اعداد فیبوناچی چیست؟ آشنایی کامل با اعداد مهم فیبوناچی + ویدئو
اگر در بازارهای مالی معامله کرده باشید، حتماً متوجه شدهاید که داراییهای مختلف از رمزارزها گرفته تا سهام بورسی و طلا، همگی از یک سری الگوها و مدلهای خاص پیروی میکنند.
یکی از این الگوها که به دفعات زیاد شاهد آن بودهایم، تثبیت قیمت بعد از یک حرکت بزرگ است. در این شرایط قیمت دارایی مورد نظر در یک محدوده خرید و فروش میشود و بعد از مدتی حرکت بعدی خود را آغاز میکند. حتی زمانی که بازار دارای روند است نیز قیمتها معمولاً سطوح خاصی را هدف قرار داده و سپس به حرکت خود ادامه میدهند.
یکی از بهترین راههای شناسایی این سطوح استفاده از ابزار فیبوناچی در نمودار قیمت داراییهای مختلف است که تاریخچهی جالبی هم دارد. بنابراین، اگر میخواهید با اعداد فیبوناچی آشنا شده و بدانید که اصلاً چنین دنباله ریاضی چه ربطی به بازارهای مالی و سودآوری در آن دارد، پس حتماً تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
اعداد فیبوناچی چیست؟
قرنها پیش ریاضیدان ایتالیایی به نام «لئوناردو فیبوناچی» (Leonardo Fibonacci) دنبالهای از اعداد را کشف کرد که نسبت خاصی بین آنها وجود داشت. این دنباله با اعداد ۰ و ۱ شروع میشود و عدد بعدی از مجموع دو عدد قبلی به دست میآید. برای مثال چند عدد ابتدایی دنباله فیبوناچی بدین شکل است و به صورت نامحدود ادامه مییابد:
0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, …
در نگاه اول شاید این دنباله تنها یک سری اعداد تصادفی و ساده به نظر برسند و با خود فکر کنید چنین اعدادی چه ربطی به بازارهای مالی و سودآوری در آن دارد؟
پاسخ به این سوال به نسبتی که بین اعداد این سری وجود دارد، برمیگردد. این نسبت که به آن نسبت طلایی یا Golden Ratio نیز گفته میشود، مهمترین بخش سری فیبوناچی است.
در حقیقت اگر بعد از چند عدد ابتدایی این سری، هر عددی را بر عدد قبلی خود تقسیم کنید همیشه با نسبت ۱.۶۱۸ مواجه خواهید شد. به عنوان مثال اگر ۵۵ را بر ۳۴ تقسیم کنیم حدوداً عدد ۱.۶۱۸ به دست خواهد آمد. به همین ترتیب اگر هر عددی را بر عدد بعدی خود تقسیم کنیم نسبت ۰.۶۱۸ به دست خواهد آمد.
موضوعی که این نسبتها را هیجانانگیز میکند این است که تقریباً در هر زمینهای میتوان نسبت طلایی فیبوناچی را پیدا کرد. از هنر و جغرافی گرفته تا طبیعت و معماری از اعداد فیبوناچی و نسبت طلایی آن استفاده شده است. به عنوان مثال، اگر تعداد زنبورهای ماده یک کندوی عسل را بر تعداد زنبورهای نر آن تقسیم کنیم در کمال تعجب با عدد ۱.۶۱۸ مواجه خواهیم شد. نسبت طول ساعد هر شخص در مقایسه با طول دست او نیز ۱.۶۱۸ است.
برای همین در بازارهای مالی نیز از این نسبتها برای تعیین سطوح مهمی مثل سطوح حمایت و مقاومت استفاده میشود.
اعداد فیبوناچی در بازارهای مالی
در بازارهای مالی نیز نسبت طلایی فیبوناچی از همان پایه ریاضی موجود در پدیدههای طبیعی که در بالا به آنها اشاره کردیم، بهره میبرد. معاملهگران برای استفاده از این نسبتها در تحلیل تکنیکال خود معمولاً از سه نسبت بیشترین استفاده را میبرند: اولین نسبت ۳۸.۲ درصد است که اغلب به ۳۸ درصد رند میشود. دو نسبت بعدی نیز ۵۰ درصد و ۶۱.۸ درصد است که آن هم معمولاً به ۶۲ درصد رند میشود. با این حال امکان استفاده از نسبتهای دیگر دنباله فیبوناچی مثل ۲۳.۶، ۱۶۱.۸، ۴۲۳، ۶۸۴.۴ درصد نیز وجود دارد.
نسبت ۳۸.۲ درصد از تقسیم یک عدد بر عددی که دو پله از آن فاصله دارد به دست میآید. برای مثال اگر ۲۱ را بر ۵۵ تقسیم کنیم با عدد ۰.۳۸۲ مواجه خواهیم شد. به همین ترتیب نسبت ۲۳.۶ درصد نیز از تقسیم یک عدد در سری فیبوناچی بر عددی که سه پله از آن فاصله دارد به دست میآید. به عنوان مثال اگر ۸ را بر ۳۴ تقسیم کنیم عدد ۰.۲۳۵ به دست خواهد آمد.
سطوح اصلاحی فیبوناچی
منطق کسانی که از سطوح فیبوناچی برای تعیین سطوح مهم نمودار قیمتی استفاده میکنند، این است که اگر طبیعت و جهان هستی به این نسبتها پایبند هستند، پس همین نسبتها میتوانند در بازارهای مالی نیز قابل استفاده باشند. برای همین، تحلیلگران میتوانند از این نسبتها برای معامله در بازارهای مالی استفاده کنند.
برای مثال فرض کنیم بازار با افزایش قیمت روبهرو شده و از آنجایی که تا ابد افزایشی نخواهد بود، شروع به اصلاح قیمت میکند. در این شرایط معاملهگران میتوانند با اعمال اندیکاتور فیبوناچی روی نمودار قیمت، سطوحی را که احتمال دارد قیمت از آنجا تغییر جهت داده و دوباره به حرکت صعودی خود ادامه دهد، پیدا کنند.
سطوح اصلاحی فیبوناچی که به آنها «فیبوناچی ریتریسمنت» (Fibonacci Retracement) نیز گفته میشود، در کمال تعجب سطوح برگشت قیمت را با دقت زیادی پیشگویی میکنند. این اندیکاتور به قدری قدرتمند است که میتوان آن را در تایم فریمهای معاملاتی مختلف استفاده کرد و فرقی هم نمیکند که شما در حال ترید روزانه هستید یا ترجیح میدهید سرمایهگذاریهای بلند مدت داشته باشید.
علاوه بر این، اعداد فیبوناچی در نظریه موج الیوت نیز نقش پررنگی را ایفا میکنند. از این نظریه برای تشخیص چرخههای بازار استفاده میشود و یکی از ابزارهای قدرتمند تحلیل تکنیکال است. نکتهی مهم دیگر این است که از اعداد فیبوناچی و نسبتهای طلایی آن میتوان در تمام بازارهای مالی استفاده کرد. از بازار ارزهای دیجیتال گرفته تا بازار سهام و بازار فارکس همگی پتانسیل لازم برای استفاده از فیبوناچی را دارند.
چگونه از اعداد فیبوناچی برای تعیین سطوح حمایت و مقاومت استفاده کنیم؟
سه نسبت ۲۳.۶، ۳۸.۲ و ۶۱.۸ جزو پراستفادهترین نسبتهای فیبوناچی در بازارهای مالی هستند. برخی معاملهگران از نسبتهای ۵۰ و ۷۶.۴ درصد نیز در معاملات خود استفاده میکنند که البته باید بگوییم سطح ۵۰ درصد نسبت فیبوناچی به حساب نمیآید ولی سابقه نشان داده نمودارها به این عدد نیز عکسالعمل نشان میدهند.
این نسبتها را میتوان با استفاده از اندیکاتور فیبوناچی روی نمودار قیمت یک دارایی رسم کرد. بدین ترتیب، سطوح احتمالی حمایت و مقاومت که در حالت عادی قابل شناسایی نبودند، نمایان میشوند. زمانی که قیمت یک دارایی بعد از افزایش قیمت، اصلاح کرده و به سطح ۳۸.۲ درصد میرسد معاملهگران میتوانند انتظار ورود خریداران و برگشت احتمالی بازار را داشته باشند. اگر این سطح نیز شکسته شود، این بار انتظار برگشت قیمت از سطح ۵۰ درصد میرود.
به همین ترتیب، سطح ۶۱.۸ درصد نیز به عنوان آخرین سطح مورد انتظار برای برگشت قیمت در نظر گرفته میشود و اگر این سطح نیز شکسته شود، به احتمال زیاد به معنای تغییر روند و برگشت به سطح ابتدایی است.
برای رسم سطوح فیبوناچی یک قله و یک دره روی نمودار قیمت انتخاب شده و فاصله بین آنها را به نسبتهای گفته شده تقسیم میکنیم. سپس در هر سطح میتوان با رسم یک خط افقی خطوط حمایت یا مقاومت را مشخص کرد. این روزها به لطف پیشرفت فناوری و ظهور ابزارهای نموداری پیشرفته برای نشان دادن قیمت یک دارایی، به راحتی میتوان با انتخاب ابزار مخصوص فیبوناچی این سطوح را روی نمودار مشخص کرد.
برای مثال میتوانید نمودار قیمت دارایی مورد نظر خود را در پلتفرم معاملاتی یا سایتهایی مثل «تریدینگ ویو» (TradingView) باز کرده و از قسمت اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال گزینه فیبوناچی را انتخاب کنید. با این کار، ابزار فیبوناچی فعال میشود و اکنون باید یک قله و یک دره مناسب را برای رسم نسبتهای فیبوناچی پیدا کنید. بدین ترتیب، نسبتهای فیبوناچی بهصورت خودکار روی صفحه نمایش داده خواهند شد و میتوانید متناسب با آنها معامله خرید یا فروش خود را انجام دهید.
چگونه در معاملات خود از فیبوناچی استفاده کنیم؟
از سطوح اصلاحی فیبوناچی معمولا در استراتژیهای معامله در روند استفاده میشود. اگر قیمت یک دارایی مثل «بیت کوین» (Bitcoin) دارای روند بوده و هماکنون در حال اصلاح است، از سطوح فیبوناچی میتوان برای تشخیص نقاط برگشت و باز کردن یک موقعیت معاملاتی در جهت حرکت روند استفاده کرد. ایدهی اصلی این است که به احتمال زیاد قیمت این دارایی از سطوح فیبوناچی حمایت خواهد شد و به حرکت خود در روند ادامه خواهد داد.
از اندیکاتور فیبوناچی میتوان در مواقعی استفاده کرد که معاملهگری مثل شما روند صعودی یا نزولی قیمت یک دارایی را که اخیراً اتفاق افتاده از دست داده است و اکنون میخواهد در اصلاحها وارد معامله شود. با رسم سطوح ۶۱.۸، ۳۸.۲ و ۲۳.۶ درصد فیبوناچی روی نمودار میتوان سطوح احتمالی برگشت قیمت را شناسایی کرده و به دنبال موقعیتهای معاملاتی مناسب بود.
البته فراموش نکنید که اندیکاتور فیبوناچی نیز مانند هر اندیکاتور دیگر زمانی کارایی بیشتری خواهد داشت که با استراتژیهای دیگر ترکیب شود. با استفاده از ترکیبی از اندیکاتورهای مختلف میتوانید شانس شناسایی سطوح و روند قیمت یک دارایی را بهبود ببخشید و سودهای بیشتری کسب کنید.
سخن پایانی
اعداد فیبوناچی مجموعهای از اعداد ریاضی هستند که با صفر و یک شروع شده و هر عدد بعدی از مجموعه دو عدد قبلی خود به دست میآید. موضوعی که این اعداد را جالب توجه میکند، نسبتهای خاص میان این اعداد است که در همهجا میتوان این نسبتها را پیدا کرد.
از طبیعت و هنر و معماری گرفته تا جهان هستی، مثالهای بیشماری از این نسبتهای طلایی دیده میشود و برای همین بسیاری از معاملهگران و تحلیلگران بازارهای مالی نیز از این نسبتها برای تعیین سطوح خاص قیمت داراییهای مختلف استفاده میکنند.
در این بین بسیاری از افراد نیز چندان طرفدار نسبتهای فیبوناچی نیستند و معتقدند هیچ جادویی در این بین وجود ندارد. با این حال از آنجایی که فیبوناچی و نسبتهای طلایی آن بسیار مشهور هستند و اکثر معاملهگران نیمنگاه خاصی به این سطوح دارند، معاملات زیادی در این نواحی انجام میشود و خواسته و ناخواسته حمایتها و مقاومتهای مهمی نیز در آنها پدید میآید.
بنابراین شما هم میتوانید با آشنایی با اعداد فیبوناچی و نسبتهای طلایی آن معاملات بهتری را در روندها شناسایی کرده و از این راه به سوددهی برسید.
برای دریافت مشاوره تخصصی رایگان از کارشناسان ما، اطلاعات خواسته شده رو تکمیل فرمایید.
دوست دارم این مقاله رو از دیدگاه خودم تکمیل کنم :
اعداد فیبوناچی یعنی یک دنباله عجیب و جذاب در ریاضیات که هر عدد ازش با جمع دو عدد قبلیاش به دست میاد. این دنباله با نام فیبوناچی شناخته میشه و به این صورت شروع میشه: 0، 1، 1، 2، 3، 5، 8، 13، و ادامه داره.
این دنباله علاقهمندان زیادی رو به خودش جذب کرده، چون در طبیعت و فرآیندهای مختلف از جمله موجودات زنده و همچنین در بازارهای مالی مثل فارکس هم مشاهده میشه.
در فارکس، اعداد فیبوناچی به عنوان سطوح مهمی در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار میگیرند. این سطوح میتونند به معاملهگران کمک کنند تا نقاط ورود و خروج مناسبی رو در بازار تعیین کنند.
به طور کلی، اعداد فیبوناچی میتونند به معاملهگران کمک کنند تا روندهای بازار رو بهتر درک کنند و تصمیمگیریهای بهتری برای معاملاتشون بگیرن. این دنباله جذاب نه تنها در ریاضیات بلکه در موارد واقعی هم کاربرد داره.
دنباله فیبوناچی چیه چرا درباره اون صحبت نکردید؟
اعداد مهم فیبوناچی رو که گفتید دمتون گرم
خیلی شفاف راحت تونستم فیبوناچی رو درک کنم ممنون