چرخههای بازار ارز دیجیتال را بشناسید!
بازار ارزهای دیجیتال در مقایسه با سایر بازارهای مالی سن بسیار کمتری دارد. تنها همین ۱۳ سال پیش بود که «بیت کوین» (Bitcoin) برای اولین بار ایجاد شد و رفته‌رفته شاهد خرید و فروش آن به شکل امروزی شدیم. در حالی که بازاری مثل بازار سهام از صدها سال پیش به شکل‌های گوناگون وجود داشته است.
همین موضوع باعث شده هر روز با شرایط متفاوتی مواجه شده و چیزهای جدیدی در مورد تمایلات این بازار یاد بگیریم. برای مثال تا همین چند وقت پیش بیت کوین در طول فعالیت خود هیچ وقت با رکود اقتصادی در سطح جهانی روبه‌رو نشده بود و هیچ‌کس نمی‌دانست قرار است، چه اتفاقی سر قیمت این دارایی جدید بیاید. اتفاقی که به نظر می‌رسد هم‌اکنون با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند.
با این حال با یک نگاه به تاریخچه‌ی قیمت بیت کوین در طول این ۱۳ سال متوجه یک سری الگوها و روندهایی می‌شویم که بارها تکرار شده‌اند و برای همین احتمال شکل‌گیری آن‌ها در آینده نیز بسیار زیاد است. «چرخهی بازار» (Market Cycle) یکی از این الگوها است که در این مقاله می‌خواهیم به طور کامل در مورد آن صحبت کنیم.
یادگیری این مفهوم و درک کامل آن به شما کمک خواهد کرد تا روند فعلی بازار را بهتر تشخیص دهید و شما هم مانند حرفه‌ای‌ها روی آن موج‌سواری کنید.
نوسان در بازار رمزارزها
نوسان، بخش جدایی‌ناپذیر هر بازار مالی است. فرقی نمی‌کند که این بازار، بازار بورس باشد یا بازار تبادل ارزهای خارجی، در حقیقت همین نوسان است که سرمایه‌گذاران و تریدرها را به خود جذب می‌کند تا بتوانند با خرید در قیمت پایین و فروش در قیمت بالا از این راه به درآمد برسند.
این نوسان در بازار ارزهای دیجیتال به مراتب شدیدتر و غیرقابل‌پیش‌بینی‌تر از سایر بازارهای مالی است. دلیل آن هم می‌تواند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد.
هر چه باشد بیت کوین یک فناوری نوظهور است که در ابتدای راه خود قرار دارد و هنوز بسیاری از عموم مردم و سرمایه‌گذاران بزرگ نسبت به آن بدبین هستند.
برای مثال همین سال ۲۰۲۱ میلادی را در نظر بگیرید که بیت کوین سال را در نزدیکی‌های ۳۰ هزار دلار آغاز کرد و در عرض کمتر از چهار ماه توانست بیش از ۱۰۰ درصد رشد کرده و سقف قیمتی جدیدی در بالای ۶۳ هزار ثبت کند. یا همین وضعیت فعلی که در اواسط سال ۲۰۲۲ میلادی هستیم و بیت کوین تا ۲۰ هزار دلار ریزش کرده است.
این نوسانات شدید باعث شده بسیاری از سرمایه‌گذاران و معامله‌گرهای بی‌تجربه و تازه‌وارد سرمایه‌ی خود را از دست داده و به طور کامل قید این بازار را بزنند. حتی معامله‌گرهای حرفه‌ای هم ممکن است، از نحوه‌ی حرکت قیمت بیت کوین غافلگیر شوند.
برای همین است که درک مفهوم چرخهی بازار و مراحل مختلف آن می‌تواند معجزه‌آسا باشد. معامله‌گرهای حرفه‌ای قادرند با تشخیص شرایط فعلی بازار و موقعیت فعلی آن در چرخهی در حال گذر، به احساسات خود غلبه کرده و جلوی ترس و طمع خود را بگیرند.
پس وقتی صحبت از چرخهی بازار میشود منظور از آن چیست؟ در بخش بعدی به این سوال پاسخ داده‌ایم.
چرخه بازار چیست؟
اگر بخواهیم خیلی ساده به این سوال پاسخ دهیم، باید بگوییم که منظور از چرخهی بازار یا Market Cycle مدت زمانی است که بین بالاترین قیمت یک دارایی و پایین‌ترین قیمت آن سپری میشود. همان‌طور که گفتیم چرخههای بازار امری طبیعی هستند و فقط در بازار رمزارزها شاهد آن‌ها نیستیم. با این حال از آنجایی که نوسانات قیمت در بازار ارزهای دیجیتال شدیدتر است و قیمت‌ها در فواصل زمانی کوتاه حرکت‌های شدیدی از خود نشان می‌دهند، چرخهی بازار در دنیای رمزارزها معمولاً کوتاه‌تر از بازارهای مالی دیگر است.
به عبارت دیگر چرخهی بازار را می‌توان الگویی تکرار شونده از صعود قیمت، رسیدن به اوج، کاهش قیمت، رسیدن به کف و صعود دوباره در نظر گرفت که بارها و بارها اتفاق افتاده است و در آینده نیز ادامه خواهد یافت.
موضوع دیگر این است که هیچ چرخه‌ای به صورت خطی سپری نمی‌شود. این یعنی نباید انتظار داشته باشید که قیمت بیت کوین چرخههای خود را با یک حرکت مستقیم رو به بالا و سپس رو به پایین تکمیل کند.
چرخه‌ها خود انواع مختلفی دارند، از چرخههای بلندمدت گرفته تا کوتاه مدت، چرخهی روزانه، هفتگی و حتی چرخه‌ای در داخل یک چرخهی دیگر همگی جزو چرخههای بازار ارز دیجیتال هستند.
اگر دقت کنید متوجه می‌شوید که در طبیعت هم همه‌چیز بدین شکل است. موج‌های دریا هر روز بالا و پایین میشوند، خورشید هر روز طلوع و غروب می‌کند و انگار همه‌چیز یک چرخهی خاص دارد.
۴ مرحله هر چرخه
مرحله جمع آوری
مرحلهی جمعآوری یا Accumulation Phase زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت به شدت ریزش کرده و به پایین‌ترین حد خود رسیده است.
با اینکه خیلی‌ها در زمان ریزش بازار می‌ترسند، افراد دیگر، به ویژه آن‌هایی که در بازار ارزهای دیجیتال تجربه‌ی کافی دارند، این ریزش را به عنوان یک فرصت عالی برای خرید در نظر می‌گیرند. در چنین شرایطی به دلیل اینکه ترس، همه‌ی بازار را فرا گرفته قیمت یک رمزارز از ارزش واقعی خود پایین‌تر می‌آید و برخی معامله‌گرها اقدام به خریدهای بزرگ می‌کنند.
به عبارت دیگر آن‌ها در حال «جمعآوری» رمزارزهای ارزان از کف بازار هستند و برای همین به این مرحله، مرحلهی جمعآوری می‌گویند.
مرحلهی جمعآوری معمولاً با بلاتکلیفی بازار همراه است و شاهد خروج افراد عجول از بازار و ورود افرادی که با دید بلندمدت اقدام به خرید می‌کنند، هستیم.
این مرحله زمانی به اتمام می‌رسد که شرایط کلی بازار از منفی به حالت خنثی تغییر پیدا می‌کند. نکته‌ی مهم دیگر در مورد این مرحله این است که پول زیادی از بازار خارج میشود و همزمان به همان مقدار نیز پول وارد بازار میشود.
مرحله افزایش قیمت
با شروع مرحلهی افزایش قیمت یا Markup Phase شرایط بازار رفته‌رفته آرام شده و شروع به افزایش می‌کند. در این مرحله سرمایه‌گذاران عمده بخش زیادی از قدرت خرید را تشکیل می‌دهند و معامله‌گرهای آگاه و باتجربه نیز اقدام به خرید می‌کنند. در این مرحله نیز هنوز فروشنده‌ها فعال هستند ولی روند کلی بازار صعودی است.
وقتی که کمی از شروع این مرحله می‌گذرد آن‌هایی که در زمان ریزش خریدی انجام نداده بودند احساس می‌کنند از این روند صعودی عقب مانده‌اند و برای همین آن‌ها نیز شروع به خرید می‌کنند. این کار باعث میشود، افزایش قیمت شدت بیشتری بگیرد.
رفته‌رفته حجم معاملات بیشتر میشود و رمزارز موردنظر سقف‌های جدیدی را به ثبت می‌رساند. در این شرایط طمع بازار را در بر گرفته و درست زمانی که بازار به اوج هیجان خود برسد، سرمایه‌گذاران بزرگ شروع به فروش دارایی‌های خود کرده و سودهای خود را برداشت خواهند کرد.
بدین ترتیب سرعت حرکت صعودی کمتر شده و به اصطلاح شاهد اصلاح قیمت یا «پول بک» (Pullback) در بازار هستیم. در این مرحله برخی از معامله‌گرها که این کاهش قیمت را به عنوان فرصتی برای ورود دوباره می‌بینند اقدام به خرید کرده و بار دیگر قیمت را به سمت بالا سوق می‌دهند. در نهایت به شرایطی می‌رسیم که دیگر افزایش قیمت ممکن نیست و قیمت‌ها به سقف خود می‌رسند.
بنابراین در مرحلهی افزایش قیمت، احساسات معامله‌گرها از حالت خنثی به صعودی تغییر پیدا کرده و سرانجام به مرحلهی سرخوشی می‌رسد. این مرحله با عناوین «ران آپ» (Run-Up)، «بول مارکت» یا «بازار گاوی» (Bull Market) نیز شناخته میشود.
مرحله توزیع
مرحلهی توزیع یا Distribution Phase زمانی آغاز میشود که بعد از کم‌رنگ شدن روند صعودی بازار، شاهد تسلط فروشنده‌ها در بازار هستیم. در جریان سومین مرحله از چرخهی بازار احساسات کلی بازار درهم است و نمی‌توان به صورت دقیق در مورد آن صحبت کرد.
در مرحلهی توزیع قیمت‌ها در یک محدوده‌ی مشخص حرکت می‌کنند و به طور همزمان شاهد ترس، طمع و امید در بازار هستیم؛ زیرا هنوز برخی‌ها انتظار دارند دوباره قیمت‌ها رو به بالا حرکت کنند.
در این مرحله بیشتر شاهد الگوها و شاخص‌های صعودی هستیم اما با گذشت زمان احساسات بازار بیشتر به سمت منفی میل می‌کند و حتی یک خبر منفی می‌تواند قیمت را با شدت زیادی رو به پایین حرکت دهد.
مرحلهی توزیع معمولاً با نوسانات شدید خود شناخته میشود و معامله‌گرهای کم‌تجربه‌ای که دیر تصمیم به خرید کرده‌اند، دچار زیان‌های زیادی میشوند.
برخی دیگر نیز در همان قیمت ورود خود، دارایی‌هایشان را می‌فروشند و بدون هیچ ضرر و سودی از بازار خارج میشوند. بعضی دیگر نیز تنها موفق به کسب سودهای ناچیزی میشوند. این مرحله معمولاً کوتاه است ولی ممکن است تا چند ماه هم طول بکشد.
مرحله کاهش قیمت
مرحلهی کاهش قیمت یا Markdown Phase چهارمین و آخرین مرحلهی چرخهی بازار است و می‌توان آن را یک مرحلهی دردناک برای کسانی که هنوز موقعیت‌های معاملاتی خود را نبسته‌اند، در نظر گرفت.
معامله‌گرهایی که در این مرحله از بازار حضور دارند، معمولاً افراد تازه‌وارد و کم‌تجربه هستند که هنوز حاضر نیستند رمزارزهای خود را که در قیمت‌های بالا خریداری کرده‌اند بفروشند. برخی از آن‌ها تنها زمانی تسلیم شده و اقدام به فروش می‌کنند که قیمت آن رمزارز بیش از ۵۰ درصد افت کرده و عملاً دیگری امیدی به برگشت بازار ندارند.
اما غافل از اینکه در این شرایط سرمایه‌گذارانی که قبلاً معامله‌های خود را با سود بسته بودند، دوباره با کاهش قیمت‌ها اقدام به خرید می‌کنند.
آن‌ها معتقدند که دوباره بازار به کف خود رسیده و به امید روند صعودی بعدی با حجم‌های زیاد رمزارزهای دلخواه خود را خریداری می‌کنند. بدین ترتیب چرخه به انتهای خود می‌رسد و دوباره با ورود به مرحلهی جمعآوری، همه‌چیز از ابتدا شروع میشود.
از این مرحله با عناوین دیگری مثل «ران داون» (Run-Down)، «بیر مارکت» یا «بازار خرسی» (Bear Market) نیز نام برده میشود.
مثالی از چرخه بازار
بیت کوین اولین و بزرگترین ارز دیجیتال جهان است و بسیاری از رمزارزهای دیگر بازار از آن پیروی می‌کنند. برای همین بسیاری از تحلیلگران بازار معتقدند، چرخههای بازار ارزهای دیجیتال به بیت کوین و رویداد «هاوینگ» (Halving) آن وابسته است.
هاوینگ که در زبان فارسی می‌توان معادل «نصف شدن» را برای آن در نظر گرفت زمانی اتفاق می‌افتد که هر ۴ سال یک بار، پاداش استخراج این رمزارز نصف میشود.
همان‌طور که در جریان هستید در عملیات استخراج، بیت کوین‌های جدید به عنوان پاداش استخراج‌کننده‌ها وارد بازار میشوند و برای همین نصف شدن این پاداش باعث میشود عرضه‌ی آن کاهش یابد. در حالی که با گذشت زمان تقاضا برای بیت کوین یا ثابت می‌ماند یا بیشتر میشود.
تاکنون بیت کوین سه بار رویداد هاوینگ را تجربه کرده که همه‌ی آن‌ها در طول ماه‌های بعدی منجر به شروع روند صعودی شده‌اند.
آخرین باری که هاوینگ صورت گرفت به ۱۱ می سال ۲۰۲۰ میلادی برمی‌گردد که قیمت بیت کوین در محدوده‌ی ۸ هزار و ۶۰۰ دلاری معامله می‌شد. تنها هفت ماه بعد از این تاریخ برای اولین بار در تاریخ قیمت بیت کوین به ۴۰ هزار دلار رسید و شرایط را برای سقف‌های تاریخی جدید هموار کرد.
در حال حاضر بالاترین قیمتی که بیت کوین به خود دیده در نزدیکی‌های ۶۹ هزار دلار قرار دارد که در نوامبر سال ۲۰۲۱ میلادی ثبت شد و هم‌اکنون بیش از ۶۵ درصد از آن پایین‌تر است.
در شرایط ایده‌آل الگوهایی که در دنیای معامله‌گری ارزهای دیجیتال تشکیل میشوند از چهار مرحلهی اشاره شده پیروی می‌کنند و در بین هر مرحله فرصت کافی برای این تغییر وجود دارد.
با گذشت زمان، سرمایه‌گذاران و معامله‌گرها می‌توانند این مراحل را تشخیص داده و استراتژی‌های معاملاتی خود را متناسب با آن انتخاب کنند. البته ریسک این بازار کماکان باقی خواهد ماند ولی درک مفهوم چرخههای بازار ارز دیجیتال باعث خواهد شد که بهترین نتیجه‌ها را بگیرید.
ابرچرخه
«ابرچرخه» (Super Cycle) که تنها مختص بازار ارزهای دیجیتال است، معمولاً با نوسانات شدید در کل بازار همراه بوده و با پذیرش دسته‌جمعی فناوری بلاک چین توسط بزرگان جهان محقق خواهد شد. مفهوم ابرچرخه هیچ قطعیتی ندارد و تنها می‌توان آن را یک پیش‌گویی در نظر گرفت.
با این حال خیلی‌ها معتقدند با قبول فناوری بلاک چین و ارزهای دیجیتال توسط عموم مردم و دولت‌ها، بیت کوین بارها موفق به ثبت سقف‌های قیمتی جدید خواهد شد و هیچ کاهش یا اصلاح قیمت قابل‌توجهی نخواهیم داشت.
البته برخی معتقدند بیت کوین در حال حاضر هم این چرخه را پشت سر گذاشته یا در حال سپری کردن آن است. آن‌ها افزایش قیمت چندبرابری بیت کوین در سال‌های اخیر را دلیل این حرف خود بیان می‌کنند. در طرف دیگر افرادی هم هستند که عقیده دارند، افزایش قیمت اخیر بیت کوین تنها یک حباب است و به زودی باید شاهد ترکیدن آن باشیم.
سخن پایانی
شناخت دقیق مراحل یک چرخه و توانایی شناسایی موقعیت فعلی بازار از جمله مهم‌ترین قابلیت‌های یک سرمایه‌گذار و معامله‌گر حرفه‌ای است.
بهترین زمان خرید مرحلهی جمعآوری است؛ زیرا در این مرحله قیمت‌ها به کف خود رسیده‌اند ولی هنوز ترس در بازار حاکم است. زمانی که روند افزایش قیمت شروع میشود، معامله‌گرهای حرفه‌ای صبر می‌کنند تا هیجانات حاکم بر بازار قیمت را بیش از پیش بالا ببرد.
آن‌ها با رسیدن به مرحلهی توزیع که همه صحبت از ادامه‌ی روند صعودی می‌کنند و منتظر ثبت سقف‌های تاریخی جدید هستند، شروع به فروش و دریافت سود از بازار می‌کنند و وقتی قیمت‌ها پایین رفت و ترس کل بازار را فرا گرفت، باری دیگر اقدام به خرید می‌کنند و این چرخه دوباره تکرار میشود.
بنابراین شاید راز سودآوری در بازار ارزهای دیجیتال این باشد که شما هم بتوانید این مراحل را تشخیص داده و به همراه آن موج‌سواری کنید.
دانشی که امیدواریم این مقاله در درک آن کمک حال شما بوده باشد. البته این نکته را هم فراموش نکنید که هیچ‌کس نمی‌تواند با قطعیت زمان دقیق شروع و پایان هر کدام از این مراحل را اعلام کند و این عدم قطعیت تا ابد در بازارهای مالی و به خصوص در بازار ارزهای دیجیتال باقی خواهد ماند.
برای دریافت مشاوره تخصصی رایگان از کارشناسان ما، اطلاعات خواسته شده رو تکمیل فرمایید.
سلام من کل مقالات سایت شمارو خوندم اما نگفتید که چگونه وارد بازار ارز دیجیتال شویم لطفا این مورد رو هم پیگیری کنید با تشکر
سلام وقت شما بخیر
ما یه مقاله توی سایت داریم به اسم راه‌های کسب درآمد از بازار ارزهای دیجیتال که محتوایی که لازم دارید رو داخلش آوردیم
موفق باشید