عیار طلا چیست؟ | صفر تا صد عیار طلا و انواع آن
عیار طلا یکی از مهم‌ترین ویژگی‌ها و اصطلاحات طلا است که با استفاده از آن می‌توان ارزش و کیفیت طلا را ارزیابی کرد. اگر بخواهیم یک تعریف ساده و کلی برای عیار طلا بیان کنیم باید بگوییم که عیار طلا میزان خلوص طلای موجود در یک قطعه طلا را نشان می‌دهد. دلیل آن هم این است در ساخت چنین قطعاتی معمولا از فلزات دیگر نیز در کنار طلا استفاده می‌شود. استفاده از فلزات دیگر در کنار طلا به این دلیل انجام می‌شود که خود طلا فلزی بسیار نرم است. برای همین در ساخت قطعات طلا و به‌منظور افزایش استحکام آن معمولا طلا را با فلزات دیگر ترکیب می‌کنند.
در مقاله امروز به مفهوم عیار طلا پرداخته و شرح داده‌ایم که طلای ۲۴ عیار چه فرقی با طلای ۱۸ عیار دارد؟ آیا اصلا هرچه عیار طلا بیشتر باشد بهتر است؟ سرمایه‌گذاری در طلای چند عیار مناسب‌تر است؟ همراه بلاگ حسینی فایننس باشید.
مفهوم عیار طلا
عیار طلا نوعی واحد اندازه‌گیری است که از آن برای نمایش خلوص آلیاژهای طلا و مقدار طلای استفاده شده در قطعات طلا استفاده می‌شود.
قبل از هر چیز باید به این سوال پاسخ دهیم که عیار طلا چیست؟ «عیار» (Carat یا Karat) در حقیقت نوعی واحد اندازه‌گیری است که برای نشان دادن خلوص آلیاژهای طلا و سایر فلزات گران‌بها مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای نمایش عیار طلا از عددی بین ۰ تا ۲۴ استفاده می‌شود و هرچه عیار طلا بیشتر باشد یعنی درصد بیشتری از طلا در ساخت آن استفاده شده است. برای مثال زمانی که از طلای ۲۴ عیار صحبت می‌کنیم منظورمان قطعه‌ای است که ۹۹.۹۹ درصد آن را طلا تشکیل می‌دهد. به همین ترتیب اگر عیار طلا ۱۸ باشد این یعنی تنها ۷۵ درصد آن از طلا تشکیل شده است و ۲۵ درصد باقی‌مانده آن را ترکیبی از فلزات دیگر تشکیل می‌دهند.
روش دیگری که برای نمایش عیار طلا مورد استفاده قرار می‌گیرد نسبت دادن یک عدد سه رقمی به آن است. در این روش برای نمایش طلای ۲۴ عیار از عدد ۹۹۹ استفاده می‌شود و با کمتر شدن این عدد، عیار طلا نیز کاهش می‌یابد. برای مثال اگر عیار یک قطعه طلا ۷۵۰ باشد در واقع آن طلا ۱۸ عیار است. در این صورت گفته می‌شود که در ساخت این قطعه ۷۵ درصد طلای خالص وجود دارد و ۲۵ درصد باقی‌مانده از فلزات دیگر تشکیل شده است. همچنین با استفاده از انگ طلا نیز می‌توان میزان اصالت طلا را بررسی کرد.
به همین ترتیب برای نمایش طلای ۱۴ عیار از عدد ۵۸۵ یا برای نمایش طلای ۲۲ عیار از عدد ۹۱۶ استفاده می‌شود که لیست کامل تبدیل آن را در جدول بالا مشاهده می‌کنید.
عیار طلا به چند نوع تقسیم می‌شود؟
برای نمایش عیار طلا معمولا از عددی بین ۰ تا ۲۴ استفاده می‌شود که در آن طلای ۲۴ نشان‌دهنده خالص‌ترین شکل طلا است. همچنین از یک عدد سه رقمی مانند ۹۹۹ یا ۷۵۰ نیز استفاده می‌شود که به ترتیب به عیار طلای ۲۴ و ۱۸ اشاره دارند. انواع مختلفی از عیار طلا در ایران و سایر کشورها وجود دارد که هر یک با هدف خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند. خالص‌ترین نوع طلا در جهان طلای ۲۴ عیار است که خلوص ۹۹.۹۹ درصدی یا بیشتر دارد. در ساخت طلای ۲۴ عیار از هیچ فلز دیگری استفاده نمی‌شود و برای همین ارزش آن هم بیشتر است.
با این حال از آنجایی که گفتیم طلای خالص به دلیل نرمی خود برای ساخت بیشتر وسایل مناسب نیست، طلاهای دیگری با عیارهای مختلف نیز ساخته شده‌اند. از جمله عیارهای مرسوم طلا می‌توان به طلای ۲۴ عیار، طلای ۲۲ عیار، طلای ۲۱ عیار، طلای ۱۸ عیار، طلای ۱۴ عیار و… اشاره کرد که هر یک در کاربردها و کشورهای مختلف محبوبیت بیشتری دارند. در کشور ایران رایج‌ترین عیار طلا، طلای ۱۸ عیار است. جالب است بدانید که عرضه طلا با عیار کمتر از ۱۸ در کشور ما مجاز نیست و تولیدکنندگان تنها با هدف صادرات می‌توانند قطعاتی با عیار کمتر از ۱۸ بسازند. به یاد داشته باشید که عیار طلای آب شده نیز به همین منوال است.
طلای ۲۴ عیار
طلای ۲۴ عیار خالص‌ترین طلای موجود است که برای نمایش عیار آن از عدد ۹۹۹ نیز استفاده می‌شود. در این نوع طلا به‌طور کامل از فلز طلا استفاده شده است و خبری از آلیاژ فلزات دیگر نیست. از ویژگی‌های مهم طلای ۲۴ عیار می‌توان به نرمی، رنگ زرد و درخشندگی بالای آن اشاره کرد.
نرمی طلای ۲۴ به‌اندازه‌ای زیاد است که به‌راحتی می‌توانید آن را بخراشید یا خم کنید. برای همین معمولا در ساخت جواهر از این نوع عیار طلا استفاده نمی‌شود و تنها در ساخت آثار هنری، لوح‌های یادبود و سکه‌های طلا شاهد استفاده از این عیار هستیم.
طلای ۲۲ عیار
طلای ۲۲ عیار طلایی است که در ساخت آن ۹۱.۶۶ درصد طلای خالص وجود دارد و تنها ۸.۳۴ درصد آن را فلزات دیگر تشکیل می‌دهند. رنگ این نوع طلا کمی تیره‌تر از طلای ۲۴ عیار است و مقاومت بیشتری هم نسبت به آن دارد. برای همین در ساخت جواهرات گران‌قیمت که جزئیات زیادی ندارند یا اندازه آن‌ها بزرگ است، از طلای ۲۲ عیار استفاده می‌شود.
طلای ۱۸ عیار
اکنون نوبت به این می‌رسد به یک سوال مهم و پرتکرار پاسخ دهیم و آن اینکه طلای ۱۸ عیار چیست؟ به همین ترتیب می‌توان این سوال را بدین شکل پرسید که طلای ۷۵۰ چیست؟ همان‌طور که قبلا هم اشاره کردیم طلای ۱۸ عیار یا طلای ۷۵۰ به طلایی گفته می‌شود که ۷۵ درصد آن را طلا تشکیل می‌دهد. این یعنی ۲۵ درصد دیگر این نوع طلا از فلزات دیگری همچون نقره و مس تشکیل شده است.
طلای ۱۸ عیار محبوب‌ترین عیار طلا در ایران است که هم استحکام کافی دارد و هم رنگ طلایی خود را حفظ کرده است. برای همین اگر قطعه طلایی در اختیار دارید که ساخت ایران است به احتمال زیاد روی آن علامت‌هایی مثل ۷۵۰ یا 18K را خواهید دید. این کدها نشان‌دهنده طلای ۱۸ عیار هستند. برای آشنایی با دیگر کدهای طلا می‌توانید مقاله «آموزش خواندن اعداد و حروف روی طلا به زبان ساده» را مطالعه کنید.
سایر عیارهای طلا
علاوه بر عیارهایی که تاکنون معرفی کردیم، عیارهای دیگری همچون طلای ۱۴ عیار و طلای ۱۰ عیار نیز در برخی کشورها و کاربردها مورد استفاده قرار می‌گیرند. علاوه بر این طلای ۹ عیار و طلای ۲۱ عیار نیز وجود دارند.
عیار طلای خالص
طلای خالص چند عیار است؟ برای پاسخ به این سوال باید به بازه نمایش عیار طلا توجه کنیم. همان‌طور که قبلا هم اشاره کردیم برای نمایش عیار طلا از عددی بین ۰ تا ۲۴ استفاده می‌شود. برای همین در طلای ۲۴ عیار به‌صورت کامل از طلا استفاده شده است و باید آن را طلای خالص در نظر گرفت. بنابراین در پاسخ به این سوال که عیار طلای خالص چقدر است باید گفت که طلای خالص ۲۴ عیار است که گفتیم برای نمایش خلوص آن از عدد ۹۹۹ نیز استفاده می‌شود.
چرا باید به عیار طلا توجه داشته باشیم؟
حتما از خود می‌پرسید اهمیت دانستن عیار طلا چیست؟ به‌طور کلی دانستن عیار طلا از دو نظر اهمیت دارد که شامل تعیین ارزش طلا و ارزیابی کیفیت و دوام آن می‌شود. اگر هدف شما از خرید طلا سرمایه‌گذاری است باید بدانید که طلای چند عیار می‌خرید زیرا عیار طلا ارتباط مستقیمی با قیمت آن دارد. بدین ترتیب که با بالا رفتن عیار طلا قیمت آن نیز متناسب با آن بیشتر می‌شود زیرا طلای بیشتری در ساخت آن استفاده شده است.
از طرف دیگر برای ارزیابی دوام و کیفیت طلا نیز می‌توان از عیار استفاده کرد. هرچه عیار طلا بیشتر باشد نرمیت و درخشندگی آن نیز بیشتر خواهد بود. بنابراین اگر به دنبال طلایی هستید که دوام بیشتری داشته باشد و بر اثر سایش به سطوح مختلف خراش برندارد، شاید بهتر باشد به سراغ طلایی با عیار پایین‌تر بروید.
روش‌های تشخیص سریع عیار طلا
برای تشخیص سریع عیار طلا روش‌های مختلفی وجود دارد که شاید آسان‌ترین آن بررسی کدها، اعداد و حروفی باشد که روی طلا حک می‌شود. دستگاه عیارسنج و روش سنتی نیز از دیگر روش‌های موجود هستند.
اکنون که با مفهوم عیار طلا آشنا شدیم و دانستیم که عیار طلا چیست بهتر است به این سوال نیز پاسخ دهیم که چگونه می‌توان عیار طلا را تشخیص داد و فهمید؟ در حالت کلی با استفاده از یکی از سه روش موجود عیار طلا مشخص می‌شود که این سه روش عبارتند از:
- بررسی کدهای حک شده روی طلا
- دستگاه عیارسنج
- روش سنتی
در روش بررسی کدهای حک شده روی طلا می‌توان با استفاده از علامت‌ها و نوشتارهایی که روی قطعه طلا حک شده است، میزان عیار آن را تشخیص داد. این روش در طلاهای استاندارد قابل استفاده است و اگر طلایی این کدها را نداشته باشد باید از روش‌های دیگر استفاده کنید. برای مثال ممکن است قطعه طلایی خریده باشید که روی آن عددی مثل ۷۵۰ یا عبارتی مثل 75K نوشته شده است. این اعداد در حقیقت کدهای نمایش‌دهنده طلای ۱۸ عیار هستند. برای آشنایی کامل با کدهای طلا پیشنهاد می‌کنیم حتما مقاله مخصوصی را که با همین عنوان در بلاگ آکادمی حسینی فایننس منتشر شده است، بخوانید.
در روش دیگر که معمولا در طلافروشی‌ها و آزمایشگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد با استفاده از دستگاه‌های مخصوص می‌توان عیار دقیق طلا را مشخص کرد. همچنین در روش سنتی می‌توان با کشیدن طلا روی سنگ کوارتز یا سنگ محک عیار آن را مشخص کرد که البته این کار نیاز به مهارت بالایی دارد و کار هر کسی نیست. دقت تعیین عیار طلا در این روش بالا نیست و استفاده از روش‌های دیگر پیشنهاد می‌شود.
طلای ۲۴ عیار بهتر است یا ۱۸ عیار؟
انتخاب بین طلای ۲۴ عیار و طلای ۱۸ عیار به معیارهای مختلفی همچون قیمت و استحکام بستگی دارد. برای مثال استحکام طلای ۱۸ عیار بیشتر از طلای ۲۴ عیار است اما طلای ۲۴ عیار قیمت بیشتری دارد. یکی از سوالات پرتکراری که هنگام خرید طلا پرسیده می‌شود این است که بهترین عیار طلا چیست و طلای ۲۴ عیار چه فرقی با طلای ۱۸ عیار دارد؟ همچنین این سوال نیز پرسیده می‌شود که طلای ۲۴ عیار بهتر است یا طلای ۱۸ عیار؟ برای پاسخ به این سوالات باید عوامل مختلفی را در نظر بگیریم که از جمله آن‌ها می‌توان به دوام، قیمت، استحکام و زیبایی اشاره کرد. برای مثال اگر بخواهیم از نظر خلوص طلای به کار رفته در قطعه مورد نظر، بهترین عیار را انتخاب کنیم بدون شکل طلای ۲۴ عیار برنده مسابقه خواهد بود زیرا در ساخت طلای ۲۴ عیار از طلای بیشتری نسبت به طلای ۱۸ عیار استفاده شده است.
همین موضوع باعث می‌شود تا یکی دیگر از تفاوت‌های مهم طلای ۱۸ عیار و ۲۴ عیار شکل بگیرد. در واقع طلای ۲۴ عیار به دلیل خلوص بیشتر قیمت بیشتری هم دارد و اگر بودجه محدودی دارید طلای ۱۸ عیار انتخاب بهتری برای شما خواهد بود. بهترین عیار طلا از نظر استحکام نیز طلای ۱۸ عیار است زیرا استفاده از فلزات دیگر باعث شده تا دوام و استحکام آن افزایش یابد. البته این ادعا زمانی صادق است که تنها دو گزینه طلای ۲۴ عیار و طلای ۱۸ عیار را داشته باشیم. دلیل آن هم این است که طلاهایی با عیار کمتر از ۱۸ نیز وجود دارند که در مقایسه با آن محکم‌تر هستند و دوام بیشتری دارند.
در مقایسه زیبایی طلای ۲۴ عیار و طلای ۱۸ عیار نیز باید بگوییم که درخشندگی طلای ۲۴ عیار بیشتر است و رنگ شاداب‌تری دارد. بنابراین اگر تنها به زیبایی قطعه طلا اهمیت می‌دهید طلای ۲۴ عیار انتخاب هوشمندانه‌تری است.
تفاوت عیار طلا در کشورهای مختلف
در هر کشور و منطقه عیار طلای خاصی محبوب‌تر است. برای مثال در کشورهای عربی و برخی از شهرهای جنوبی ایران طلای ۲۴ عیار و طلای ۲۲ عیار به دلیل درخشندگی و زیبایی بیشتر خود محبوبیت بیشتری نیز دارند. این در حالی است که رایج‌ترین و محبوب‌ترین عیار طلای ایران طلای ۱۸ عیار یا ۷۵۰ است که هم زیبایی خود را حفظ کرده و هم مقاومت کافی را دارد.
جالب است بدانید که در کشورهای اروپایی مردم معمولا طلای ۱۴ عیار و ۱۸ عیار را ترجیح می‌دهند. زیرا مقاومت بالای این نوع طلا باعث می‌شود تا بتوانند از آن در ساخت زیورآلات مدرن و پرجزئیات استفاده کنند.در آمریکا نیز طلای ۱۰ عیار و طلای ۱۴ عیار محبوبیت بیشتری دارد. طلای ۱۰ عیار به دلیل قیمت پایین‌تر خود در کاربردهای روزمره مورد استفاده قرار می‌گیرد و طلای ۱۴ عیار نیز در ساخت حلقه‌های ازدواج و جواهرات دیگر کاربرد دارد. به همین ترتیب رایج‌ترین عیار طلا در روسیه طلای ۹ عیار و طلای ۱۴ عیار است و در هند معمولا از طلاهای ۲۲ عیار و ۲۰ عیار استفاده می‌شود. کشورهای آفریقایی نیز از عیار ۱۸ و ۲۲ استفاده می‌کنند. طلای ۲۲ عیار و طلای ۲۴ عیار نیز در کشورهای آسیای شرقی کاربرد بیشتری دارد.
سخن پایانی
از جمله اصطلاحات مهمی که در بازار طلا وجود دارد بحث مربوط به عیار طلا است. عیار طلا میزان خلوص آن را نشان می‌دهد و هر چه عیار طلا بیشتر باشد نشان‌دهنده این است که درصد بیشتری از آن را طلا تشکیل می‌دهد. برای نمایش عیار طلا معمولا از عددی بین ۰ تا ۲۴ استفاده می‌شود که در آن عدد ۲۴ برای نمایش خالص‌ترین شکل طلا کاربرد دارد. علاوه بر این، از یک عدد سه رقمی نیز برای نمایش عیار طلا استفاده می‌شود که در آن عدد ۹۹۹ نشان‌دهنده طلای ۲۴ عیار است.
در ایران بیش از هر نوع طلای دیگر طلای ۱۸ عیار یا طلای ۷۵۰ مورد استفاده قرار می‌گیرد و فروش طلایی با عیاری کمتر از ۱۸ ممنوع است. در حقیقت هر کشور یا منطقه از عیار طلای خاص خود استفاده می‌کند که ممکن است نسبت به سایر مناطق متفاوت باشد.
