مراحل ایجاد قرارداد هوشمند در شبکه بلاک چین

اگر با حوزه ارزهای دیجیتال آشنایی داشته باشید، قطعاً تا به حال اصطلاح قراردادهای هوشمند را شنیده‌اید. اما قرارداد هوشمند چیست؟ چگونه می‌توان یک قرارداد هوشمند را در شبکه بلاک چین به ثبت رساند؟ قرارداد هوشمند ساختار مشابهی با قراردادهای کتبی دارد، تنها با این تفاوت که قراردادهای هوشمند سریع‌، بدون حضور شخص ثالث و هزینه‌های جانبی کمتر در بستر امن شبکه بلاک چین به ثبت می‌رسند.

اگر به دنبال کسب اطلاعات بیشتر درباره ساختار کلی قراردادهای هوشمند و آشنایی با مراحل ساخت آن هستید، تا انتهای مقاله ما را همراهی کنید.

قرارداد هوشمند (Smart Contract) چیست؟

کاربرد اصلی قرارداد‌های هوشمند (Smart Contract) خودکارسازی توافقات بین اشخاص و سازمان‌های مختلف است. در واقع تمام جوامع جهانی می‌توانند با بکارگیری قراردادهای هوشمند بدون حضور و دخالت شخص ثالث، بهترین تصمیم را در کمترین زمان ممکن به مرحله اجراسازی برسانند.

ساختار مبتکرانه قراردادهای هوشمند به گونه‌ای طراحی شده که حتی به کمک آن می‌توان جریان‌های کاری را تماماً به صورت خودکار مدیریت کرد.

به بیان ساده‌تر برنامه‌نویسان و توسعه‌دهندگان قرارداد‌های هوشمند تمام جملات شرطی قرارداد را در قالب کدهای برنامه‌نویسی بر روی شبکه بلاک چین پیاده‌سازی می‌کنند.

دوره پیشنهادی

دوره جامع معامله گری به سبک ICT

دوره جامع معامله‌گری به سبک ICT، توسط تیم حسینی فایننس در اختیار شما عزیزان قرار گرفته است. اخیرا سبک پرایش اکشن ICT، بخاطر سود بالا و کاربرد ساده، مورد توجه بسیاری از تریدرها قرار گرفته است.

مشاهده و شرکت در دوره

البته به این نکته توجه داشته باشید که قرارداد هوشمند تنها در صورت فراهم شدن شروط و ضوابط اولیه، توسط کامپیوترهای هوشمند و فعال در شبکه بلاک چین به صورت خودکار اجرا خواهد شد.

قراردادهای هوشمند در زمینه‌های مختلف و متنوعی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای مثال می‌توان به پرداخت مبلغی به حساب یک شخص خاص، اعلام هشدار، ثبت ‌نام و خرید یک دستگاه یا اتوموبیل، صدور بلیط و … اشاره کرد.

جالب است بدانید که ساختار غیرقابل اصلاح قراردادهای هوشمند، ایجاد هر گونه تغییر و لغو بعد از ثبت نهایی قرارداد بر روی شبکه بلاک چین را غیرممکن کرده است. علاوه بر آن تنها طرفین قرارداد به نتایج، جزئیات و اطلاعات مربوط به آن دسترسی خواهند داشت.

در حال حاضر بیشتر قراردادهای هوشمند بر روی شبکه بلاک چین اتریوم پیاده‌سازی و اجرا می‌شوند. تمام قراردادهای هوشمند شبکه اتریوم با زبان برنامه‌نویسی سالیدیتی (Solidity) نوشته می‌شوند.

البته گوین وود که به عنوان یکی از بنیان‌گذاران اتریوم شناخته می‌شود با ارائه پروژه پولکادات بستری را برای پیاده‌سازی قراردادهای هوشمند ایجاد کرده است.

گوین وود بعد از مشاهده روند توسعه اتریوم به این نتیجه رسید که این پروژه برای دستیابی به پتانسیل واقعی خود و در ادامه ایجاد بستری امن و مقیاس‌پذیر باید یک مسیر طولانی را طی کند. در نتیجه تصمیم گرفت به توسعه بلاک چین کاربردی و جدید پروژه پولکادات که از مقیاس‌پذیری بیشتری برخوردار است، فکر کند.

قراردادهای هوشمند در نرم‌افزارهای حوزه مالی مانند برنامه‌های مربوط به معامله‌گری، سرمایه‌گذاری، وام دهی و وام گیری مورد استفاده قرار می‌گیرند.

علاوه بر تمام مواردی که گفته شد قراردادهای هوشمند در زمینه‌های بهداشت و درمان، بازی‌های کامپیوتری، املاک و مستغلات و حتی ساخت کل سازه‌های یک شرکت کاربرد دارند.

مبنای اصلی قرارداد هوشمند دیفای چیست؟

در ابتدای مسیر لازم است که تمام اطلاعات مربوط به تراکنش مورد نظر در فضایی امن ذخیره شود تا در نهایت صفحه‌ی جدیدی در دفتر کل توزیع شده ایجاد شود.

به بیان ساده‌تر دسته‌بندی کلی و محتوای مربوط به معاملات در فضایی امن حفظ و نگهداری می‌شوند. پس تمام معاملات، تراکنش‌ها و قرادادهای هوشمند کاربران با گذشت زمان به صورت زنجیره‌ای و متوالی به شبکه بلاک چین اضافه خواهند شد.

با این حال بانک مرکزی اروپا از بیت کوین به عنوان یک نوع پول الکترونیکی غیر متمرکز و بی قانون یاد می‌کند. جالب است بدانید که اولین اقدامات برای ایجاد پول‌های الکترونیکی و ارزهای دیجیتال در سال ۱۹۹۰ میلادی صورت گرفته است.

اما همچنان برخی از کاربران معتقدند حضور سازمان‌های بانکی برای مدیریت و نظارت بر پول‌های الکترونیکی ضروری است.

اما امروزه تکنولوژی بلاک چین بستری را برای تهیه، تنظیم و انتشار یکپارچه اطلاعات دفتر کل توزیع شده در یک شبکه همتا به همتا را فراهم کرده است. اجرای ایده‌ی ارزهای دیجیتال غیر متمرکز هم با بکارگیری تکنولوژی بلاک چین امکان‌پذیر شده است.

مراحل ایجاد قرارداد هوشمند در شبکه بلاک چین

ایجاد و ساخت قرارداد هوشمند

طرفین قرارداد بعد مذاکرات متعدد مراحل لازم برای ساخت و طراحی یک قرارداد هوشمند را به پایان می‌رسانند. پس در قدم اول، هدف و محتوای کلی قرارداد مشخص می‌شود.

همانطور که می‌بینید، این بخش مشابه فرآیند تنظیم سایر قراردادها است. کسانی که در قرارداد مشارکت دارند، می‌توانند با توجه به خواسته و اولویت‌های شخصی خودشان مذاکرات را به صورت آنلاین یا حضوری برگزار کنند.

البته این نکته را به خاطر داشته باشید که داشتن کیف پول دیجیتال برای تمام شرکت‌کنندگان در قرارداد هوشمند الزامی است. برای انجام کارهایی از قبیل مدیریت مبالغ پرداختی نام‌ مستعار برای افراد در نظر گرفته می‌شود.

کدهای قرارداد هوشمند باید با شفافیت نوشته شده باشند تا در نهایت تمام شروط قرارداد به واضح‌ترین شکل ممکن پیاد‌سازی و اجرا شوند. در اکثر موارد قراردادهای هوشمند زیرساخت‌های لازم برای ساخت، مدیریت و سنجش به منظور اطمینان از درستی محتوا و عملکرد قرارداد را دارند.

در طی فرآیند اجراسازی مفاد قرارداد در قالب کدهای برنامه‌نویسی سهام‌داران و برنامه‌نویسان تجزیه، تحلیل و اصلاحات لازم را بر روی قرارداد هوشمند اعمال می‌کنند.

قرارداد هوشمند بعد از توافق شرکت‌کنندگان و تایید نهایی کدهای برنامه‌نویسی قراداد توسط آن‌ها در دفتر کل توزیع شده ثبت و به اجرا در می‌آید. حالا در این مرحله قرارداد هوشمند به عنوان بخشی از بلاک معاملات به نودهای فعال در دفتر کل توزیع شده ارسال می‌شود.

قرارداد هوشمند زمانی به مرحله اجراسازی خواهد رسید که بیشتر نودهای فعال در شبکه آن را تایید کنند. همانطور که در بخش‌های قبل هم گفته شد، شما به هیچ وجه نمی‌توانید بعد از اجرا قرارداد تغییراتی را در ساختار و محتوای آن به وجود آورید.

پس اگر به هر دلیلی اشتباهی در مفاد قرارداد هوشمند دیده شود، نمی‌توانید آن را اصلاح کنید. تنها راهی که پیش روی شما خواهد بود ساخت و پیاده‌سازی یک قرارداد دیگر است.

همانطور که می‌دانید قرارداد‌های هوشمند بر روی شبکه بلاک چین پیاده‌سازی و اجرا می‌شوند. عموم مردم بر این باورند که بعد از پیاده‌سازی قرارداد بر روی شبکه بلاک چین سایر کابران به اطلاعات شخصی و محرمانه افراد دسترسی خواهند داشت.

اما چنین تصوری کاملاً اشتباه است چرا که با توجه به قوانین و الزاماتی که بلاک چین برای کاربران خود در نظر گرفته، هیچ کس جز طرفین قرارداد نمی‌تواند به اطلاعات دسترسی داشته باشد یا کوچک‌ترین تغییری در آن‌ ایجاد کند. با توجه به ساختار و عملکرد هوشمندانه بلاک چین تمام کاربران می‌توانند از مزایای قراردادهای هوشمند بهره‌مند شوند.

تثبیت اطلاعات قرارداد هوشمند

بعد از ارائه و ارسال اطلاعات به بلاک چین، قرارداد هوشمند توسط نودهای فعال شبکه تایید خواهد شد. ماینرهای فعال به ازای ارائه سرویس و خدمات این چنینی مبلغی را دریافت می‌کنند چرا که در غیر این صورت شبکه با سیل عظیمی از قراردادهای هوشمند مواجه می‌شود. بعد از گذراندن این مرحله و تثبیت اطلاعات، طرفین و خود قرارداد بر روی دفتر کل توزیع شده قابل دسترسی هستند.

طی فرآیند تثبیت اطلاعات، هیچ انتقال وجهی به کیف پول‌های طرفین قرارداد صورت نمی‌گیرد و می‌توان گفت که آدرس کیف پول‌ها در طول این دوره مسدود هستند. نودهای فعال در شبکه باید قبل ثبت نهایی از اجرایی شدن تمام مفاد و الزامات نوشته شده در متن قرارداد مطمئن شوند.

اجراسازی دستور‌العمل‌‌های قرارداد

نودهای فعال در شبکه بلاک چین قرادادهایی که بر روی دفتر کل توزیع شده ذخیره شده‌اند را بادقت بررسی می‌کنند. اما در نهایت اجراسازی قراردادهای هوشمند به چه شکل انجام می‌شود؟ در قدم اول لازم است که یکپارچگی قرارداد مورد تایید قرار بگیرد. در ادامه کدهای نوشته شده به صورت خودکار توسط کامپیوترها، تجهیزات هوشمند و تخصصی به اجرا در می‌آیند.

البته همانطور که در بخش‌های قبل هم گفته شد اجراسازی کدها زمانی انجام می‌شود که طرفین قرارداد تمام شرایط و الزامات از پیش تعیین شده را به صورت کامل رعایت کرده باشند.

در مرحله اجراسازی مجموعه‌ای از تراکنش‌های جدید در شبکه بلاک چین ثبت می‌شوند و قرارداد هوشمند در جایگاه جدیدی قرار می‌گیرد چرا که اطلاعات و داده‌های جدیدی بر روی دفتر کل توزیع شده ثبت می‌شوند. البته ناگفته نماند ثبت تمام اطلاعات مستلزم تایید نهایی سیستم مکانیزم اجماع شبکه است.

نهایی‌ سازی

تمام معاملات و اطلاعات جدید بر روی دفتر کل توزیع شده به ثبت می‌رسند. در واقع هنگامی که قرارداد هوشمند فعالیت خودش را شروع می‌کند و مورد تایید الگوریتم اجماع بلاک چین قرار می‌گیرد، انتقال وجه بین طرفین (آدرس کیف پول‌ها از حالت مسدود خارج می‌شود) صورت خواهد گرفت.

پس در این مرحله می‌توان گفت که قرارداد هوشمند نهایی‌سازی شده است و به صورت رسمی به فعالیت خود در شبکه بلاک چین ادامه خواهد داد.

مزایا و معایب قرارداد هوشمند

به طور کلی ساخت قرارداد هوشمند طی دو مرحله اصلی انجام می‌شود. مرحله اول طرفین طی مذاکرات متعدد هدف اصلی و محتوای کلی قرارداد را مشخص می‌کنند.

در مرحله دوم مفاد قرارداد توسط برنامه‌نویسان در قالب کد نوشته و پیاده‌سازی می‌شود. از آنجایی که نوشتن و تنظیم قرارداد به صورت مستقیم بین افراد صورت می‌گیرد، دیگر به حضور یک وکیل، کارشناس یا همان شخص ثالث احتیاج ندارید.

برخی از این موضوع به عنوان یک نکته مثبت یاد می‌کنند. اما اگر نگاه دقیق‌تری به موضوع داشته باشید، می‌بینید که شما به ازای گرفتن وکیل مبلغی را برای توسعه و پیاده‌سازی مفاد قرارداد به برنامه‌نویسان پرداخت می‌کنید.

ساختار غیر متمرکز قرارداده‌های هوشمند موجب شده تا طرفین در نقش مجری قرارداد ظاهر شوند. در واقع اجراسازی چنین ساختاری در فضایی امن و قابل اطمینان به کمک اصول رمزنگاری (کریپتوگرافی) امکان‌پذیر شده است.

بکارگیری هوشمندانه تمام تکنولوژی‌هایی که گفته شد در کنار هم، این امکان را برای کاربران سراسر جهان به وجود آورده که آزادانه و در فضایی عادلانه با یکدیگر تعامل داشته باشند.

از سوی دیگر ساختار تغییر ناپذیر قراردادهای هوشمند در برخی موارد مشکل‌ساز است. متخصصان همواره به دنبال راه حلی برای رفع این مشکل هستند چرا که غیر قابل بازگشت بودن قراردادهای هوشمند گاهاً مشکلات و ضررهای قابل توجهی را با خود به همراه دارد.

همانطور که مشاهده کردید، ساخت و پیاده‌سازی قرارداد هوشمند نیازمند دانش فنی و تخصصی خاص خودش است. اما اگر قراردادهای هوشمند طی سال‌های آینده در بین جوامع جهانی ترویج پیدا کنند، قطعاً شاهد کاهش قابل توجه هزینه‌ها خواهیم بود. علاوه بر آن موانع و محدویت‌ها به کلی برداشته می‌شوند، در نتیجه تمام افراد می‌توانند در فضایی دوستانه با یکدیگر تعامل داشته باشند.

آیا امکان از بین بردن قرارداد هوشمند وجود دارد؟

جالب است بدانید که قرارداد‌های هوشمند شبکه اتریوم قابلیت خود تخریبی دارند که به کمک آن می‌توان یک قرارداد هوشمند را برای همیشه از روی بلاک چین پاک کرد.

البته استفاده و بکارگیری چنین قابلیتی خوبی‌ها و بدی‌های خاص خودش را دارد. از یک طرف توسعه‌دهندگان در صورت بروز مشکلاتی مانند حملات سایبری می‌توانند از قابلیت خود تخریبی استفاده کرده و اتر را به حساب دیگری منتقل کنند.

اما از سوی دیگر بکارگیری قابلیت خود تخریبی پیچیدگی‌هایی را برای توسعه‌دهندگان و برنامه‌نویسان به همراه خواهد داشت و در نهایت ممکن است شرایط خوبی را برای حمله هکرها به شبکه فراهم کند.

به بیان ساده‌تر برنامه‌نویسان هنگام به روز رسانی محتوای قرارداد یا بروز مشکلات امنیتی از قابلیت خود تخریبی استفاده کرده و آن را به کلی از بین می‌برند. توسعه‌دهندگان بعد از برطرف کردن مشکلات و به روز رسانی قرارداد نسخه جدیدی را بر روی دفتر کل توزیع شده، پیاده‌سازی می‌کنند.

سازمان خودگردان غیر متمرکز در سال ۲۰۱۶ چیزی حدود ۳.۶ میلیون اتر موجود در قرارداد هوشمند را طی یک حمله سایبری از دست داد.

این حمله چندین روز متوالی به طول انجامید و اعضای سازمان خودگردان غیر متمرکز متوجه اختلال و مشکل به وجود آمده نبودند. از سوی دیگر با توجه به ساختار تغییر ناپذیر قراردادهای هوشمند، جلوگیری از حمله و انتقال اترها ممکن نبود.

اما اگر قابلیت خود تخریبی برای قرارداد در نظر گرفته می‌شد، سازمان خودگران غیر متمرکز سریعاً اترها را به حساب دیگری منتقل می‌کرد. در حقیقت شما با استفاده از قابلیت خود تخریبی می‌توانید از ضررهای مالی غیر قابل جبران جلوگیری کنید.

چالش ‌های اصلی در روند ایجاد و بکارگیری قراردادهای هوشمند

با توجه به مطالبی که گفته شد، قطعا می‌دانید که قراردادهای هوشمند تحول بزرگی را در جوامع بشری به وجود آورده‌اند اما همچنان ضعف‌هایی در سیستم و ساختار کلی آن‌ها به چشم می‌خورد.

نکته اول این است که تمام قراردادهای هوشمند و شبکه‌های بلاک چین به صورت دستی و توسط انسان‌ها طراحی و ساخته می‌شوند. بنابراین در صورت بروز خطا هنگام ایجاد قرارداد‌های هوشمند کاربران به مشکل بر می‌خورند.

دقیقاً همین اتفاق در سال ۲۰۱۶ برای سازمان خودگردان غیرمتمرکز اتریوم افتاد. هکرها از ایراداتی که در قرارداد وجود داشت سوء استفاده کردند و بودجه پروژه را بالا ‌کشیدند.

در واقع نظارت و مدیریت دقیق قراردادهای هوشمند اصلاً کار ساده‌ای نیست! از سوی دیگر شاید برخی از افراد هیچ مشکلی با قراردادهای کتبی نداشته باشند. اما مشکل اصلی قرارداد‌های کتبی مسائلی مانند مالیات و حضور سازمان‌های دولتی و ناظر هنگام تنظیم قرارداد است.

کاربران می‌خواهند با استفاده از قراردادهای هوشمند علاوه بر کنترل کامل بر روی اطلاعات و محتوای قرارداد، بدون هیچ محدودیتی با یکدیگر تعامل داشته باشند. قراردادهای هوشمند به اطلاعات خارجی که در بستر شبکه بلاک چین قرار گرفته‌اند، دسترسی ندارند.

در حال حاضر شاهد چنین ساختاری هستیم و ممکن است در آینده شرایط به کلی تغییر کند. به بیان ساده‌تر شما نمی‌توانید اطلاعات موجود در یک وب‌سایت را در قراردادهای هوشمند شبکه اتریوم ذخیره‌سازی کنید.

البته اوراکل‌ها برای برقراری ارتباط بین قراردادهای هوشمند و منابع خارجی مورد استفاده قرار می‌گیرند. اوراکل‌ها می‌توانند هر نوع اطلاعاتی را از منابع خارجی دریافت کرده و آن را در قالبی سازگار با شبکه‌ی بلاک چین ارائه دهند.

یکی از مشکلات اصلی و همیشگی قراردادهای هوشمند، مقیاس‌پذیری پایین بلاک چین است. به بیان ساده‌تر انجام و ثبت هر تراکنش در شبکه بلاک چین حداقل چند دقیقه و در برخی موارد (با توجه به نوع تراکنش) حتی چندین ساعت به طول می‌انجامد.

پروژه‌هایی مثل اتریوم ۰.۲ همواره به دنبال ارائه راه حلی برای رفع مشکل مقیاس‌پذیری هستند. البته ناگفته نماند که حتی اگر زمان لازم برای ثبت قرارداد هوشمند چندین ساعت باشد، باز هم کمتر از زمانی است که افراد صرف انتقال وجه در بانک‌ها می‌کنند.

آینده قراردادهای هوشمند

با توجه به پیشرفت بشریت و تغییراتی که طی سال‌های اخیر در تکنولوژی اتفاق افتاد، می‌توان به این نتیجه رسید که قراردادهای هوشمند در آینده‌ی نه چندان دور جایگزین قراردادهای کتبی خواهند شد.

در حقیقت بکارگیری قابلیت‌های قرارداد هوشمند موجب می‌شود که افراد بدون حضور و دخالت شخص ثالث با یکدیگر تعامل داشته باشند و در کوتاه‌ترین زمان ممکن قرارداد را به مرحله اجراسازی برسانند برای مثال کارشناسان معتقدند، قراردادهای هوشمند در حوزه املاک و مستقلات تغییرات مثبت و قابل توجهی را به وجود خواهند آورد.

ساختار مبتکرانه قراردادهای هوشمند به گونه‌ای طراحی شده که بسیاری از کسب و کارهای سراسر جهان با بکارگیری آن می‌توانند زمان و هزینه‌ای که صرف تعامل با یکدیگر می‌کنند را به حداقل میزان ممکن برسانند. حتی برخی معتقدند که قراردادهای هوشمند در آینده انقلابی بین زنجیره تامین و مشتریان ایجاد خواهند کرد.

در نتیجه افراد با حداقل میزان مشارکت، درگیری و کاغذبازی‌های اداری درخواست‌های خودشان را اجراسازی می‌کنند. استفاده از قرارداد هوشمند باعث می‌شود که شما با تمرکز بیشتری به کارها و دغدغه‌های روزانه برسید و از وقت ارزشمند خود نهایت استفاده را بکنید.

جالب است بدانید که بسیاری از بانک‌ها و شرکت‌های بیمه در حال حاضر برای انجام تراکنش‌های روزانه خود از قراردادهای هوشمند استفاده می‌کنند. پس می‌توان گفت که قراردادهای هوشمند از مرحله آزمون و خطا عبور کرده‌اند و در زندگی روزمره بکار گرفته می‌شوند.

پس راه زیادی تا ترویج و فراگیری هر چه بیشتر آن‌ها در سراسر جهان باقی نمانده است. البته در حال حاضر تصور جهانی که در آن همه‌ی امور به صورت خودکار و توسط قراردادهای هوشمند مدیریت و اداره شوند، غیر منطقی به نظر می‌رسد چرا که متخصصان فعال در این حوزه هنوز نتوانستند زیرساخت‌های لازم را فراهم کنند.

سخن پایانی

همانطور که مشاهده کردید ساختار و قابلیت‌های منحصر‌به‌‍فرد این تکنولوژی نوین تحولی عظیم را در جوامع جهانی به وجود آورده است. اما برای فراگیری هر چه بیشتر آن لازم است که تغییرات سیستمی و ساختاری دیگری هم در قراردادهای هوشمند ایجاد شود.

همین موضوع موجب شده تا توسعه‌دهندگان همواره به دنبال ارائه راه حل و ایجاد زیرساخت‌های لازم برای ارتقاء سیستم کنونی باشند. امیدواریم که بعد از مطالعه‌ی مقاله، دید آگاهانه‌تری نسبت به قراردادهای هوشمند داشته باشید.

ارتباط مستقیم با کارشناسان حسینی فایننس شما هم به سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی و کسب سود از اون‌ها فکر می‌کنید اما نمی‌دونید چطور باید شروع کنید؟

برای دریافت مشاوره تخصصی رایگان از کارشناسان ما، اطلاعات خواسته شده رو تکمیل فرمایید.

حالت دوم

نام و نام‌خانوادگی خود را وارد نمایید(ضروری)

شماره همراه خود را وارد نمایید(ضروری)

(ضروری)

انتخاب نماییدآموزش بازار ارزهای دیجیتالآموزش بازار فارکسآموزش بازار بورسسبد سرمایه گذاریصرافی