عرضه انعطاف پذیر توکن (Elastic Supply Tokens) چیست؟

یکی از ویژگیهای اصلی بیت کوین که اولین و بزرگترین ارز دیجیتال بازار محسوب میشود، ایجاد یک دارایی دیجیتال بود که هیچکس نتواند میزان عرضه آن را دستکاری کند. همچنین بسیاری از فعالان بازار ارزهای دیجیتال معتقدند یکی از انگیزههای اصلی پشت ایجاد بیت کوین جایگزینی ارزهای مرسوم مثل دلار و یورو بود. ارزهای دولتی که شاهد بودیم در جریان بحران مالی سال ۲۰۰۸ میلادی ضعف خود را به خوبی نشان دادند.
درواقع ویژگیهای اساسی بیت کوین مثل عدم نیاز به شخص ثالث برای کنترل و غیرمتمرکز بودن آن دقیقا نقطه مقابل سیستم مالی جهانی قرار دارد. مهمترین دلیل این موضوع بحث کمیابی و محدود بودن تعداد بیت کوینها است که باعث میشود ارزش خود را همواره حفظ کند. به عبارت دیگر هیچگاه بیش از ۲۱ میلیون بیت کوین نخواهیم داشت.
در طرف دیگر به جز بیت کوین ارزهای دیجیتال متنوع زیادی هم به وجود آمدهاند که هرکدام ویژگیهای خاص خود را دارند. برخی از این ارزها روشهای متفاوتی را برای کنترل ارزش خود در طول زمان انتخاب کردهاند که امروز میخواهیم در مورد یکی از آنها یعنی توکنهای دارای عرضه انعطافپذیر صحبت کنیم.
توکن های دارای عرضه انعطاف پذیر
«توکن با عرضه انعطاف پذیر» (Elastic Supply Token) به توکنهایی گفته میشود که در آنها با تغییر قیمت توکن، عرضه در گردش آن هم بیشتر یا کمتر میشود. این افزایش یا کاهش عرضه در گردش به کمک مکانیزمی صورت میگیرد که به آن «پایهگذاری مجدد» یا «ریبیس» (Rebase) میگویند. اما اصلا منظور از عرضه چیست و چه تفاوتی با عرضه در گردش دارد؟ برای درک بهتر این تعریف بیایید کمی در مورد اصطلاحات به کار رفته صحبت کنیم.
- عرضه در گردش (Circulating Supply): منظور از عرضه در گردش یک ارز دیجیتال تمام کوینهایی است که هماکنون در دسترس عموم قرار دارد و کاربران آنها را در صرافیهای مختلف خریدوفروش کرده یا در کیف پولهای خود نگه میدارند. برای مثال عرضه در گردش بیت کوین برابر با ۱۸،۷۳۰،۸۱۸ است.
- عرضه کل (Total Supply): عرضه کل به کل مقدار یک ارز دیجیتال که تاکنون ایجاد شده گفته میشود. برخلاف عرضه در گردش، در عرضه کل نیازی نیست که تمام کوینها قابل استفاده باشند. به عبارت دیگر در محاسبه آن ارزهایی که در مکانهای دیگر قفل شدهاند و در اختیار عموم نیستند هم محاسبه میشود. همچنین در عرضه کل کوینهایی که طی فرایند «سوزاندن» (Coin Burning) از بین رفتهاند، محاسبه نمیشوند. عرضه کل بیت کوین هم در حال حاضر ۱۸،۷۳۰،۸۱۸ واحد است. عرضه کل معمولا مساوی یا بیشتر از عرضه در گردش است.
- حداکثر عرضه (Max Supply): حداکثر عرضه همانطور که از اسمش پیداست به بالاترین تعدادی که یک ارز دیجیتال به آن خواهد رسید گفته میشود. در محاسبه حداکثر عرضه کوینهایی که در آینده ایجاد خواهند شد هم محاسبه میشود. حداکثر عرضه بیت کوین ۲۱ میلیون واحد است که طبق محاسبات در سال ۲۱۴۰ میلادی به این رقم خواهیم رسید.