الگوریتم اثبات سهام (Proof of Stake) چیست؟ PoS به زبان ساده
یکی از نکاتی که ارزهای دیجیتال را به‌شدت خاص می‌کند، غیرمتمرکز بودن آن‌ها است. در حقیقت غیرمتمرکز بودن، از جمله ماهیت‌های برجسته ارزهای دیجیتال است که باعث می‌شود تا این ارزها بدون وجود واسطه و تنها میان دو طرف یک معامله جابه‌جا گردند. درواقع این خصوصیت توانسته است تا دست همه سازمان‌ها، نهادها، دولت‌ها و افراد واسطه را از دستکاری در شبکه ارزهای دیجیتال کوتاه کند.
از طرفی جهت تحقق یک سیستم غیرمتمرکز در ارزهای دیجیتال نیاز به وجود سیستم‌های نظارتی که توسط خود کاربران اداره شوند است و به این منظور از ۲ «الگوریتم اثبات کار» (Proof of Work) و اثبات سهام استفاده می‌شود. در این مطلب ما قصد داریم تا به‌طور متمرکز در مورد الگوریتم اجماع اثبات سهام صحبت کنیم و زوایای مختلف آن را بررسی نماییم.
الگوریتم اثبات سهام چیست؟
الگوریتم «اثبات سهام» (Proof of Stake) که اختصارا با PoS نمایش داده می‌شود، شکلی از الگوریتم‌های اجماع در شبکه‌های مبتنی بر بلاک چین است. اما پیش از آنکه سراغ الگوریتم اثبات سهام برویم، ضروری است تا کمی درباره الگوریتم اجماع بدانیم.
«الگوریتم اجماع» (Consensus Algorithm) روشی است که مشارکت‌کنندگان یک شبکه غیرمتمرکز، طبق آن با یکدیگر بر سر تراکنش‌ها و بلوک‌ها به توافق یا یک اجماع واحد می‌رسند. از طرفی همان‌طور که اطلاع دارید، در یک شبکه غیرمتمرکز بلاک چین همچون شبکه بیت کوین، کلیه کاربران قادر هستند تا در کنترل شبکه سهیم باشند و به‌نوعی می‌توان گفت تمامی کاربران مالک شبکه هستند. اما موضوع اصلی در چنین شبکه‌هایی امنیت است.
اساسا طبق الگوریتم اثبات سهام، کاربرانی که وظیفه اعتبارسنجی را بر عهده دارند و در فرایند تولید بلوک‌ها شرکت می‌کنند، با این کار به دنبال دریافت پاداش شبکه هستند و ازاین‌رو باید توکن‌های بومی شبکه ارز دیجیتال مدنظر را خریده و آن‌ها را به شبکه اختصاص بدهند یا به بیانی دیگر «سهام‌گذاری» (Staking) کنند. درواقع این‌چنین سهام‌گذاری به‌وسیله قفل‌کردن توکن‌ها در همان شبکه بلاک چین و در جهت ساخت و تایید بلوک‌ها انجام می‌گیرد و «اعتبارسنج‌های» (Forgers) شبکه نیز مستقیما و بر اساس میزان سهام‌گذاری خود، پاداش خود را از شبکه دریافت خواهند کرد.
از طرفی پاداش دریافتی نیز طبق «بازده سرمایه‌گذاری» (Rate of Investment) یا RoI محاسبه خواهد شد و «گره‌ها» یا نودها (node) که همان اعتبارسنج‌های شبکه هستند، به این شکل تشویق‌شده تا فرایند اعتبارسنجی شبکه را به نحو احسن انجام دهند. البته به لطف این الگوریتم اجماع، اگر یک کاربر قصد حمله به شبکه را داشته باشد، مجبور است تا بخش اعظمی از توکن‌های آن شبکه (حداقل ۴۰ درصد از تمامی توکن‌ها) را تهیه کند که این کار با در نظر گرفتن اصل عرضه و تقاضا، برای یک فرد تقریبا غیرممکن خواهد بود. علاوه بر این با وقوع حمله، احتمالا قیمت توکن آن شبکه نیز سقوط می‌کند و درواقع این خود فرد مهاجم است که ضرر می‌کند.
همچنین جالب است بدانید که ارز دیجیتال «پیرکوین» (Peercoin) نخستین رمز ارزی بود که توانست تا الگوریتم اجماع اثبات سهام را در مقیاسی کامل اجرا کند و در حال حاضر نیز رمز ارزهایی همچون Polcadot ،EOS ،Tzeos ،Cardano از الگوریتم اثبات سهام یا دیگر اشکال تغییریافته آن بهره می‌برند. ضمنا اتریوم را می‌توان بزرگ‌ترین رمز ارزی نامید که تصمیم گرفت از الگوریتم اثبات کار به الگوریتم اثبات سهام کوچ کند.
جدا از این، الگوریتم اثبات سهام به علت مصرف بسیار کمتر انرژی، آسیب بسیار کمتری را به نسبت الگوریتم اثبات کار (که فرایند استخراج در آن رخ می‌دهد) به محیط زیست وارد خواهد کرد. همچنین، الگوریتم اثبات سهام، باعث مقیاس‌پذیرتر شدن شبکه خواهد شد و در زنجیره‌های بلوکی مبتنی بر این الگوریتم، شاهد سریع‌تر و ارزان‌تر بودن تراکنش‌ها خواهیم بود.
