مالیات ترید چیست و چگونه محاسبه میشود؟
وقتی میشود سود معاملات را سه سوته جمع کرد و از پوزیشن خارج شد، چه لزومی دارد ترید بلندمدت را اجرا کنیم؟ همیشه گفته میشود استراتژی های بلندمدت مخصوص تریدرهای صبور است و افرادی که از این خصوصیت بیبهره هستند، بهتر است به همان روال هیجانی و پرسود قبل ادامه دهند. آیا شما هم باور کردهاید که فقط بخاطر استرس و فشار کمتر است که معاملهگران به سراغ این تایم فریم میروند؟ کلی فرصت طلایی این وسط از دست میرود تا با کاهش مالیات ترید و افزایش سود خالص جبران شود. حالا باز هم به همان استراتژی کوتاهمدت خود میچسبید؟
مالیات ترید فقط با سود شما از ترید کار دارد و هر چقدر سود بیشتری به جیب بزنید، سهم دولت هم محفوظ میماند! بخاطر همین قانون است که تریدرهای مبتدی دغدغهای از این لحاظ ندارند و تا وقتی که باخت بدهند، کلا معاف از مالیات به شمار میآیند. خوشبختانه، فعلا ساختار این نوع مالیات در ایران شفاف نیست و تریدرهای ایرانی میتوانند خود را مالک تماموکمال سودهای بدست آمده بدانند! در آکادمی حسینی فایننس وضعیت مالیات ترید را در ایران و بقیه کشورها آنالیز میکنیم تا ببینیم چه آیندهای در انتظار ما است.
تعریف مالیات ترید
برعکس تصور اولیه، مالیات ترید ارتباطی به اصل سرمایه ندارد و در صورت باخت در معاملات، فرد مشمول به پرداخت هیچ هزینهای نخواهد بود. در واقع، تریدر باید شرایط خاصی داشته باشد تا طبق قانون، موظف به پرداخت این نوع مالیات در نظر گرفته شود. علاوهبر خریدوفروش در بازارهایی چون سهام، کریپتو و فارکس، آموزش ترید و مدیریت سرمایه هم میتواند فعالسازی چنین هزینهای را به دنبال داشته باشد. در کل، مالیات ترید فراتر از هولد و بازدهی است و یکی از شرطهای اصلی مدیریت حرفهای سرمایه به شمار میآید.
انواع مالیات ترید
مالیات ترید انواع مختلفی دارد و نکته جالب این است که ممکن است شرایط برای فعالسازی تعدادی از آنها بهطور همزمان فراهم باشد! پایه و اساس طبقهبندی را نوع فعالیت، حجم و میزان تکرار آن در طول زمان تشکیل میدهد. بهاینترتیب، مالیات ترید بر عایدی سرمایه، مالیات ترید در درآمد مشاغل و مالیات ترید بر ارزش افزوده را خواهیم داشت که از نظر نرخ محاسباتی هم تفاوتهایی با یکدیگر دارند. بیایید انواع نام برده شده را بررسی کنیم:
1. مالیات ترید بر عایدی سرمایه (Capital Gains Tax)
مالیاتی که به سود حاصل از معاملات اختصاص دارد و شامل فعالیت هولد یا ترید از نوع شخصی و غیرشغلی میشود. پایینترین محاسباتی برای این نوع مالیات در نظر گرفته شده است. یک سری استثناهایی هم در نظر گرفته شده است که تریدرها میتوانند با توجه به آنها، استراتژی و حجم فعالیت خود را تنظیم کنند. اولین استثنا مربوط به معاملاتی میشود که در آن، معاملهگر ضرر میکند و هیچ سودی در نهایت به او نمیرسد. دومین استثنا هم به هولد بلندمدت دارایی اختصاص دارد. حالت اول، مالیات را به صفر میرساند و در حالت دوم هم نزدیک به صفر محاسبه میشود.
2. مالیات ترید بر درآمد مشاغل (Income tax)
مالیاتی که فقط به افرادی تعلق میگیرد که ترید بهعنوان کسبوکار اصلی آنها در نظر گرفته میشود و وقت و عمر خود را صرف آن میکنند. به بیان دیگر، زمانی این نوع مالیات فعال میشود که حجم معاملات فرد بالا باشد و روند کسب درآمد از ترید هم کاملا منظم به شمار آید. توجه داشته باشید که افراد مشمول الزاما نباید شرکت مالی را ثبت کرده باشند، بلکه فعالیت حرفهای آنها کفایت می کند. بالاترین سقف از مالیات ترید را در این نوع شاهد هستیم.
3. مالیات ترید بر ارزش افزوده (Value Added Tax)
مالیاتی که به ارائه خدمات مربوط به ترید ارتباط دارد و نرخ آن هم ثابت است. آموزش ترید، ارائه مشاوره مالی، فروش سیگنال، اشتراک پلتفرمهای معاملاتی و حتی مدیریت حساب دیگران، دستهبندیهای خدمات را تشکیل میدهند.
بررسی مالیات ترید در ایران و سایر کشورها
سیستم اجرای مالیات ترید در هر کشوری متفاوت است و به قوانین وضع شده و حتی انعطاف ساختاری آن بستگی دارد. ایران، آلمان و آمریکا سه نمونه از کشورهایی هستند که تناقض در اجرای جزئیات این سیستم را به بهترین وجه به تصویر میکشند. از چارچوب مبهم مالیات در ایران گرفته تا سیستم قانون محور آلمان و رویکرد نظام مند در آمریکا، جزئیاتی از سیستم را برملا میسازند که در ادامه، در مورد آنها بیشتر توضیح میدهیم:
1. مالیات ترید در ایران
بحث مالیات ترید در ایران دقیقا از تابستان 1404 آغاز شد! سالی که در آن، قانونی تحتعنوان «مالیات در سوداگری و سفته بازی» به تصویب رسید و توجه همه فعالان در بازارهای ارز خارجی و کالاهای سرمایه ای را به خود جلب کرد. این قانون مختص به نوع اول مالیات ترید، یعنی مالیات بر عایدی سرمایه است. ساختار مالیات در بازارهای مالی کریپتو، فارکس و بورس با یک سری تفاوتها تعریف شده است که در ادامه، در مورد آنها توضیح میدهیم:
- بازار کریپتو: فعالان بازار کریپتو موظف به پرداخت مالیات بیشتر در معاملات کوتاهمدت هستند. ازطرفی، چارچوب مشخصی برای تعیین مالیات وجود دارد که نرخ مالیات را به تایم فریم هولد دارایی مربوط میسازد. بهاینترتیب، در هولد کمتر از 1 سال، نرخ 20-40% لحاظ میشود. تایم فریم 1 تا 2 سال مالیات را تا سقف 10-15% کاهش میدهد و بیشتر از 2 سال هم به نزدیک به صفر یا معاف کامل میرسد.
- بازار فارکس: تریدرهای ایرانی فعال در بازار فارکس هزینههای معاملاتی قابل توجهی را در ازای استفاده از خدمات بروکرها، مخصوصا نوع خارجی پرداخت میکنند. از آنجایی که فعالیت در این بازار همچنان غیرقانونی به شمار میآید، فعلا هزینهای تحتعنوان مالیات ترید برای این دسته از معاملهگران تعریف نشده است. توجه داشته باشید در صورتی فرد مشمول مالیات میشود که سود حاصل از ترید در بازار فارکس به داخل کشور انتقال یابد.
- بازار بورس: در خصوص بازار بورس هم هزینه ای چون مالیات نقل و انتقال سهم را داریم که در سیستم کارگزاری آن را پرداخت میکنید.
2. مالیات ترید در آلمان
مالیات ترید در آلمان بهصورت شفاف تعریف و تصویب شده است. بخش مهمی از این ساختار جزئیات محور به خاطر قانونی بودن فعالیت در بازارهای مختلف مالی است. در بازار کریپتو، شرط معافیت از پرداخت مالیات در هولد بیشتر از 1 سال فعال میشود و قوانین سفت و سخت هم هولد کمتر از این تایم فریم را دربرمیگیرد. یکی از قوانین جالب مربوط به نوع مالیات تعیین شده برای سود بیشتر از 1000 یورو است که در آن، کل سود مشمول مالیات میشود!
مالیات فارکس در آلمان با نرخ ثابت 25% محاسبه میشود و برای سرمایهگذاران خصوصی، اضافه مالیات 5.5 درصدی (Zuschlage) هم در نظر گرفته شده است. علاوه بر این، اگر عضو کلیسا باشید، تنها ملزم به پرداخت 8-9% از مالیات کل هستید. ازطرفی، گزارش از عملکرد در بازار مالی فقط به سود و زیان معاملات محدود نمیشود و ارائه اطلاعات دقیق از سود جهانی هم یک ضرورت در بحث مالیات فارکس در اروپا به شمار میآید.
3. مالیات ترید در آمریکا
مالیات فارکس در آمریکا بستگی به سطح فعالیت تریدر دارد و بر اساس نرخ پلکانی مالیات بر درآمد محاسبه می شود. قانون مصوب در قالب دو بخش Section 988وSection 1256 اعمال میشود. در بخش اول، نرخ مالیات از 10-37% متغیر است و مالیات ایالتی را هم باید به آن اضافه کرد. توجه داشته باشید که همچنان امکان کسر ضررها وجود دارد. در مورد بخش دوم که مشمول تریدرهای حرفه ای می شود، نرخ مالیات حول 23-28% تعیین میشود و امکان کسر ضرر هم بهصورت محدود وجود دارد.
نکات جلوگیری از ایجاد مشکلات مالیاتی در ترید (مخصوص معامله گران ایرانی)
در کنار آشنایی با قوانین و اصول تعیین شده در خصوص مالیات ترید، توجه به تعدادی از نکات هم میتواند واقعا مفید باشد. مخصوصا در شرایط فعلی که حسابهای بانکی افراد فعال در بازارهای مالی چک میشود و عدم ارائه اظهارنامه میتواند مسائلی را به دنبال داشته باشد. تعدادی از مهمترین نکات عبارتاند از:
- از آنجایی که چارچوب شفافی برای مالیات ترید در بازار فارکس تعیین نشده است، بهتر است در صورت انتقال سود حاصل از ترید به حساب خود در داخل کشور، گزارش مربوط به آن را در اظهارنامه ثبت نمایید.
- نسبت به ثبت منظم معاملات و تمام جزئیات مربوط به آن در ژورنال معاملاتی ماهانه، بسیار کوشا باشید.
- درصورتیکه خدمات خاصی را در حوزه ترید ارائه می دهید، حساب آن را از ترید جدا کنید تا نوع فعالیتها کاملا شفاف باشد.
- با توجه به احتمال وضع قوانین جدید یا تغییرات احتمالی، مشورت با مشاور و متخصص مالیاتی یکی از بهترین کارهایی است که میتوان انجام داد.
سخن پایانی
یکی از دغدغههای معاملهگران معمولی و خرد بازارهای مالی این است که مشکوک رفتار نکنند! در واقع، یک سری از کارها ممکن است بهصورت اتفاقی انجام شود، ولی ناخودآگاه ریسک مالیات ترید بر درآمد مشاغل را افزایش میدهد. معاملات زیاد و منظم، نمایش درآمد و تبلیغات در رسانه های اجتماعی، چند نمونه از این کارها هستند که باید بهشدت از آنها پرهیز کنید. علاوهبر این، به شدت پیشنهاد میدهیم برداشت سودهای حاصل از ترید را در طی فواصل زمانی نامنظم انجام دهید.
