شت کوین (Shitcoin) چیست و چطور شت کوین‌ها را تشخیص دهیم؟
شت کوین یک اصطلاح جالب و قدیمی در دنیای ارزهای دیجیتال است که علی‌رغم خنده‌دار بودن، یک موضوع کاملا جدی است و لازم است همه فعالان این حوزه در مورد آن آگاه باشند.
هر زمان که بازار چیزی گرم می‌شود، آرام آرام سروکله عده‌ای سودجو و کلاهبردار پیدا می‌شود که از عدم آگاهی و دانش افراد سوء استفاده کرده تا جیب خود را پر کنند.
چه فضایی بهتر از دنیای کریپتوکارنسی‌ها که پر از اصطلاحات دهن‌پرکن و پیچیده فنی است و به‌راحتی می‌توان با کلماتی مثل غیرمتمرکز، بلاک چین و قرارداد هوشمند و… پروژه‌های مختلف را راه‌اندازی کرد و وعده‌های مختلفی به کاربرها داد.
با ما همراه باشید تا یکبار برای همیشه ماهیت شت کوین‌ها را بشناسید و بتوانید پروژه‌های پوچ را در این بازار تشخیص دهید.
شت کوین چیست؟
جالب است که تعاریف مختلفی برای شت کوین وجود دارد، اما می‌توانیم این طور بگوییم که شت کوین نوعی ارز رمزنگاری‌شده است که ارزشی برابر یا نزدیک به صفر دارد و هیچ هدف مشخصی را دنیال نمی‌کند. البته عده‌ای تندرو لغت شت کوین را برای «آلت کوین‌ها» (Altcoins) هم به کار می‌برند که واقعا صحیح نیست.
آلت کوین اصطلاحی است که به تمام کوین‌های بازار به‌جز بیت کوین گفته می‌شود. یعنی این طور می‌توان گفت که تمام شت کوین‌ها نوعی آلت کوین هستند، ولی عکس این قضیه الزاما برقرار نیست و آلت کوین‌های بسیار ارزشمندی در بازار کریپتو وجود دارند که حتی ممکن است در سال‌های آتی (البته نه به این زودی‌ها) جای بیت کوین را هم بگیرند.
از دیگر تعریف‌هایی که برای شت کوین وجود دارد می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- هر رمزارزی که بعد از جو هیجانی و رشد بیت کوین به وجود آمده و ارزشی ندارد و تنها تقلیدی از بیت کوین است.
- کوینی که هیچ آینده‌ای ندارد و فقط برای سودآوری طراحی شده است.
- هر آلت کوینی که تمام ارزش خود را از دست داده باشد، شت کوین خطاب می‌شود.
- کوینی که عده محدودی کنترل شبکه آن را در اختیار دارند و هر زمان بخواهند می‌توانند آن را دستکاری کنند.
- هر رمزارزی که اقدام خاصی برای رسیدن به اهدافی که مشخص کرده، انجام نمی‌دهد.
- هر رمزارزی که عده‌ای نسبت به آن تنفر داشته باشند نیز توسط آن‌ها شت کوین خطاب می‌شود!
یک شت کوین یا از ابتدا ارزشی ندارد و اگر هم در یک بازه زمانی به هر مقداری ارزش دلاری دست یافته باشد، به‌سرعت آن را از دست می‌دهد، علت این است که سرمایه‌گذارها و همچنین کاربرها بعد از مدتی متوجه می‌شوند ارزش چیزی که در اختیار دارند تنها براساس حدس و گمان و وعده‌های پوچ بوده و سرمایه‌گذاری آن‌ها بیهوده است.
چرا کاربرها شت کوین می‌خرند؟
آلت کوین‌هایی که قیمت پایین و حجم معاملات خیلی کمی دارند، پرریسک‌ترین دارایی‌ها برای سرمایه‌گذاری هستند و احتمال شت کوین بودن‌شان زیاد است. اگر روی چنین ارزهایی سرمایه‌گذاری کنید، به احتمال خیلی زیاد متضرر خواهید شد. البته احتمال کسب سودهای زیاد در چنین ارزهایی صفر نیست و ممکن است در دو حالت زیر، به سود قابل توجهی برسید که البته احتمال آن خیلی کم است.
حالت اول این است شت کوینی که خریده‌اید، در یک بازه کوتاه مدت، با دستکاری قیمت، پامپ و دامپ ناگهانی می‌زند و سرمایه شما چند برابر می‌شود. در حالت دوم، کوینی که شما در اختیار دارید، شت کوین نیست و پروژه آن بعد از مدتی پیشرفت کرده و ارزشمند می‌شود و شما از معدود افرادی خواهید بود که سود چندهزاردرصدی می‌کنند.
هر کدام از این حالت‌ها تنها در صورتی به سود می‌رسد که از ابتدا اهداف مشخصی برای فروش تعیین شده باشد. به طور کلی امید به سودهای زیاد در بازه‌های کوتاه‌مدت، علت اصلی خرید این کوین‌ها توسط کاربرهاست.
نحوه تشخیص شت کوین
در بازار پرهیاهوی ارزهای دیجیتال، (طبق سایت کوین‌مارکت‌کپ) بیش از ۸ هزار پروژه وجود دارد و هر کدام رمزارز مخصوص خود را دارند و با هدف خاصی راه‌اندازی شده‌اند. راه تشخیص یک شت کوین تقریبا مشابه تحلیل فاندامنتال پروژه‌هاست. در ادامه چند روش برای بررسی و تشخیص شت کوین بودن یا نبودن پروژه‌ها معرفی می‌کنیم.
۱. توکن‌هایی که کاربرد خاصی ندارند و یا نتوان آن‌ها را در صرافی‌ها با پول واقعی مبادله کرد، به احتمال زیاد شت کوین هستند.
۲. اگر وبسایت رسمی پروژه معتبر نباشد و از دامنه‌های رایگان استفاده شده باشد، به نظر می‌رسد پروژه‌ای قابل اعتمادی نیست و یک شت کوین است.
۳. اگر توسعه‌دهنده‌های یک پروژه از نام‌های اصلی خود استفاده نکرده‌اند و هیچ مصاحبه‌ای یا مقاله‌ی معتبری از آن‌ها در دیگر وب‌سایت‌ها موجود نباشد، باید به آن شک کنید. البته خالق بزرگ‌ترین ارزدیجیتال نیز همچنان ناشناس است؛ که این مورد یک استثنا است و وجود استثنا، اصول کلی را نقض نمی‌کند.
۴. اگر پروژه‌ای با وعده سودهای زیاد در کوتاه‌مدت سروصدا به پا کند، در حالی که اهداف اصلی آن به طور مشخص اعلام نشده باشد و ضمانتی در مورد آینده آن نتوان یافت، شت کوین بودن آن حتمی است.
۵. سرمایه‌گذارهای یک پروژه نقش مهمی در اعتبار و آینده احتمالی آن دارند. وقتی شرکت‌های بزرگ روی یک پروژه سرمایه‌گذاری می‌کنند، نباید به سادگی از کنار این مسأله عبور کرد، آن‌ها تیم‌های تحلیل‌گر و کارشناسان کارکشته‌ای دارند و بدون تحقیق و برنامه‌ریزی، آینده خود و شرکت را به خطر نمی‌اندازند. پس این مورد هم می‌تواند در تشخیص شت کوین‌ها کمک‌کننده باشد.
۶. یکی از فاکتورهای مهم پروژه‌های ارزشمند در دنیای بلاک چین، داشتن اکانت در وبسایت «گیت هاب» (GitHub) است. البته بیشتر اطلاعات این سایت مختص برنامه‌نویس‌ها و توسعه‌دهنده‌هاست ولی افراد غیرفنی هم می‌توانند حداقل با مطالعه نظرات دیگر متخصصان در گیت هاب، تا حدودی در مورد کارایی و برنامه‌های پروژه مورد نظر اطلاعات به دست آورند.
۷ پروژه‌ای که به عنوان فورک یک ارز دیجیتال دیگر (اغلب بیت کوین) متولد شود و فقط اسم و چند بخش کم اهمیت آن تغییر پیدا کند، بدون اینکه هدف جدیدی را دنبال کند، شباهت زیادی به شت کوین دارد. به بیان دیگر پروژه‌هایی هستند که فقط از روی سایر پروژه‌ها کپی شده‌اند و ارزش ذاتی ندارند.
البته نباید فراموش کنیم که پروژه‌های ارزشمند زیادی به صورت فورک آغاز به کار کرده‌اند، ولی آن‌ها حداقل یک یا چند مشکل شبکه قبلی را بهبود بخشیده‌اند و ثابت کرده‌اند که فقط یک کپی از پروژه قبلی نیستند.
۸. آخرین مورد، بررسی «وایت پیپر» (WhitePaper) پروژه است. بسیاری از ارزهای دیجیتال موجود در بازار حتی وایت پیپر هم ندارند. بررسی وایت پیپر یک پروژه نقش مهمی در سرمایه‌گذاری روی آن دارد. هدف اصلی پروژه، مشکلی که قرار است توسط پروژه حل شود و «نقشه راه» (Roadmap) در وایت پیپر نوشته می‌شود و وجود یک وایت پیپر کامل و معقول برای هر پروژه‌ای ضروری است.
قطعا این نکات تنها موارد مشخص‌کننده شت کوین‌ها نیستند، ولی می‌توانند در بررسی و تشخیص آن‌ها کمک‌کننده باشند. همیشه موارد استثنا وجود دارند. از طرفی همیشه هم صرافی‌هایی هستند که شت کوین‌های زیادی را در بازارهای خود برای معامله لیست می‌کنند.
سود صرافی از کارمزد معاملات است و برایش تفاوتی نمی‌کند کاربر چه چیزی را می‌خرد یا می‌فروشد. پس این وظیفه ما کاربرهاست که قبل از هر سرمایه‌گذاری، مطالعات لازم را انجام دهیم تا اسیر شت کوین‌ها نشویم.
سخن پایانی
شت کوین یک اصطلاح نسبتا قدیمی در حوزه کریپتو است و دیدیم که برخلاف معنی خنده‌داری که دارد، یک فیلد کاملا جدی و در اغلب اوقات دردسرساز در بازار ارزهای دیجیتال است. همیشه عده خیلی کمی از شت کوین‌ها سودهای نجومی به دست می‌آورند که در حقیقت پول و سرمایه دیگر کاربرهای ناآگاه است که به جیب این افراد می‌رود.
فعالیت در بازارهای مالی باید با آموزش، مطالعه، تحقیق و تجربه همراه باشد تا بتوان در طولانی مدت به سود رسید. شت کوین‌ها نمونه‌ای از مواردی هستند که ثابت می‌کند این فضا نیاز به مطالعه دارد و نباید با تفکر یک شبه پول‌دار شدن وارد این حوزه شد. امیدواریم سبد سرمایه همه شما، خالی از شت کوین باشد.
برای دریافت مشاوره تخصصی رایگان از کارشناسان ما، اطلاعات خواسته شده رو تکمیل فرمایید.
عالی