زی کش چیست؟ معرفی پروژه Zcash و ارز دیجیتال ZEC

از زمان تجارت کالا با کالا سال‌های زیادی می‌گذرد و نحوه‌ تبادلات بشر تغییرات‌ زیادی را تجربه کرده است. از زمان ابداع اسکناس نحوه‌ تجارت، شکل پیچیده‌تری به خود گرفت. سپس بانک‌ها وظیفه‌ حفظ و نگهداری از پول‌های مردم را به عهده گرفتند. در حال حاضر با ابداع ارزهای دیجیتال و شبکه‌ بلاک چین، دنیا در حال برداشتن گامی بزرگ در صنعت تجارت است.

جالب است بدانید که در دنیای ارزهای دیجیتال، اکثر پروژه‌های بلاک چین کاربردهایی شبیه به هم دارند، اما تعداد کمی از این ارزها هم هستند که با قابلیت‌های منحصر به فرد، خود را از باقی ارزهای دیجیتال جدا کرده‌اند که یکی از این رمز ارزها زی کش نام دارد.

در این مقاله ما شما را با ارز دیجیتال زی کش، نحوه‌ کار، میزان سود و زیان و بهترین کیف پول‌های آن آشنا خواهیم کرد.

آشنایی با ارز زی کش

«زی کش» (Zcash) یک شبکه‌ پرداخت غیرمتمرکز «همتا به همتا» (Peer to Peer) و نوعی کریپتوکارنسی یا رمز ارز با واحد ZEC است. این ارز دیجیتال نوعی «فورک» (Fork) برای «بیت کوین» (Bitcoin) بوده و تعداد آن نیز ۲۱ میلیون عدد است. درواقع به‌طور کلی می‌توان گفت که در ساخت پروتکل زی کش از کدهای بیت کوین استفاده شده است.

زی کش نیز مانند بیت کوین، بلاک چین منحصر به خود را داشته و از فرآیند استخراج استفاده می‌کند، ولی خصوصیتی که بیت کوین و زی کش را از هم متمایز می‌کند، امکان انجام تراکنش‌ها به‌صورت خصوصی است.

همان‌طور که می‌دانید در بیت کوین می‌توان تراکنش‌ها را پیگیری کرده و دارایی‌های موجود در یک آدرس را مورد بررسی قرار داد؛ اما زی کش نوعی ارز دیجیتال حریم خصوصی است که برای مخفی نگه داشتن تراکنش‌ها از تکنیک‌های رمزنگاری پیشرفته استفاده می‌کند، به این معنی که تراکنش‌های زی کش در بلاک چین عمومی منتشر می‌شوند، ولی آدرس گیرنده، فرستنده و مقدار تراکنش همیشه به‌صورت مخفی باقی می‌ماند.

البته زی کش این قابلیت را دارد که تراکنش کاربران را در صورت تمایل آن‌ها، به‌صورت عمومی نیز نمایش بدهد. طبق ادعای تیم توسعه‌دهنده‌ زی کش در شبکه‌ این ارز دیجیتال، امکان مخفی‌سازی همه‌چیز وجود دارد که این ویژگی برای بسیاری از افراد مهم است.

زی کش در تاریخ ۲۸ اکتبر ۲۰۱۶ توسط تیم توسعه‌دهنده‌ آن عرضه شد و از ابتدا حجم هر بلاک آن مساوی با دو مگابایت بود. این ارز دیجیتال از پروتکل «اثبات کار» (Proof of Work) بهره می‌گیرد و زمان مورد نیاز آن برای تولید هر بلاک جدید حدودا یک و نیم دقیقه محاسبه می‌شود. همچنین بد نیست بدانید که در حال حاضر پاداش استخراج هر بلاک برای ماینرها، به اندازه‌ی ۶.۲۵ عدد ارز دیجیتال زی کش بوده و کارمزد دریافتی شبکه برای انجام تراکنش‌ها ۰.۰۰۰۱ زی کش است.

همچنین باید به این نکته اشاره کرد که هیچ‌گونه «عرضه‌ اولیه‌ سکه» (ICO) برای زی کش وجود نداشت و سرمایه‌گذاران قدرتمند در دنیای ارزهای دیجیتال، مانند «راجر ور» (سرمایه گذار اولیه‌ بیت کوین)، حامی اصلی این پروژه بوده‌اند.

در ادامه با نحوه‌ عملکرد این ارز دیجیتال بیشتر آشنا خواهید شد.

اگر ویژگی حریم خصوصی زی کش را در نظر نگیرید، این ارز دیجیتال نیز مانند سایر ارزهای دیجیتال موجود، عمل می‌کند. تراکنش‌های خصوصی و غیرخصوصی زی کش به‌وسیله‌ی نودها تأیید شده و در بلاک چین ثبت می‌شوند. در زی کش هر بلاک توسط شبکه‌ای از کامپیوترها و با به‌کارگیری الگوریتم Equihash به بلاک چین افزوده می‌شود.

این الگوریتم، مقدار رم (RAM) ارائه‌شده توسط ماینر، برای ایمن‌سازی بلاک چین، را مورد محاسبه قرار می‌دهد. همچنین حافظه‌ی مورد نیاز برای استخراج زی کش بیشتر از آنی است که ارزهای دیجیتال به آن نیاز دارند، در این صورت الگوریتم Equihash امکان تأیید سریع تراکنش‌ها را در شبکه ایجاد می‌کند.

چنین پروتکلی برای کم کردن تأثیر تجهیزات تخصصی استخراج یا ماینینگ (Mining) و همچنین امکان استفاده از رایانه‌های ضعیف‌تر برای دریافت پاداش شبکه طراحی شده است. این یعنی شما برای استخراج نیازی به دستگاه‌های قدرتمند نخواهید داشت. با این حال در سال ۲۰۱۸ شرکت‌های بزرگ ماینینگ برای سود بیشتر، دستگاه‌های مخصوص ماین کردن زی کش را به بازار عرضه کردند.

یکی دیگر از ویژگی‌های منحصر به فرد زی کش، نحوه‌ی توزیع ارزهای دیجیتال آن بود. این ارز در ابتدا این‌طور برنامه‌ریزی شده بود که در چهار سال اول فعالیت بلاک چین، ۸۰ درصد پاداش استخراج بلاک‌ها به ماینرها برسد و ۲۰ درصد دیگر نیز به بنیاد زی کش (یعنی Electric Coin) و همچنین برخی از کارمندان و سرمایه‌گذاران مهم آن اختصاص یابد. این ۲۰ درصد پاداش در سال ۲۰۲۰ و تقریباً هم زمان با اولین هاوینگ این پروتکل برای سازندگان منقضی خواهد شد.

در ادامه در رابطه با هاوینگ خواهید خواند.

هاوینگ زی کش

اگر با بیت کوین آشنا باشید، نام «هاوینگ» (Halving) به گوش‌تان خورده است. هاوینگ ارزهای دیجیتال فرآیندی است که طی آن پاداش استخراج ارز برای ماینرها نصف می‌شود. معروف‌ترین هاوینگ در دنیای ارزهای دیجیتال متعلق به بیت کوین است که هر چهار سال یک بار، میزان جایزه‌ استخراج بلاک را نصف می‌کند. هدف از انجام این فرآیند جلوگیری از به وجود آمدن تورم پس از عرضه‌ نامحدود کوین‌ها است. رمز ارز زی کش نیز در سال ۲۰۱۶ با در نظر گرفتن پاداشی برای ماینرها به وجود آمد اما طراحی آن به صورتی بود که تا سال ۲۰۲۰ این جایزه به همان شکل باقی بماند.

با در نظر گرفتن ارزش بعد و قبل هاوینگِ ارزهای دیجیتال متفاوت، همیشه شاهد تأثیر مثبت این فرآیند روی قیمت آن‌ها بوده‌ایم. تحلیل‌گران معتقد هستند که هاوینگ زی کش باعث کاهش تورم و در نهایت افزایش قیمت این ارز خواهد شد.

در ماه نوامبر سال ۲۰۲۰ فرآیند هاوینگ زی کش انجام خواهد گرفت و با پایین آوردن نرخ تورم این ارز، باعث افزایش سود ماینرها خواهد شد. کاهش پاداش بلاک‌ها توسط هاوینگ بخش مشترکی میان بسیاری از ارزهای دیجیتال است که به‌طور معمول روی عرضه، سختی استخراج و قیمت ارز تأثیرات زیادی خواهد گذاشت.

درست مانند بیت کوین، تعداد کل واحدهای موجود زی کش ۲۱ میلیون عدد است به این معنی که فقط می‌توان ۲۱ میلیون زی کش استخراج کرد. طبق انتظارات پاداش استخراج بلاک برای زی کش، در اواخر سال ۲۰۲۰ از ۶.۲۵ به ۳.۱۲۵ کاهش خواهد یافت.

چرا زی کش بخریم؟

با رشد دنیای ارزهای دیجیتال، این مبادله‌گران به این باور رسیده‌اند که ممکن است کاربران و اپلیکیشن‌ها ارز دیجیتال زی کش را مورد استفاده‌ خود قرار دهند. همچنین با توجه به این موضوع که بلاک چین زی کش روی کد بیت کوین ساخته شده است، خیلی دور از ذهن نیست که ارزش زی کش نیز مانند بیت کوین روزبه‌روز بالاتر برود.

همچنین زی کش با ارزش ۷۳۳.۲۸ میلیون دلار در رتبه‌ ۲۹ بازار قرار داشته و سهم ۰.۱۹ درصدی از کل بازار را در اختیار دارد. در زمان نوشته شدن این مقاله هر واحد از زی کش به قیمت ۶۲.۲۳ دلار خرید و فروش می‌شود که با احتساب دلار ۳۲۹۰۰ تومانی، باید بابت هر واحد از زی کش ۲ میلیون و ۴۷ هزار تومان بپردازید.

همچنین حجم مبادلات روزانه‌ زی کش نزدیک به ۴۹۶ میلیون دلار اندازه‌گیری شده است. قیمت زی کش در هفته‌ گذشته کمی افت داشته است و بالاترین قیمت آن در سال ۹۵ معادل با ۳ هزار و ۱۹۱ دلار بوده که در حال حاضر بیشتر از ۹۵ درصد پایین‌تر از آن قرار دارد. شاید بد نباشد بدانید که تا به حال بیشتر از ۱۰ میلیون عدد از کل ۲۱ میلیون واحد زی کش وارد بازار شده است.

این نکته را فراموش نکنید که برخلاف بسیاری از ارزهای دیجیتال دیگر، زی کش جزو آن دسته‌ای نیست که چند هزار درصد سود برای سرمایه‌گذاران اول خود فراهم کرده باشد ولی با توجه به تعداد کم واحدهای آن در بازار، در صورتی که تقاضا برای خرید آن بالا برود، احتمال رشد شدید قیمت آن وجود خواهد داشت.

با در نظر گرفتن محدودیت کوین‌های زی کش و امنیت بالای آن، بی‌شک آینده‌ خوبی انتظار آن را می‌کشد. با توجه به این ویژگی‌ها و نوسانات قیمت این ارز دیجیتال خریدن و نخریدن آن کاملا به شما بستگی دارد. با این حال پیشنهاد حسینی فایننس به شما این است که قبل از خریدن هر ارز دیجیتالی تحقیق و مطالعه‌ کافی در رابطه با آن انجام دهید و ابتدا از درست بودن تصمیم خود مطمئن شوید.

خرید زی کش سودآور است؟

حال شاید این سوال برای شما پیش بیاید که ارز دیجیتال زی کش سودآور است یا خیر؟ جواب این سوال را می‌توان هم با بله داد و هم با خیر! قبل از هر سخنی، باید بدانید که میزان سودآوری ارز دیجیتال زی کش و به طور کلی هر ارز دیجیتال دیگری بستگی به نحوه‌ استخراج آن دارد.

همچنین نکته‌ مهم دیگری که در میزان سود و ضرر ارزهای دیجیتال تأثیر دارد، هزینه‌ برق مصرفی دستگاه استخراج است. با توجه به این نکات ارز دیجیتال بیت کوین دیگر پرسود‌ترین ارز دیجیتال بازار نیست؛ چرا که به دستگاه‌های ماین قوی نیاز داشته و سختی استخراج و میزان برق مصرفی آن بسیار بالا است. خوشبختانه هنوز تعداد زیادی از آلت کوین‌ها مانند زی کش وجود دارند که استخراج آن‌ها هنوز هم می‌تواند سودآور باشد.

اگرچه استخراج ارزهای دیجیتال دیگر مانند گذشته فعالیتی پرسود نیست اما اگر درست انجام شود هنوز هم راه خوبی برای کسب درآمد به‌شمار می‌رود. قبل از اینکه بخواهید میزان سوددهی ارز دیجیتال زی کش را بررسی کنید، باید بدانید چه نکاتی باعث سودآوری یک ارز دیجیتال می‌شود. در ابتدا قیمت ارز دیجیتال را در نظر بگیرید، دوم باید میزان پاداش استخراج و هاوینگ آن را بدانید، سپس زمان مورد نیاز برای تولید هر بلاک را پیدا کنید.

همچنین سختی استخراج شبکه و نرخ هش از نکات دیگری است که نباید دست کم گرفته شود. تجهیزات مورد نیاز برای استخراج و میزان برق مصرفی دو نکته‌ دیگری هستند که در میزان سوددهی ارزهای دیجیتال تأثیر زیادی دارند. از طرفی دیگر، ویژگی‌هایی مانند قابلیت تبدیل ارز دیجیتال زی کش به ارزهای فیات و فیزیکی و وجود داشتن صرافی‌های قابل اعتمادی که از این ارز دیجیتال پشتیبانی کنند نیز، از نکاتی است که نباید فراموش شود.

می‌توان گفت که نسبت به بیت کوین، هنوز استخراج زی کش بسیار سخت نشده است و می‌توان این کار را بدون نیاز به دستگاه‌های قوی ماین نیز انجام داد. همچنین سختی شبکه به دلیل رقابت کمتر پایین است و بلاک‌ها راحت‌تر استخراج می‌شوند. هاوینگ آن درست مانند بیت کوین و برق مصرفی آن هم کم است. اگر به دنبال کسب درآمد از طریق استخراج زی کش هستید، باید بدانید که شانس شما برای کسب درآمد از طریق این رمز ارز، بسیار بالاتر از بیت کوین است.

همانطور که اشاره کردیم، زی کش در سال ۲۰۱۶ وارد بازار شد و استخراج آن می‌تواند توسط هرکسی انجام پذیرد. الگوریتم این ارز دیجیتال، امکان استخراج آن را با کارت‌های گرافیک نیز فراهم آورده است. از دیگر ویژگی‌هایی که باعث سودآوری ارز دیجیتال زی کش می‌شود، حفظ حریم خصوصی و امکان انجام تراکنش‌ها به صورت ناشناس است که متأسفانه بیت کوین این ویژگی را ندارد. ردیابی تراکنش‌های شما در زی کش غیرممکن است و بسیاری از افراد به این ویژگی اهمیت زیادی می‌دهند.

از طرفی دیگر کارمزد تراکنش‌های زی کش بسیار ناچیز است و به همین دلیل برای مبادله و فروش، گزینه‌ بسیار مناسبی به شمار می‌رود. در سال ۲۰۱۷، زی کش در پلتفرم صرافی‌های محبوب به طور گسترده‌ مورد استفاده قرار گرفت.

بهترین کیف پول برای خرید زی کش

با اینکه زی کش جزو ارزهای دیجیتالی به‌شمار می‌رود که امنیت بسیار بالایی دارد، هنوز هم انتخاب کیف پولی که سطح بالایی از امنیت را در اختیار شما می‌گذارد، واجب است.

در بلاک چین زی کش دو نوع آدرس وجود دارد؛ آدرس‌های شفاف و آدرس‌های خصوصی. در حال حاضر تعداد کمی کیف پول وجود دارد که از آدرس‌های خصوصی زی کش پشتیبانی می‌کنند که در آینده تعداد آن‌ها بیشتر خواهد شد.

یکی از بهترین کیف پول‌هایی که از آدرس‌های خصوصی زی کش پشتیبانی می‌کنند کیف پول «زک ولت» (Zecwallet) نام دارد. این کیف پول از امنیت خوبی برخوردار بوده و دو نسخه از آن برای پلتفرم‌های ویندوز، مک و لینوکس وارد بازار شده است. نسخه‌ اول این کیف پول Zecwallet Lite سرعت بسیار بالاتری نسبت به نسخه‌ دوم آن Zecwallet FullNode دارد. چون برای استفاده از نسخه‌ دوم آن باید یک نسخه‌ کامل از بلاک چین را روی رایانه‌ خود نگهداری کرده و مدام آن را به روزرسانی کنید، طبیعی است که سرعت نسخه‌ دوم از نسخه‌ اول کمتر باشد.

کیف پول دیگری که از آدرس‌های خصوصی زی کش پشتیبانی می‌کند، Shielded Guarda نام دارد ولی متأسفانه این کیف پول فقط برای سیستم عامل اندروید عرضه شده است. این یعنی کسانی که از iOS استفاده می‌کنند، توانایی مدیریت یا ایجاد آدرس خصوصی زی کش با این کیف پول را ندارند.

اگر می‌خواهید از آدرس‌های شفاف زی کش استفاده کنید، استفاده از کیف پول‌های معتبری مانند Cobo ،AtomicWallet و Coinomi گزینه‌ مناسبی برای شما است. البته کیف پول‌های سخت‌افزاری Ledger Nano S و Trezor نیز از آدرس‌های شفاف زی کش پشتیبانی می‌کنند.

خرید ارز دیجیتال زی کش در ایران

مانند هر ارز دیگری، برای خرید زی کش نیز باید به صرافی‌های معتبر رجوع کنید ولی خرید ارزهای دیجیتال در ایران به دلیل وجود تحریم‌ها، به همین سادگی‌ها نیست. خرید ارز دیجیتال از صرافی‌های خارجی معتبری که ایران را در لیست تحریم‌های خود قرار داده‌اند، ممکن است باعث بلوکه شدن حساب شما و از دست رفتن سرمایه‌تان شود. پس بهترین راه برای خرید ارز دیجیتال زی کش چیست؟

صرافی‌هایی نیز در داخل ایران وجود دارند که می‌توانید ارز دیجیتال زی کش را از آن‌ها تهیه کنید. البته این نکته را فراموش نکنید که بسیاری از صرافی‌های معتبر داخل یا این ارز دیجیتال را به سبد دارایی خود اضافه نکرده‌اند و یا اگر از آن پشتیبانی کنند، چنین ارزهای دیجیتالی به‌سرعت تمام خواهند شد. اگر صرافی‌ای ادعا می‌کند که ارز دیجیتال زی کش را در سبد خود دارد، امکان کلاهبردار بودن آن صرافی بالاست پس باید در ابتدا از اعتبار صرافی به طور کامل مطمئن شوید.

بهترین راه برای شما این است که ارزهای دیجیتال محبوب‌تری مانند بیت کوین یا اتریوم را از صرافی‌های معتبر بخرید، آن‌ها را نزد صرافی‌های بین‌المللی مانند کوین بیس برده و تبدیل به زی کش کنید. سپس ارز دیجیتال زی کش خود را به‌راحتی به کیف پول‌تان انتقال دهید. در ایران بهترین و کم دردسرترین راه برای خرید ارزهای دیجیتالی مانند زی کش که هنوز به اندازه‌ بیت کوین و اتریوم محبوب نشده‌اند، همین تبدیل ارز به ارز است.

سخن پایانی

اکثریت انتظار دارند که فناوری بلاک چین باعث برطرف شدن مشکلات امروز شود اما حقیقت این است که این فناوری نیازهای دنیای فردا را برطرف خواهد کرد. ممکن است در حال حاضر معاملات حریم خصوصی مورد توجه بسیاری از افراد نباشد ولی باید بدانید که در آینده‌ای نزدیک تبدیل به یک قابلیت حیاتی خواهد شد.

زی کش نه تنها یک ارز دیجیتال با محور حریم خصوصی است بلکه پلتفرمی به‌شمار می‌رود که با دادن امکان انتخاب بین حریم خصوصی و عمومی برای تمام کاربران به آزادی عمل افراد احترام می‌گذارد. طرفداران این ارز دیجیتال امید دارند که این انعطاف‌پذیری باعث استفاده‌ روز افزون از رمز ارز زی کش و قابلیت‌های منحصر به فرد آن شود.