سبدگردانی چیست؟ هرآنچه باید درباره سبدگردانی بدانید!

افرادی که قصد سرمایه‌گذاری در بازار بورس را دارند، با اصطلاحات زیادی مواجه می‌شوند، یکی از این اصطلاحات «سبدگردانی» است. در این مقاله به توضیح مفهوم سبدگردانی و چگونگی انجام آن می‌پردازیم.

همان‌طور که می‌دانیم، بازار بورس مانند خیلی از بازار‌های موازی سرمایه، مثل طلا، مسکن، ارز و خودرو، دارای ریسک‌های مختص به خودش است.

اما اشخاص همواره به دنبال کسب سود بیشتر و جلو‌گیری از ضرر‌‌های مالی هستند، پس بهتر است اگر دانش کافی برای این کار را ندارند، سرمایه ‌گذاری در بازار‌های مالی مورد نظرشان را به فردی با تجربه و کارآزموده بسپارند که از تجربه کافی برخوردار باشد.

برای یافتن چنین متخصص‌هایی، باید به سراغ شرکت‌های سبدگردانی برویم و یک سبدگردان را استخدام کنیم. این شخصی با نظم دادن به سرمایه‌گذاری شما و خرید و فروش سهم‌ها با توجه به تحلیل بازار، سعی در افزایش سرمایه و تنظیم پرتفولیویی ایده‌آل برای شما دارد.

سبدگردان کیست و سبدگردانی چیست؟

به زبان ساده، «سبدگردان» (Portfolio Manager) به شخصی حقوقی گفته می‌شود که با قراردادی، موظف می‌شود با استفاده از دارایی افراد حقیقی و حقوقی، به سرمایه‌گذاری برای آن‌ها در بازار سرمایه بپردازد.

سبدگردان با استفاده از دانش تحلیلگران خبره‌ی بازار سرمایه، پیش‌بینی‌های دقیق و درستی از وضعیت بازار به دست می‌آورد و از نتایج آن‌ها برای تصمیم‌گیری در روند کار استفاده می‌کند. این کار به اصطلاح «سبدگردانی» نام دارد که در زبان انگلیسی به آن Porfolio Management گفته می‌شود.

سبدگردانی چگونه انجام می‌شود؟

بیایید نگاهی به چرخه‌ی انجام سبدگردانی بیندازیم، به طور کلی، سبدگردانی در چند مرحله انجام می‌شود که شامل موارد زیر است: مرحله‌ی ایده پردازی، ایجاد یک پرونده‌ی تجاری، اولویت‌بندی ابتکاراتی که سرمایه‌گذاری را تضمین می‌کند، انتخاب، برنامه‌ریزی برای انجام ابتکار عمل، اجرای ابتکار عمل و در نهایت بازگشت سرمایه با سود. برای هر مرحله، فرایندی وجود دارد که سبدگردان‌ها از نحوه انجام آن مطلع هستند.

لازم به ذکر است که هر تصمیم شخص سبدگردان، باید با توجه به مراحل انجام کار گرفته شود و استراتژی هر تصمیم، همان دلیلی است که می‌تواند باعث سود خدمات گیرنده باشد.

در کل، سبدگردانی بر پایه اصولی بنا می‌شود که به چند مورد از آن‌ها در ادامه اشاره می‌کنیم.

هم راستایی استراتژیک

سبدگردانی روشی کارآمد برای همسویی استراتژیک سهم‌های شما با اهداف مالی بلندمدت است. همان‌طور که پرتفولیو باید متناسب با اهداف مالی و با توجه به تحلیل‌ها، منظم شود، باید مطمئن بود که آن‌ها هم سو و هم‌جهت با اهداف مالی بلندمدتی هستند که شخص سبدگردان از آن مطلع است.

با مدیریت پرتفوی و شناسایی سهم‌هایی که برای پاسخگویی به نیازهای شما مناسب‌ترند، دایره‌ی سرمایه‌گذاری را کاهش می‌دهید و سهم‌هایی را که دیگر به نیازهای مورد نظر شما پاسخ نمی‌دهند رها می‌کنید.

با انجام این کار، کسب‌و‌کار شما از سرمایه‌گذاری در پروژه‌هایی که بیشترین احتمال ارزش افزوده و بازگشت سرمایه را دارند، سود می‌برد.

همسویی استراتژیک، خصوصاً در رویکردهای مدیریت اوراق بهادار، بسیار حائز اهمیت است و یک رویکرد تراز اول به حساب می‌آید.

در سبدگردانی همواره سهم‌ها اولویت بندی می‌شوند و منابع بر اساس آن سهم‌های اولویت بندی شده اختصاص داده می‌شوند و بر طبق آن اجرا می‌شوند. اساساً، برنامه‌ریزی و گزارش، عناصر حیاتی هستند که در آن‌ها اهداف شناسایی می‌شوند و منافع حاصل می‌شوند.

مدیریت سبد سهام، بر اجرای پروژه‌ها، اطمینان از اجرای وظایف و در نتیجه افزایش موفقیت پروژه از طریق کمک‌های فردی تأکید می‌کند. در هر صورت، با مدیریت پرتفوی و انجام ممتد سبدگردانی توسط فردی خبره، این شانس وجود دارد که سهم‌های مناسب برای تجارت را پیدا کرده و از آن‌ها سود ببرید.

مدیریت منابع

منابع، باارزش‌ترین دارایی یک فرد، سازمان و حتی ارگان هستند. همچنین بزرگ‌ترین چالش سبدگردان‌ها، استفاده موثر و پربازده از منابع در جهت صحیح و در زمان مناسب است.

برای اکثر سازمان‌ها، مدیریت منابع یکی از مواردی است که ممکن است به سادگی انجام شود، اما عموم مردم همیشه احساس می‌کنند که کاری دشوار است. به منظور مدیریت بهتر منابع، از مدیریت پرتفوی کمک گرفته می‌شود.

شما می‌توانید منابع را در سراسر پرتفوی، در بین پروژه‌های مختلف و برنامه‌ها مشاهده کنید. با داشتن درک خوب، از اینکه منابعِ در ‌دسترس چه هستند و با شفاف‌سازی واقع بینانه از میزان استفاده آن‌ها، منابع به حد زیادی قابل کنترل می‌شوند.

برنامه‌ریزی و گزارش‌دهی

همه ما می‌خواهیم بدانیم که از سرمایه‌گذاری‌هایمان چه نتیجه‌ای می‌گیریم و اینکه آیا به سود مورد نظر خودمان می‌رسیم و یا اینکه روند سرمایه‌گذاری در چه مرحله‌ای قرار دارد.

همیشه درجاتی از خطر وجود دارد. اگر همه پروژه‌ها و سهم‌ها، گزینه‌های مطمئنی باشند، مدیریت آن‌ها سرگرم‌کننده خواهد بود.

با این حال، این سطح از قابل پیش‌بینی بودن تسکین‌دهنده است و با داشتن یک روش سیستماتیک برای بهبود مستمر پیش‌بینی برای هر سهم جدید، به این امر کمک شایانی می‌کند. مدیریت پرتفوی و سبدگردانی، با پیشرفت پروژه‌های سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی برای پروژه‌ها و منابع، ارتباط تنگاتنگی دارد.

گزارش‌دهی نیز در این امر نقش زیادی دارد، زیرا شما می‌توانید نتایج را پس از اجرای استراتژی مورد نظر، برای تنظیم و برنامه‌ریزی استراتژی بعدی استفاده کنید و از مزایای سرمایه‌گذاری در سهم‌های دیگر مطلع شوید.

این موضوع که آیا سبدگردان شما در مورد معیارهای مختلف گزارش می‌دهد، به دنبال سهم‌های جدید می‌گردد و تحلیل درستی از شرایط دارد یا نه، به میزان سواد مالی و سطح دانش عملی آن سبدگردان باز‌می‌گردد، اما در شرایط عادی بازار سرمایه، اگر سبدگردان مورد نظر شما، از شرکت‌های تحت نظر سازمان بورس و اوراق بهادار باشد، می‌توانید انتظار سود‌دهی داشته باشید.

بهترین مزیت سبدگردانی از دید سرمایه‌گذار‌ها

یکی از مزایای سبدگردانی، که بسیار محبوب است، معافیت مالیاتی است. از آنجایی که بازار بورس می‌تواند نقدینگی موجود را به‌سمت تولید ملی و اشتغال‌زایی سوق دهد و می‌تواند به افزایش انگیزه برای توسعه و پیشرفت اقتصادی کمک کند، به نحوی مورد حمایت دولت‌ها قرار می‌گیرد و آن‌ها برای حمایت بیشتر از بازار و سرعت بخشیدن به این روند، قانونی مبنی بر معافیت خدمات بازار سرمایه از مالیات را به تصویب رسانده‌اند.

بدین‌شکل، سودی که از سبدگردانی حاصل می‌شود و به سرمایه‌گذار تعلق دارد، معاف از مالیات است. لازم به ذکر است که این معافیت، به شکل مستقیم، تأثیری بر سرمایه‌گذاران ندارد، اما باعث افزایش انگیزه فعالان بازار سرمایه، برای توسعه هرچه بیشتر این بازار می‌شود.

سخن پایانی

سبدگردانی، فرایندی است که پیچیدگی‌های مختص به خودش را دارد و باید بر پایه اصولی خاص اجرا شود که ریسک از دست دادن سرمایه را کمتر و میزان سود دهی نهایی را بیشتر می‌کند.

همان‌طور که گفتیم شخصی که برای سبدگردانی استخدام می‌شود، سبدگردان نام دارد و باید با دانش کافی از تمامی این اصول، پرتفوی متقاضی را نظم داده و مدیریت کند. این کار مزایای خاص خود را دارد که یکی از این مزایا معافیت مالی است.