بازارساز خودکار چیست و چه کاربردی دارد؟

با پیشرفت حوزه امور مالی غیرمتمرکز یا همان دیفای، شاهد ورود حجم قابل توجهی از سرمایه کاربرها به پلتفرمهای دیفای هستیم. در این بین، بازارساز خودکار (AMM) به عنوان پروتکلی که بیشتر در صرافیهای غیرمتمرکز استفاده میشود، نقش بسیار مهمی ایفا میکند. برای درک بهتر اهمیت این موضوع فقط کافیست به حجم تبادلات روزانهی پروژه «یونی سواپ» (UniSwap) که یک بازارساز خودکار به حساب میآید دقت کنید.
مجموع دارایی قفلشده در این پلتفرم بیش از ۶ میلیارد دلار و حجم معاملات روزانه آن حدود ۸۰۰ میلیون دلار است و این فقط یکی از چندین پروژهای است که از AMMها استفاده میکند. این تکنولوژی در راستای تحقق غیرمتمرکزسازی حرکت میکند و میخواهد کاربرها بدون نیاز به سرویسدهندههای متمرکز مثل صرافیها، نیازهای خود در خرید و فروش انواع رمزارزها را برطرف کنند.
با ما همراه باشید تا به بررسی جامع مفهوم بازارساز خودکار بپردازیم و با طرز کار آن آشنا شویم.
بازارساز خودکار چیست؟
«بازارساز خودکار» (Automated Market Maker) که به اختصار AMM هم نامیده میشود، یک تکنولوژی برای تبادل داراییهای دیجیتال در بستر غیرمتمرکز است. کاربرها برای خرید و فروش و تبادل ارزهای دیجیتال، تاکنون از روشهای سنتی مثل صرافیها و یا فروشگاههای متمرکز استفاده میکردند.
با آمدن فناوری بازارساز خودکار، بستری فراهم شده است که کاربرها خودشان به جای صرافی عمل کنند و تامین نقدینگی هم بر عهده خودشان باشد. در حقیقت بازارساز خودکار، «دفتر سفارش» (Order Book) را از بین برده و به جای آن مفهوم جدیدی به نام «استخر نقدینگی» (Liquidity Pool) متولد شده است.
به کمک این فناوری، هیچ کس به تنهایی نمیتواند بستر معاملات را کنترل کند و همهچیز بر اساس قوانین تعریف شده در «قراردادهای هوشمندِ» (Smart Contracts) بازارساز اجرا میشود. افراد میتوانند با واریز سرمایه به صورت ارزهای دیجیتال، به عنوان «تامینکننده نقدینگی» (Liquidity Provider) در تامین موجودی استخرهای نقدینگی شرکت کنند و در ازای آن از کارمزد معاملات انجام شده، سود دریافت کنند.
این مدل از فعالیت هم به نفع کاربرهاست و هم تامینکنندههای نقدینگی؛ به این معنی که کاربرها برای فعالیتهای مالی خود در این پلتفرمها، نیازی به عبور از فیلترهای مختلف صرافیها مثل «احراز هویت» (KYC) و تایید حساب بانکی و… ندارند و همچنین نگرانیها در مورد دستکاری دفتر سفارش و حجم معاملات صرافیها از بین خواهد رفت. در ادامه در مورد اتفاقاتی که در یک بازارساز خودکار میافتد، بیشتر صحبت میکنیم.