آنچه باید درباره بازار پایه فرابورس بدانید!
افرادی که قصد سرمایه‌گذاری در بازار بورس داخلی کشور را دارند، با بازارهای مختلفی مواجه می‌شوند که اگر اطلاعات کافی نداشته باشند انتخاب برای آن‌ها سخت خواهد شد. بازار پایه فرابورس از جمله بازارهای بورس داخلی است که شامل شرکت‌هایی با استانداردهای پایین‌تر می‌شود. مهمترین تفاوت بورس و فرابورس مربوط به شرایط و فرایند پذیرش شرکت‌ها در هر بازار است.
در این مطلب قصد داریم بیشتر در مورد بازار پایه فرابورس صحبت کنیم تا با ماهیت این بازار و نحوه معاملات آن آشنا شوید.
بازار پایه فرابورس چیست؟
بازار پایه بخشی از بازار فرابورس است که نحوه پیوستن شرکت‌ها به این بازار جهت کسب سرمایه و بهره‌مندی از مزایای بازار سرمایه و اوراق بهادار بسیار راحت و سریع‌تر از بخش‌های دیگر فرابورس یا بورس است. شرکت‌های حاضر در بازار پایه، نیاز کمتری به ارائه اطلاعات به بازار دارند.
بازار پایه فرابورس به معاملات سهام شرکت‌هایی اختصاص دارد که به دلیل عدم احراز شرایط پذیرش در بازارهای اول و دوم فرابورس، در این بازار حضور دارند.
شرکت‌هایی که شرایط لازم برای ثبت در بازارهای اول و دوم بورس و فرابورس را ندارند، بسته به شرایط خود در یکی از بازارهای پایه فرابورس یعنی بازار پایه زرد، نارنجی یا قرمز قرار می‌گیرند.
سه دلیل کلی برای قرارگیری شرکت‌ها در این دسته‌بندی وجود دارد.
- نخستین دلیل ورود یک شرکت به یکی از این تابلوها این است که شرکت مورد نظر، خود درخواستی مبنی بر ورود به بازار سرمایه نداشته و تنها به‌موجب الزام قانونی ایجاد شده طبق ماده ۹۹ برنامه پنجم توسعه لازم است در بازار پایه لیست شود.
- دلیل دوم این است که ممکن است شرکتی نزد سازمان بورس ثبت شده باشد، اما شرایط پذیرش در این بازار را نداشته باشد.
- آخرین دلیل نیز از دست دادن شرایط بازارهای بورس و فرابورس و لغو پذیرش از بازار مورد نظر است.
این شرکت‌ها فرایند پذیرش را طی نمی‌کنند و با وضعیت‌های مالی، مدیریتی یا شفافیت متفاوتی روبه‌رو هستند؛ به همین دلیل به سه دسته کلی در تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز تقسیم می‌شوند.
انواع بازار پایه فرابورس
همانطور که قبلا اشاره شد، بازار پایه فرابورس به سه تابلوی مجزا با نام‌های زرد، نارنجی و قرمز تقسیم می‌شود که هر کدام از آن‌ها شرایط پذیرش و معاملات خاص خود را دارند.
- تابلو زرد: در این تابلو، شرکت‌هایی حضور دارند که حداقل یک دوره مالی را حسابرسی شده ارائه داده‌اند و شرایط حداقلی از نظر شفافیت و انضباط را دارا هستند.
- تابلو نارنجی: شرکت‌های حاضر در این تابلو هنوز موفق به ارائه صورت‌های مالی حسابرسی شده، نشده‌اند یا سابقه فعالیت کوتاهی دارند.
- تابلو قرمز: این تابلو به شرکت‌هایی با مشکل مالی و مدیریتی شدید، اختصاص دارد و معاملات سهام آن‌ها با محدودیت‌های بیشتری همراه است.
معاملات در بازار پایه فرابورس
برای آغاز معاملات در بازار پایه فرابورس پیش از هر اقدامی باید «بیانیه پذیرش ریسک معاملات در بازار پایه» را تایید کنید. تایید این مطلب برای اطمینان از آگاهی سرمایه‌گذاران نسبت به ریسک انجام معاملات پیش از ورود به بازار پایه فرابورس است.
بازار پایه فرابورس تفاوت زیادی با بازار سهام ندارد؛ عمده‌ترین تفاوت معاملات نمادهای تابلوهای مختلف بازار پایه فرابورس ایران، دامنه نوسان آن‌هاست. در حال حاضر، دامنه نوسان نمادهای تابلوی پایه زرد، ۳ درصد، تابلو پایه نارنجی، ۲ درصد و تابلو پایه قرمز، ۱ درصد است.
در صورتی که برای خرید و فروش به مدت سه روز متوالی صف طولانی ایجاد شود، دامنه نوسان برای تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز به ترتیب به ۵، ۴ و ۲ درصد افزایش پیدا می‌کند.
در تمام تابلوهای بازار پایه، معاملات فقط به صورت نقدی انجام می‌شود و امکان معاملات اعتباری وجود ندارد. در این بازار حداقل سفارش برای خرید یا فروش سهم، ۵ برابر حداقل سفارش قابل معامله در بازار عادی است.
برای مثال، در تابلوی زرد که حداقل سفارش قابل معامله ۱۰۰۰ سهم است، حداقل سفارش برای خرید یا فروش باید ۵۰۰۰ سهم باشد.
در بازار پایه، امکان پیش‌گشایش و گشایش دیرهنگام معاملات وجود ندارد و معاملات دقیقا در ساعت ۹:۳۰ صبح آغاز و در ساعت ۱۲:۳۰ ظهر به پایان می‌رسند.
سخن پایانی
سرمایه‌گذاری در بازار پایه فرابورس به دلیل ریسک بالای آن، فقط برای سرمایه‌گذاران باتجربه و ریسک‌پذیر مناسب است. قبل از سرمایه‌گذاری در هر سهمی، باید به طور کامل در مورد شرکت، وضعیت مالی و مدیریتی آن و همچنین شرایط بازار پایه تحقیق و بررسی کنید.
مدیریت ریسک از مهمترین اصول سرمایه‌گذاری در این بازار است. توجه داشته باشید که سرمایه اصلی خود را وارد این بازار نکنید، بهتر است پول مازاد خود را در بازار پایه فرابورس سرمایه‌گذاری کنید. در نهایت، سرمایه‌گذاران باید با آگاهی کامل از ریسک‌ها و با استراتژی سرمایه‌گذاری مناسب وارد این بازار شوند.
برای دریافت مشاوره تخصصی رایگان از کارشناسان ما، اطلاعات خواسته شده رو تکمیل فرمایید.
