مهمترین نکات سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال

آیا شما هم این روزها تصمیم گرفته‌اید بیت کوین بخرید؟ اطلاعات زیادی از ارزهای دیجیتال ندارید؟ ارزهای دیجیتال فرصت سرمایه‌گذاری بسیار جذابی هستند، اما در بیشتر مواقع شاهد این هستیم که سرمایه‌گذارهای کم دانش، به‌‌راحتی سرمایه‌ خود را از دست می‌دهند یا درگیر یک طرح پانزی و کلاهبرداری می‌شوند.

برخلاف سایر بازارها، بازار ارز دیجیتال پیرامون واحدهای پولی دیجیتال و رمزنگاری شده فعالیت می‌کند که بر پایه یک فناوری کاملا نوین به نام بلاک چین بنا شده‌اند. ارزهای دیجیتال شهرت و محبوبیت زیادی دارند؛ اما برای سرمایه‌گذاری نباید فقط به این مقدار اطلاعات بسنده کنیم و ضروری است که قبل از ورود به چنین فضای جدید و پیشرفته‌ای، دانش پایه و نکات مهم برای سرمایه‌گذاری در آن را بیاموزیم.

در ادامه سعی داریم در مورد مهم‌ترین نکات سرمایه‌گذاری در بازار ارز دیجیتال صحبت کنیم تا در نهایت بتوانیم با چشمانی باز و دانش کافی، با خیالی آسوده‌تر در این بازار جذاب فعالیت کنیم.

ماهیت و عملکرد پروژه را درک کنید

اشتباه‌ترین کار ممکن در سرمایه‌گذاری روی پروژه‌های کریپتو، این است که چیزی را بدون اطلاع از نحوه‌ عملکردش بخریم. اینکه دیگران با خرید یک ارز سود کرده‌اند، الزاما به این معنی نیست که در آینده به ما هم سود خواهد داد. درک مناسب از هدف، عملکرد و برنامه‌ریزی یک پروژه برای آینده، مهم‌ترین نکته‌ای است که باید قبل از خرید کوین یا توکن آن به دست آوردیم. وقتی که این دانش را به دست بیاورید، می‌توانید تصمیم بگیرید که یک پروژه ارزش سرمایه‌گذاری و ریسک دارد یا نه.

در دنیای دیجیتال، بسیار ساده و سریع می‌توانید به اطلاعات انواع پروژه‌ها دست پیدا کنید. به‌راحتی می‌توان «وایت پیپر» (White paper) پروژه‌ مورد نظر را در وب‌سایت‌هایی مثل allcryptowhitepapers.com یا وب‌سایت اصلی همان پروژه مطالعه کنید. می‌توانید جامعه‌ فعالان پروژه را در گیت‌هاب بررسی کنید تا به یک درک کلی از پروژه و تیم آن برسید.

درواقع باید به این درک برسید که چرا یک پروژه خوب است و قرار است چه خدمات جدیدی به مردم ارائه دهد که قبلا در پروژه‌ دیگری ارائه نشده ‌است. توجه کنید که شما به بررسی کدهای برنامه‌نویسی و دانش فنی نیاز زیادی ندارید و صرفا با مطالعه‌ کلیات و نحوه‌ عملکرد شبکه و نوع سرویسی که قرار است ارائه شود،‌ می‌توان تا حد زیادی آینده‌ آن را پیش‌بینی کرد.

 

سبد خرید متنوع داشته باشید

یکی از اصول مهم سرمایه‌گذاری این است که تمام سرمایه‌ ‌خود را به یک سهم یا دارایی خاص اختصاص ندهیم و با انتخاب چند دارایی به پورتفوی خود تنوع دهیم. در گذشته‌ بازار کریپتو فقط بیت کوین مهم بود و چیزی تحت عنوان ارزهای مختلف وجود نداشت و تسلط بیت کوین در بازار به میزان صد درصد بود. به مرور با پیشرفت تکنولوژی بلاک چین، پروژه‌های دیگر هم پا به میدان گذاشتند و جذابیت این بازار چند برابر شد.

البته امروز که چند هزار ارز دیجیتال وجود دارد، انتخاب سایر گزینه‌ها در کنار بیت کوین کار چندان آسانی نیست و به مطالعه و تجربه‌ بیشتری نیاز دارد. با‌این‌حال شاهد این هستیم که توجه به بازار آلت کوین‌ها بسیار بیشتر شده و تقریبا ۳۰ تا ۴۰ درصد حجم معاملات کریپتویی مربوط به آلت کوین‌هاست. پس با تشخیص چند پروژه‌ آینده‌دار در بین آلت کوین‌ها می‌توان به سودهای چندصددرصدی رسید؛ در حالی که گرفتن چنین سودهایی از بیت کوین با قیمت فعلی در آینده‌ نزدیک بعید به نظر می‌رسد.

نکته‌ دیگر اینکه نباید در ایجاد تنوع زیاده‌روی کرد و تعداد زیادی ارز مختلف خرید. علت این است که در خیلی از مواقع با ریزش بیت کوین، بیشتر آلت کوین‌ها ریزش دارند ولی در زمان صعود، الزما همه صعود نمی‌کنند.

جالب است بدانید که یکی از پرطرفدارترین مدل‌های متنوع‌سازی سبد خرید به این صورت هستند که تقریبا نیمی از کل سرمایه را به یک ارز اصلی اختصاص می‌دهند و بقیه دارایی در چند پروژه تقسیم می‌شود.

 

تشخیص بهترین زمان ورود به بازار

ارزهای دیجیتال به‌شدت پرنوسانند و ممکن است قیمت در مدت زمان کوتاهی تغییرات زیادی داشته باشد. قبل از ورود به بازار باید وضعیت ارزهای مورد نظر را بررسی کنید. در چارت قیمت ارزهای دیجیتال، الگوهای خاصی وجود دارد که با تشخیص آن‌ها می‌توان بهترین زمان ورود را تشخیص داد.

مثلا وقتی قیمت بیت کوین شروع به افزایش شدید می‌کند، ابتدا آلت کوین‌ها کمی کاهش قیمت پیدا می‌کنند و در ادامه با یک فاصله‌ زمانی کوتاه، آن‌ها هم شروع به بالا رفتن می‌کنند؛ اما در زمان نزول قیمت بیت کوین، این فاصله زمانی وجود ندارد و اگر روزی بیت کوین سقوط کند، همه‌ آلت‌کوین‌ها را به پایین می‌کشد.

برای تشخیص میزان تسلط هر ارز در بازار از شاخصی به نام «دامیننس» (Dominance) استفاده می‌شود. این شاخص برای بیت کوین در زمان نگارش این مقاله روی ۷۰ درصد قرار دارد و نشان می‌دهد که تأثیر بیت کوین در این بازار هنوز به‌شدت بالاست و این نکته‌ای است که در خرید هر نوع ارز دیگری باید به آن توجه کنیم.

استراتژی‌های متنوعی برای تعیین زمان ورود به بازار وجود دارد که با تحلیل‌های تکنیکال و فاندامنتال به دست می‌آیند. برای مثال عده‌ای از سرمایه‌گذاران از تکنیک Buy the Dip استفاده می‌کنند،‌ به این معنی که با ریزش بازار، کوین‌هایی را می‌خرند که بیشترین نزول قیمت را داشته‌اند با این امید که در روند صعودی بعدی، بیشترین سود را به دست آورند.

 

باید استراتژی سرمایه‌گذاری داشته باشید

برای موفقیت در بازار کریپتو نیاز دارید یک استراتژی مشخص برای خود انتخاب کنید یا استراتژی مخصوص خود را بسازید. در حقیقت کاری که شما انجام می‌دهید این است که تلاش می‌کنید، نتیجه‌ سرمایه‌گذاری را قبل از ورود به آن، پیش‌بینی و ارزیابی کنید. مشابه دیگر بازارها، بازار کریپتو هم استراتژی‌های شناخته‌شده‌ای دارد و بسیاری از سرمایه‌گذاران از آن‌ها استفاده می‌کنند.

برای اینکه بتوانید استراتژی مخصوص خود را خلق کنید، بهتر است این کار را در چهار مرحله انجام دهید. اول باید آن را به‌صورت یک فرایند، روی کاغذ بیاورید. اگر نتوانید برنامه‌ خود را به‌طور مشخص توصیف کنید، هرگز به موفقیت نخواهید رسید. این کار همچنین باعث می‌شود در آینده بتوانید نقاط قوت و ضعف استراتژی خود را شناسایی و با اعمال تغییر، آن را بهتر کنید.

مرحله‌ دوم، ایمان داشتن و پایبند بودن به استراتژی خودتان است. این بازار پر از نوسانات و اتفاقات پیش‌بینی نشده است و اگر با هر اتفاقی بخواهید روش خود را تغییر دهید، به جایی نخواهید رسید. سومین مرحله، داشتن یک استراتژی انعطاف‌پذیر است. به این معنی که کارایی هر استراتژی در چرخه‌های مختلف بازار مشخص می‌شود و شما باید به مرور تغییراتی در استراتژی خود ایجاد کنید تا بیشترین سازگاری را با انواع دارایی‌ها داشته باشد.

مرحله‌ آخر ارزیابی استراتژی که دارید است. تا استراتژی ارزیابی نشود مشخص نمی‌شود که کارایی آن چقدر بوده ‌است. برای این کار می‌توانید از مقایسه‌ خروجی خود با برخی بنچمارک‌ها (چیزی که قابل اندازه‌گیری باشد و بتوان آن را به عنوان معیاری برای سنجش چیزهای دیگر استفاده کرد.) استفاده کنید.

تمام استراتژی‌ها فاکتورهایی مثل میزان عرضه و تقاضا، کاربردهای آتی و تغییرات قیمتی یک پروژه را در نظر می‌گیرند. شرکت‌های بزرگی هم در این زمینه فعال‌اند و به شما خدمات سرمایه‌گذاری با انواع استراتژی‌ها مثل ترید روزانه، خرید، هولد و انواع ارزیابی دارایی‌ها را به‌صورت تکنیکال و فاندامنتال ارائه می‌دهند.

 

مراقب FOMO در بازار باشید

پدیده‌ای به نام «فومو» (FOMO= Fear Of Missing Out) در تمام بازارهای مالی وجود دارد و می‌تواند روی تمامی سرمایه‌گذاران حرفه‌ای و یا تازه‌کار تأثیر بگذارد. فومو احساسی است که در زمان نوسانات شدید بازار در افراد شکل می‌گیرد و باعث می‌شود این تصور در ذهن ایجاد شود که دیگران در حال سودکردن هستند و من جامانده‌ام یا در حال ضرر هستم.

فومو باعث می‌شود بدون توجه به استراتژی، احساسی تصمیم‌گیری کنیم. علت چنین تصمیم‌هایی می‌تواند نداشتن استراتژی بلندمدت، کمبود اعتماد به نفس یا اعتماد به نفس بیش از حد و کمبود صبر باشد. مثلا اگر در یک بازار گاوی پرقدرت (به شدت صعودی) یک ارز دیجیتال مثل بیت کوین را در اوج قیمت خریداری کنید، به احتمال زیاد برای یک مدت طولانی وارد ضرر می‌شوید که یا باید با ضرر از بازار خارج شوید و یا اینکه باید مدت‌ها منتظر بمانید تا دوباره بازار به حد خرید شما برسد.

در شرایطی که بازار در حال نوسان شدید است، یک تریدر حرفه‌ای گفته‌ها و شنیده‌ها را به عنوان واقعیت نمی‌پذیرد و به تحلیل و بررسی خبرها می‌پردازد. در چنین شرایطی اگر دچار فومو شوید، سعی می‌کنید با ریسک زیاد وارد بازار شوید؛ درصورتی که کار درست، تعیین میزان ریسک به پاداش و عمل طبق استراتژی خود است.

احساسی عمل کردن تریدر در بازار پرنوسان باعث می‌شود پوزیشن‌ها با ضرر بسته شوند و پوزیشن‌های جدید برای جبران ضرر باز شوند و مجدد همان اتفاقات تکرار خواهد شد. در صورتی که استفاده از حد ضرر و حد سود مشخص، می‌تواند جلوی چنین اتفاقاتی را بگیرد.

 

یک صرافی خوب انتخاب کنید

برای شروع فعالیت سعی کنید یک صرافی مناسب با حجم نقدینگی و معاملات بالا انتخاب کنید. تعداد جفت ارز‌های معاملاتی، سطح امنیت و بازخورد کاربران از عوامل مهمی است که برای انتخاب صرافی باید به آن‌ها توجه کنید. در وبسایت کوین‌مارکت‌کپ لیستی از صرافی‌های متنوع به همراه معرفی تعداد بازارها و قابلیت‌های هر کدام وجود دارد که کمک می‌کند، صرافی‌های مختلف را از نظر پارمترهایی مثل امتیاز کاربران، حجم معاملات ۲۴ ساعت گذشته، میانگین نقدینگی، بازدید روزانه‌ وب‌سایت، تعداد بازارها، تعداد کوین‌ها و تعداد واحدهای پولی پشتیبانی‌کننده با هم مقایسه کنید.

لازم است قبل از این کار، درباره‌ انواع بازارها مثل اسپات و مشتقات مطالعه کنید و همچنین با مفهوم «صرافی‌های غیرمتمرکز» (DEX) آشنا شوید. توجه به این نکته ضروری است که تمامی صرافی‌های بین‌المللی اجازه‌ سرویس دادن به کشورهای تحریم‌شده مثل ایران را ندارند و اگر سرمایه‌ خود را بدون توجه به این مسئله وارد یک صرافی بین‌المللی کنید، ریسک زیادی را پذیرفته‌اید.

در کشور ما ایران نیز هر روز صرافی‌های جدیدی افتتاح می‌شوند و با وجود محدودیت خدمات این صرافی‌ها و همچنین نبود مقررات مشخص در‌این‌باره، می‌توان با رعایت برخی نکات ایمنی، از طریق آن‌ها وارد بازار کریپتو شد.

 

انواع کیف پول ارز دیجیتال را بشناسید

ارزهای دیجیتال را می‌توان در کیف پول‌های مخصوص آن‌ها نگهداری کرد. به این کیف پول‌ها «کریپتو والت» (Crypto Wallets) گفته می‌شود و انواع مختلفی دارند. این کیف پول‌ها هم می‌توانند آنلاین باشند و هم آفلاین. کیف پول آنلاین مزایایی مثل دسترسی سریع و استفاده‌ آسان دارد ولی به‌خاطر متصل بودن به اینترنت، به‌شدت در خطر حملات هکرهاست.

کیف پول‌های آنلاین که به آن «کیف‌پول‌های گرم» (Hot Wallet) گفته می‌شود، انواع مختلفی مثل دسکتاپ، تحت وب و اپلیکیشن موبایل دارند. در طرف مقابل کیف پول‌های آفلاین که در دسته‌ «کیف پول‌های سرد» (Cold Walelts) قرار دارند، تجهیزات سخت‌افزاری هستند و ارتباط شما با بلاک چین به واسطه‌ استفاده از یک دستگاه فیزیکی ممکن می‌شود و امنیت بسیار بالاتری را ارائه می‌دهند. کیف پول‌های دیگری هم وجود دارند که به آن‌ها کیف پول کاغذی گفته می‌شود.

ضروری است که قبل از ورود به دنیای کریپتو و سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال، با انواع و طرز کار کیف پول‌های ارز دیجیتال آشنا شویم تا بتوانیم تشخیص دهیم کدام کیف پول برای نگهداری سرمایه‌ خریداری‌‌شده مناسب‌تر است. برای آشنایی با انواع کیف پول می‌توانید مقاله «کیف پول‌ دیجیتال چیست؟» را مطالعه کنید.

 

مراقب کلیدهای خصوصی خود باشید

قانون مهم دنیای ارزهای دیجیتال می‌گوید که کلید خصوصی کیف پول شما همان دارایی شماست. اگر کلید خصوصی پیش شما نباشد، انگار هیچ‌چیز متعلق به شما نیست. به‌خاطر همین توصیه می‌شود که پول‌های خود را برای بلندمدت در صرافی‌ها نگهداری نکنید، چرا که آن‌ها پول‌های کاربران را در Hot Wallet خودشان نگهداری می‌کنند و هکرها علاقه‌ بسیار زیادی به آن‌ها دارند و حتی اگر دزدی خاصی هم اتفاق نیفتد، ممکن است روزی قانون خاصی تصویب شود و دارایی‌های کاربران برای مدتی نامعلوم در صرافی بلوکه شود.

همان‌طور که قبلا هم اشاره شد، باید انواع کیف پول‌ها را بشناسید و بدانید کدام کیف پول کنترل کلیدهای خصوصی را در اختیار کاربر قرار می‌دهد و همچنین اهمیت و طرز استفاده از کلمات بازیابی در کیف پول را به خوبی درک کنید.

از کلید خصوصی برای امضای تراکنش‌ها و از کلمات بازیابی برای ریکاوری کیف پول جدید (در هنگام دزدیده شدن یا از دست رفتن موبایل یا دستگاه مربوطه) استفاده می‌شود. توصیه می‌شود آن‌ها را در چند نسخه روی کاغذ یا فلش مموری ذخیره کنید و در اختیار هیچکس قرار ندهید.

جمله‌ای معروف در دنیای کریپتو وجود دارد که می‌گوید؛ حتی اگر یک نفر هم بداند که شما ارز دیجیتال دارید، شما به یک هدف تبدیل خواهید شد.

 

مراقب کلاهبردارها باشید

همیشه ممکن است در شبکه‌های اجتماعی با پروژه‌هایی آشنا شوید که سروصدای زیادی می‌کنند و یک ارز دیجیتال مبهم را معرفی می‌کنند. عده‌ای راجع به آن‌ها بیش از حد اغراق می‌کنند و وعده‌ سودهای چند هزار درصدی مثل بیت کوین می‌دهند.

متأسفانه، باید بپذیریم که بازار کریپتو هم مثل سایر بازارها، خالی از کلاهبردار نیست و هر از گاهی طرح‌های پانزی میلیاردها دلار به جیب می‌زنند و دیگر خبری از آن‌ها نمی‌شنویم. جالب است بدانید با اینکه بسیاری ازاین روش‌ها جدید نیستند و در مقالات زیادی به آن‌ها اشاره شده، اما از روی عدم مطالعه و آگاهی کافی، هنوز هم شاهد کاربرانی هستیم که به دام این حقه‌ها می‌افتند.

علاوه بر طرح‌های پانزی، حقه‌ها و تکنیک‌های زیادی برای کلاهبرداری وجود دارد که ایمیل‌های جعلی، وبسایت‌های جعلی با هدف فیشینگ، اکانت‌های شبکه‌ اجتماعی افراد مشهور، انواع پیغام‌های شخصی از طرف افراد مشهور و… را می‌توان نام برد. مثلا تصور کنید که از کیف پول سخت‌افزاری لجر استفاده می‌کنید و یک ایمیل از کمپانی لجر برای‌تان می‌آید که: «ما در حال به روز رسانی هستیم یا برای اقدام امنیتی مهمی نیاز به کلید خصوصی کیف پول شما داریم» و از این طریق از شما بخواهد کلید خصوصی را برای‌شان ارسال کنید.

مدتی پیش بود که ماجرای بالا در واقعیت اتفاق افتاد. در حقیقت عده‌ای یکی از ایمیل‌های شرکت لجر را هک و سپس با ارسال چنین پیام‌هایی، کیف پول‌های زیادی را خالی کردند. اینجاست که اگر دانش کافی درباره‌ ماهیت کیف پول سخت افزاری داشته باشید، می‌توانید متوجه شوید که شرکت لجر هیچ وقت چنین کاری نمی‌کند و این یک کلاهبرداری واضح توسط هکرهاست.

 

سخن پایانی

در این مقاله سعی کردیم مجموعه‌ای از مهم‌ترین نکات برای ورود و سرمایه‌گذاری در دنیای ارزهای دیجیتال را مطرح کنیم. طبق اصل برنامه‌ریزی، اگر ۲۰ درصد زمان خود را صرف برنامه‌ریزی برای کارهای آینده کنید، ۸۰ درصد بهینه‌تر عمل خواهید کرد. پس مطالعه و افزایش آگاهی در تمام موارد اشاره‌شده در این مقاله، باعث می‌شود مسیر حرکت ساده‌تر طی شود.

هر بازی قوانین خودش را دارد، کافیست قوانین دنیای کریپتو را بشناسید و در این راه همیشه دانش خود را بالاتر ببرید و خبرها را دنبال کنید. پروژه‌های جدید را زیر نظر داشته باشید و از پروژه‌های قدیمی هم غافل نشوید. هر چه اطلاعات فنی بیشتری داشته باشید، راحت‌تر می‌‌توانید طرح‌های پانزی را تشخیص دهید. درباره‌ انواع کیف پول‌ها و نحوه نگهداری از کلیدهای خصوصی مطالعه کنید و در نهایت اگر دانش کافی در این زمینه به دست آوردید، به دیگران هم یاد بدهید.