش روی فعالان این حوزه بوده است.

آخرین ارزی که با چنین مشکلات قانونی و سنگ‌اندازی‌های دولتی مواجه شده‌، رمزارز ریپل است. این ارز که جزو چند ارز دیجیتال برتر بازار از نظر حجم معاملات است، طی سال‌های اخیر مورد بازخواست «کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا» (SEC) قرار گرفته است.

در این مقاله ضمن ارائه‌ تاریخچه‌ کوتاهی از فعالیت‌های ریپل و شرکت سازنده‌اش، دلایل و اتهامات SEC نسبت به این ارز را بررسی خواهیم کرد. در نهایت نیز به تاثیرات این تصمیم بر روی دیگر ارزهای دیجیتال و در حالت کلی، صنعت رمزارزها می‌پردازیم. در دو سال اخیر برای ریپل چه اتفاقی افتاده‌ است؟ با ما همراه باشید.

شکایت از ریپل و سقوط قیمت آن

در تاریخ ۲۲ دسامبر ۲۰۲۰ میلادی مصادف با ۲ دی ماه ۱۳۹۹ کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا که از این پس آن را SEC خطاب خواهیم کرد، علیه شرکت «ریپل لبز» (Ripple Labs) و آقای «کریستین لارسن» (Christian Larsen) که هم‌بنیان‌گذار، مدیر اجرایی و مدیرعامل سابق این شرکت است، و همچنین «بردلی گارلینگ‌هاوس» (Bradley Garlinghouse) که مدیرعامل فعلی ریپل لبز است، شکایت کرد. این شکایت به‌خاطر ارائه‌ اوراق بهادار ثبت نشده با ارزش ۱.۳۸ میلیارد دلار توسط شرکت ریپل، تنظیم شده بود.

به ادعای این کمیسیون، متهمان از سال ۲۰۱۳ میلادی بیش از ۱۴.۶ میلیارد واحد از ارز دیجیتال ریپل را که با علامت XRP شناخته می‌شود، به سرمایه‌گذاران آمریکایی و دیگر مناطق جهان فروخته‌اند.

کمسیون SEC ادعا کرد که XRP یک قرارداد سرمایه‌گذاری است و به همین دلیل با استناد به قوانین مربوط به اوراق بهادار آمریکا که در سال ۱۹۳۳ وضع شده، باید آن را جزو اوراق بهادار محسوب کرد. اما متهمان که XRP را به چشم اوراق بهادار نمی‌دیدند، به طبع آن، این دارایی را نزد SEC ثبت نکردند و همین موضوع باعث شد که SEC مدعی نقض قوانین مربوط به اوراق بهادار از جانب ریپل شود.

در این شکایت، SEC قصد داشت مثل پرونده‌ مربوط به اپلیکیشن «کیک» (Kik) با صدور دستور قضایی دائمی تمام سودهای غیرقانونی کسب‌شده توسط ریپل را ضبط کرده و متهمان را نیز جریمه کند. همین شکایت باعث شد به سرعت قیمت ریپل در صرافی‌های معتبر با سقوط آزاد مواجه شده و سرمایه‌گذاران زیادی را متضرر کند.

 

تاریخچه ریپل

شرکت ریپل در سال ۲۰۱۲ میلادی تاسیس و پایگاه داده‌ی XRP Ledger را توسعه داد. این پایگاه داده‌ «همتابه‌همتا» (Peer-to-peer) لایه‌ی زیرین توکن‌های XRP را تشکیل می‌دهد. با اینکه XRP خود را یک دارایی دیجیتال معرفی می‌کند ولی با دیگر ارزها مثل بیت کوین و اتریوم تفاوت‌هایی دارد؛ برای مثال بیت کوین و اتریوم از راه «استخراج» (Mining) ایجاد می‌شوند در حالی که مقدار نهایی XRP از همان سال ۲۰۱۲ مشخص شده بود. ابتدا ۲۰ میلیارد واحد از کل ۱۰۰ میلیارد واحد XRP در اختیار سرمایه‌گذاران از جمله لارسن و گارلینگ‌هاوس قرار گرفت و ۸۰ میلیارد بعدی قرار شد به تدریج به بازار تزریق شود.

SEC ریپل را متهم کرده که در سال ۲۰۱۳ تلاش‌های خود را برای افزایش تقاضای سوداگرانه و حجم معاملات XRP از چند طریق آغاز کرده است:

۱. شرکت ریپل به‌کمک واسطه‌ها و به‌صورت فروش بازاری به سرمایه‌گذاران عمومی، XRP فروخته است.

۲. شرکت ریپل به‌صورت فروش سازمانی به حداقل ۲۶ سرمایه‌گذار سازمانی، XRP فروخته است.

۳. ریپل به عناوین مختلفی مثل پرداخت غرامت، کارمزد، کمیسیون و پاداش به اشخاص ثالث XRP فرستاده است که هیچ محدودیتی هم برای فروش مجدد نداشته‌اند.

۴. ریپل حداقل به ۱۰ پلتفرم معامله ارزهای دیجیتال به‌خاطر لیست کردن XRP و رسیدن به حجم معاملات بالا به عنوان پاداش، XRP داده است.

SEC مدعی است شرکت ریپل کاملا آگاه بود که ممکن است XRP به عنوان یک قرارداد سرمایه‌گذاری شناخته شود (یعنی جزو اوراق بهادار است). حتی وکلای حقوقی ریپل به اعضای شرکت خود هشدار داده بودند که در صورت ورود SEC به موضوع، شرکت‌شان دچار دردسر خواهد شد.

در سال ۲۰۱۸ شرکت ریپل محصولی توسعه داد که قرار بود از XRP به صورت کاربردی استفاده کند. این محصول «نقدشوندگی براساس تقاضا» (On-Demand Liquidity یا ODL) نام داشت و به شرکت‌های تجاری اجازه می‌داد به کمک XRP که به عنوان واسطی بین دو ارز خارجی به‌شمار می‌رفت، به مبادله‌ پول بپردازند و نگران مرزهای جغرافیایی هم نباشند. ریپل ۳۲۴ میلیون واحد از ارز دیجیتال خود را در اختیار افرادی قرار داد که از ODL استفاده می‌کردند.

 

XRP، ارز دیجیتال یا اوراق بهادار؟

کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا دلایل جالب‌توجهی برای ادعای‌ اوراق بهادار بودن XRP داشت. به عقیده‌ این کمیسیون در این پروژه، پول به شکل یک سرمایه‌گذاری مشترک استفاده شده که احتمال سودآوری در آن هم به تلاش و مدیریت دیگران بستگی داشت. از این استدلال با عنوان «آزمون هووی» (Howey Test) یاد می‌شود که در جریان پرونده‌ای در سال ۱۹۴۶ استفاده شد و به همین نام شهرت یافت. در تحلیلی که SEC به کمک این آزمون انجام داده چند نکته‌ مهم به چشم می‌خورد:

• شرکت ریپل در ازای دریافت پول، حجم زیادی از ارز XRP خود را به ارزش ۱.۳۸ میلیارد دلار، توزیع کرده است.
• کسانی که XRP خریداری کرده‌اند در واقع سرمایه‌گذاری آن‌ها به یک سرمایه‌گذاری مشترک تبدیل شده است؛ زیرا سود و ضرر آن‌ها به‌صورت مستقیم به موفقیت یا شکست شرکت ریپل در مدیریت تقاضا و قیمت XRP بستگی دارد. شرکت ریپل به عنوان یک طرف از سرمایه‌گذاری، نه‌تنها بازار عمومی XRP را مدیریت می‌کند بلکه به‌خاطر داشتن حجم زیادی از این ارز و استفاده از درآمد حاصل از آن برای تامین سرمایه‌ شرکت خود، سود مشترکی هم با سرمایه‌گذاران دارد.
• متهمان قول داده بودند که برای توسعه، نظارت و مدیریت یک بازار عمومی و یک بازار ثانویه برای XRP و به‌منظور افزایش حجم معاملات و فرصت‌های فروش مجدد، به‌شدت تلاش کنند. متهمان بارها در جریان بیانه‌های عمومی از تلاش‌های خود برای افزایش تقاضا، مقبولیت و نقد‌شوندگی XRP صحبت کردند.
• ریپل خود را به عنوان اصلی‌ترین منبع اطلاعات در مورد XRP معرفی کرده بود. به همین دلیل سرمایه‌گذاران از این شرکت انتظار داشتند که با فعالیت‌های کارآفرینانه و مدیریت‌شان، پروژه‌ XRP خود را به موفقیت برساند.

این کمیسیون بعد از استدلال‌های بالا از روی آزمون هووی نتیجه گرفته که XRP در اصل یک قرارداد سرمایه‌گذاری است و به‌خاطر کاربردی که در شبکه‌ ODL دارد، فروخته نمی‌شود. کمیسیون SEC می‌گوید که شبکه‌ ODL تا سال ۲۰۱۸ در دسترس عموم قرار نداشت و حتی بعد از انتشار عمومی آن هم استفاده از XRP در بین انتقال‌دهندگان پول تا حدزیادی به‌خاطر مشوق‌های شرکت ریپل بوده است. به ادعای آن‌ها XRP بیش از اندازه‌ فروخته و معامله شده و از حد معمول فراتر رفته است. همچنین SEC هرگونه ادعای ارز بودن XRP را رد می‌کند؛ زیرا استفاده از آن برای ارتباط دادن دو ارز دولتی (Fiat) نمی‌تواند باعث قانونی شدن آن شود.

نکته‌ قابل‌توجه دیگر این است که SEC شرکت ریپل را به این متهم کرده که در ارائه‌ی اطلاعات لازم به سرمایه‌گذاران به‌صورت سلیقه‌ای عمل کرده و با این کار فعالیت معاملات XRP را تحت کنترل خود درآورده است. حتی SEC می‌گوید شرکت ریپل برای افزایش سرمایه‌ خود اقدام به دست‌کاری قیمت و میزان نقدشوندگی XRP کرده است.

 

تاثیرات مشکلات قانونی ریپل

کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC)  طی سال‌های اخیر مدام در حال گلاویز شدن با شرکت‌های کریپتویی بزرگ و کوچک بوده است. این شکایت هم یکی از اولین فعالیت‌های اجرایی کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا علیه ارزهای دیجیتال ثبت‌نشده است. XRP جزو یکی از پنج ارز دیجیتال بزرگ دنیا با بیشترین حجم معاملات است که ارزش بازار آن به بیش از ۲۷ میلیارد دلار می‌رسد. برخلاف دیگر ارزهای دیجیتال، XRP توسط تعداد زیادی از سرمایه‌گذاران سازمانی و شرکت‌های انتقال پول مثل بانک نگه‌داری می‌شود.

به گفته‌ گارلینگ‌هاوس، مدیرعامل فعلی ریپل که یکی از متهمان این پرونده بود، ریپل در مقابل شکایت SEC از خود دفاع کرده و در دادگاه مدارک خود را ارائه داد. او معتقد است که شکایت علیه ریپل و ارز XRP نوعی حمله به ارزهای دیجیتال در حالت کلی بوده و تاثیر عمده‌ای روی این صنعت خواهد گذاشت.

بعد از اعلام این شکایت، صرافی‌های بزرگی مثل «کوین دسک» (CoinDesk) اعلام کردند که تا زمان مشخص شدن نتیجه‌ شکایت در دادگاه، ارز دیجیتال ریپل را از لیست ارزهای قابل معامله خود حذف خواهند کرد. این تصمیم توسط صرافی‌ها بیش از پیش باعث افت قیمت شدید XRP شد. نکته‌ دیگر این است که به دلیل مشکلات قانونی پیش آمده، شرکت ریپل تصمیم گرفت از آمریکا به یک کشور دیگر که XRP را جزو اوراق بهادار نمی‌داند، نقل‌مکان کند.

علاوه بر این، بسیاری از سرمایه‌گذاران سازمانی به دلیل نامطمئن بودن آینده‌ ریپل، دارایی‌های XRP خود را به‌فروش رساندند.

 

پایان دادگاه ریپل و کمیسیون SEC در سال ۲۰۲۳

سرانجام «ریپل لبز» (Ripple Labs)، شرکت پروتکل پرداخت مبتنی بر بلاک چین، در نبرد حقوقی علیه کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده (SEC) پیروز شد. در ۱۳ ژانویه ۲۰۲۳، در پرونده‌ای که از سال ۲۰۲۰ علیه شرکت ریپل باز شده بود، قاضی آنالیسا تورس از دادگاه منطقه‌ای ایالات‌متحده، با صدور حکمی اعلام کرد که توکن XRP یک اوراق قرضه نیست!

گفتنی است که با انتشار این خبر، توکن XRP شاهد یک افزایش قیمت ناگهانی بود. طبق گزارشات CoinGecko، ارزش توکن در عرض چند دقیقه از ۰.۴۵ دلار به ۰.۶۱ دلار رسید و بیش از ۲۵ درصد رشد را تجربه کرد.

همانطور که در این مقاله آمده است؛ شکایت SEC علیه ریپل و مدیران آن در دسامبر ۲۰۲۰ با این استدلال مطرح شد که ریپل یک اوراق قرضه ثبت نشده را تحت عنوان ارز دیجیتال XRP عرضه می‌کند.

با این حال، در طول جلسات محاکمه، هر دو مدیران شرکت ریپل علیه این ادعا مقاومت کردند و اظهار داشتند که این ارز دیجیتال در سوئیس، سنگاپور، ژاپن و امارات، یک اوراق قرضه به شمار نمی‌رود.

این دفاعیات و همچنین انتشار سخنرانی بیل هینمن، عامل مهمی در پیروزی ریپل علیه کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا بود؛ بیل هینمن اظهار داشت که نه بیت کوین و نه اتریوم اوراق بهادار نیستند.

دادگاه ریپل لبز و کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) بیش از دو سال به طول انجامید؛ نتیجه دادگاه ریپل تقریبا برای همه اهمیت داشت، حتی افرادی که در ارز دیجیتال XRP سرمایه‌گذاری نکرده و هیچ‌وقت هم به خرید آن فکر نمی‌کردند. همیشه نگرانی از نتیجه دادگاه ریپل در ذهن سرمایه‌گذاران رمز ارزها وجود داشت، اما اکنون خیال همه راحت شده است.

 

سخن پایانی

شکایت کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا زمانی‌که چندین سال از ارائه و خریدوفروش ریپل در صرافی‌های بزرگ می‌گذشت، کمی غیرعادی و جالب توجه بود. اینکه چرا این کمیسیون به‌یکباره تصمیم به این شکایت گرفت به‌طور واضح مشخص نیست ولی چیزی که برای‌مان روشن شد تاثیر شگرف چنین شکایاتی برروی ارزهای دیجیتال بود.

ریپل یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین پروژه‌های کریپتویی است که با وجود دادگاه طولانی‌مدتی که با نهادی بزرگ در آمریکا داشت، به توسعه و پیشرفت خود ادامه داد؛ طی دو سال اخیر توانست باوجود از دست‌دادن خیلی از همکاران، شرکای جدید پیدا کند. با توجه به اهمیت این پروژه برای صنعت رمز ارزها، بدون شک نتیجه دادگاه بر روی کل بازار تاثیر خواهد گذاشت.