آشنایی کامل با بازار SME
برای شرکت در بازار سرمایه بهتر است که با انواع بازارها آشنایی داشته باشید. اصولا در این بازارها انواع شرکت‌ها در اندازه‌های کوچک، متوسط و بزرگ در کنار یکدیگر در حال رقابت هستند. از آنجا که قوانین برای سرمایه گذاری در شرکت‌های بزرگ و کوچک متفاوت است، یک بازار مخصوص شرکت‌های کوچک و متوسط در نظر گرفته شده که با نام «بازار SME» شناخته می‌شود.
اگر به عنوان یک سرمایه‌گذار یا معامله‌گر قصد ورود به بازارهای مالی را دارید بهتر است که با دید کاملی نسبت به نوع سرمایه‌گذاری خود در بازار شرکت کنید. در این مقاله قصد داریم تا در مورد شرکت‌های SME صحبت کنیم و در مورد برخی از ویژگی‌های آن‌ها توضیح دهیم.
تعریف SME
شرکت‌های کوچک و متوسط (SME) به مشاغلی گفته می‌شود که از نظر اندازه مابین شرکت‌های بزرگ و کوچک قرار می‌گیرند. این شرکت‌ها نقش مهمی در اقتصاد کلان بازی می‌کنند و به‌عنوان موتور محرک رشد و اشتغال‌زایی شناخته می‌شوند. این شرکت‌ها ممکن است اعم از صنعتی، فناوری، گردشگری، کشاورزی باشند که در بازار اقتصادی ورود و فعالیت دارند.
برای اندازه‌گیری شرکت‌ها معمولا تعداد کارکنان، میزان گردش مالی و ارزش دارایی‌ها از جمله معیارهایی هستند که در نظر گرفته می‌شوند. البته گفتنی است که این معیارها در کشورهای مختلف متفاوت است.
اغلب SMEها نوآور هستند و محصولات و خدمات جدیدی را به بازار عرضه می‌کنند، ساختاری ساده‌تر نسبت به شرکت‌های بزرگ دارند و تصمیم‌گیری در آن‌ها سریع‌تر انجام می‌شود. شرکت‌های SMEها انعطاف‌پذیرتر از شرکت‌های بزرگ هستند و می‌توانند به سرعت خود را با تغییرات بازار وفق دهند.
یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های SMEها، دسترسی محدود به منابع مالی است. معمولا بانک‌ها تمایل کمتری به اعطای وام به این شرکت‌ها دارند.
این شرکت‌ها باید با شرکت‌های بزرگ‌تری که منابع مالی بیشتری دارند، رقابت کنند. علاوه‌بر این‌ها، پیدا کردن نیروی کار ماهر و متخصص برای SMEها می‌تواند دشوار باشد. همچنین برای اینکه در رقابت برای جذب سرمایه‌گذاران پیروز شوند باید به طور مداوم خود را با تغییرات سریع فناوری وفق دهند.
از آنجایی که شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت آپ‌ها با تعداد کارکنان و سرمایه اندک راه‌اندازی می‌شوند، در دسته SMEها قرار دارند.
از ویژگی‌هایی که بانک مرکزی ایران برای شرکت‌های SME تعریف کرده است، پرسنل کمتر از ۵۰ نفر است. البته این تعریف برای شرکت‌ها در کشورهای مختلف ممکن است متفاوت باشد.
قوانین سرمایه گذاری در شرکت‌های SME
در گذشته، خرید و فروش سهام شرکت‌های موجود در بازار SME فرابورس فقط برای اشخاص حقوقی ممکن بود. البته برای اشخاص حقوقی نیز محدودیتی وجود داشت.
در صورتی‌که شخص حقوقی بیش از ۵ درصد یا بیش از ۵ میلیارد ریال از ارزش اسمی اوراق بهادار را خریداری می‌کرد، حق معامله در این بازار را داشت. در حال حاضر، سرمایه‌گذاران حقیقی یا حقوقی که شرایط زیر را دارا باشند، اجازه معامله در بازار SME را خواهند داشت:
- اگر در ۶ ماه گذشته (در انتهای هر ماه)، مانده حساب یا ارزش پرتفوی آن‌ها برابر یا بیشتر از ۵۰ میلیارد ریال باشد.
- اگر در ۶ ماه گذشته، ارزش معاملات ماهانه آن‌ها در بورس و فرابورس حداقل برابر با ۲۰ میلیارد ریال باشد.
معیار تعیین شرکت‌های بزرگ و کوچک در ایران و جهان
شرکت‌های کوچک و متوسط (SME) یا همان بنگاه‌های کوچک و متوسط، نقش بسیار مهمی در اقتصاد اغلب کشورها دارند. با این حال، تعریف دقیق و جامع از SME در کشورهای مختلف متفاوت است. این تفاوت‌ها به دلیل عوامل متعددی از جمله ساختار اقتصادی، سیاست‌های دولت، اندازه جمعیت و سطح توسعه‌یافتگی هر کشور رخ می‌دهد.
- اتحادیه اروپا: در اتحادیه اروپا، معمولا شرکت‌هایی که کمتر از ۲۵۰ نفر کارمند داشته باشند و گردش مالی سالانه آن‌ها کمتر از ۵۰ میلیون یورو باشد، به عنوان SME طبقه‌بندی می‌شوند.
- ایالات متحده: در ایالات متحده، شرکت‌هایی که کمتر از ۵۰۰ نفر کارمند داشته باشند، به عنوان شرکت کوچک تعریف می‌شوند.
- ایران: در ایران، تعریف SMEها بر اساس معیارهایی مانند تعداد کارکنان، میزان سرمایه و نوع فعالیت اقتصادی صورت می‌گیرد. وزارت صنایع و معادن، وزارت جهاد کشاورزی و مرکز آمار ایران هر کدام تعاریف متفاوتی برای SMEها ارائه می‌دهند. همانطور که پیش از این اشاره شد بانک مرکزی ایران شرکت‌هایی با کمتر از ۵۰ نفر پرسنل را در این دسته قرار می‌دهند.
اگرچه تعریف SMEها در کشورهای مختلف متفاوت است، اما اهمیت این شرکت‌ها در اقتصاد همه کشورها یکسان است. تعریف دقیق و جامع از SMEها، گامی ضروری برای حمایت از این شرکت‌ها و توسعه اقتصادی است.
بازار SME در فرابورس
شرکت‌هایی که در بازار SME، پذیرفته می‌شوند اغلب شرکت‌های سهامی عام و جمع حقوق صاحبان سهام حداقل یک میلیارد ریال و حداکثر پانصد میلیارد ریال هستند.
معاملات بازار شرکت‌های کوچک و متوسط در دو تابلوی «رشد» و «دانش‌بنیان» در بازار نوآفرین قابل انجام است؛ این بازار توسط شرکت فرابورس ایران راه‌اندازی شده است. نحوه معاملات در بازار SME، به صورتی است که بدون دامنه نوسان قیمت و به شکل توافقی انجام می‌گیرد.
شرکت‌های سهامی عام که جمع حقوق صاحبان سهام بین یک میلیارد تا ۵۰۰ میلیارد باشد و نقشه راه شرکت نشان از سودآوری آن در آینده داشته باشد، می‌توانند به عنوان شرکت‌های SME در بازار فرابورس حضور داشته باشند. سهام این شرکت‌ها در سازمان بورس ثبت شده و ارزش اسمی هر سهم عادی معادل ۱۰۰۰ ریال خواهد بود.
مزایای شرکت‌های SME
شرکت‌های کوچک و متوسط با قابلیت رشد و توسعه، مزایای فراوانی می‌توانند به همراه داشته باشند. از مزایای این شرکت‌ها می‌شود به اشتغال‌زایی، افزایش تولید ناخالص و توزیع ثروت در کشور اشاره کرد.
سخن پایانی
هر کشور بر اساس معیارهایی مثل تعداد کارکنان، میزان سرمایه، مقدار فروش سالانه و ارزش دارایی، شرکت‌ها را در دسته بنگاه‌های کوچک، متوسط و بزرگ دسته‌بندی می‌کند. این شرکت‌ها علی‌رغم اندازه کوچکشان با ایجاد اشتغال و درآمد، نقش مهمی در اقتصاد یک کشور دارند. تعداد این نوع شرکت‌ها کم نیست و از بزرگ‌ترین چالش‌هایی که این شرکت‌ها با آن دست و پنجه نرم می‌کنند تامین مالی آن‌هاست.
اغلب این شرکت‌ها با هدف جذب منابع مالی به عنوان SME در بازار فرابورس شرکت می‌کنند. البته برای حضور پیدا کردن در این بازار باید شزایط خاصی داشته باشند. در این مقاله سعی کردیم که ویژگی‌های شرکت‌های SME را معرفی کنیم و در مورد بازار سهام این شرکت‌ها توضیح دهیم. اگر قصد سرمایه‌گذاری در SME فربورس را دارید حتما این مطلب را با دقت مطالعه کنید.
برای دریافت مشاوره تخصصی رایگان از کارشناسان ما، اطلاعات خواسته شده رو تکمیل فرمایید.
