ساتوشی ناکاموتو کیست؟ با خالق بیت کوین آشنا شوید
ارز دیجیتال بیت کوین نخستین اجرای مفهومی تحت عنوان «ارز رمزی» است که برای نخستین بار حدود بیست و چهار سال قبل به‌وسیله فردی به نام «وِی دای» (Wei Dai) بیان شد. بر اساس تعریف وی دای، مفهوم ارزِ رمزی یا سری، شکل تازه‌ای از پول است که جهت مدیریت تولید و انجام معاملات آن، به‌جای مرجعی مرکزی، از سیستم رمزنگاری استفاده شده است. باوجوداینکه بیت کوین به‌عنوان یک رمز ارز شناخته می‌شود، ولی کماکان از آن به‌عنوان یک ارز یا پول یاد نشده و دولت‌های بزرگی همچون امریکا، آلمان، چین و ژاپن تاکید دارند که یک کالا است.
از طرفی نخسنین ارز دیجیتال که همان بیت کوین است در سال ۲۰۰۹ میلادی و به‌وسیله فردی با نام مستعار «ساتوشی ناکاموتو» منتشر گردید و از آن زمان توسعه‌دهندگان متعددی بر روی بیت کوین کارکرده و روزبه‌روز شبکه این ارز دیجیتال بیشتر رشد کرده است. درواقع ناکاموتو با انتشار «وایت پیپر» (Whitepaper) بیت کوین در یک ایمیل رمزنگاری‌شده، خالق پروتکل بیت کوین به‌حساب می‌آید.
ساتوشی نخستین نسخه از نرم‌افزار بیت کوین را در سال ۲۰۰۹ میلادی منتشر کرد و در یک انجمن با دیگر افراد مشغول کار بر روی این پروژه شد، تا اینکه در اواخر سال ۲۰۱۰ به یکباره ناپدید شد. ازاین‌رو تا به امروز اطلاعات دقیقی در مورد هویت حقیقی ساتوشی در دست نیست. در این مطلب قصد داریم ببینیم که ساتوشی ناکاموتو کیست و چه اطلاعاتی در مورد او داریم.
همه چیز در مورد ساتوشی ناکاموتو
«ساتوشی ناکاموتو» (Satoshi Nakamoto) اسمی است که سازنده یا سازندگان پروتکل بیت کوین برای خود انتخاب کرده‌اند. از آنجا که ساتوشی ناکاموتو تقریبا هم‌معنی بیت کوین به‌شمار می‌رود و تا الان هیچ شخص دیگری با این نام پیدا نشده است، بیشتر افراد بر این باور هستند که ممکن است ساتوشی ناکاموتو هیچ‌گونه هویت حقیقی نداشته باشد و این نام تنها نامی مستعار برای سازنده یا سازندگان بیت کوین باشد تا هویت اصلی خود را ناشناخته نگه دارند.
درک ساتوشی ناکاموتو
برای بسیاری از کاربران عرصه ارزهای دیجیتال، ساتوشی ناکاموتو مبهم‌ترین شخصیت این عرصه به‌حساب می‌آید. هم‌اکنون حتی معلوم نیست این نام مربوط به یک شخص است یا گروهی از افراد، ولی آن چیزی که مشخص است این است که در سال ۲۰۰۸، فرد یا تیمی تحت نام مستعار ساتوشی ناکاموتو، مقاله‌ای را منتشر کرد که درواقع نقطه‌ی عطفی جهت توسعه ارزهای دیجیتال به‌حساب می‌آید.
مقاله «بیت کوین: یک سیستم نقدی همتا به همتای الکترونیکی» (Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System)، شبکه همتا‌به‌همتا را به‌عنوان راه‌حلی جهت معضل «دوبار خرج کردن» (double-spending) مطرح می‌کند. در حقیقت برای ارزهای فیزیکی رایج، معضلی با مفهوم خرج شدن یک ارز در چند تراکنش وجود ندارد، چرا که در سیستم‌های سنتی، پول‌ها ماهیتی فیزیکی داشته و فقط در یک زمان و مکان می‌توانند خرج شوند. ولی ازآنجایی‌که ارزهای دیجیتال دارای ماهیتی فیزیکی نیستند، خرج شدن آن‌ها در یک تراکنش، لزوما به معنی کم شدن آن‌ها از حساب شخص نخواهد بود.
علاوه بر این، همواره جهت حل مشکل دوبار خرج کردن، حضور یک شخص سوم لازم بوده تا خرج شدن آن ارز را تأیید کند. در بیشتر موارد، این شخص سوم (مثلا یک بانک)، بدون پذیرش یک ریسک قابل‌توجه، می‌تواند به خوبی تراکنش‌ها را مدیریت کند. بااین‌وجود، در روش کمک گرفتن از یک شخص سوم، اگر این شخص قابل‌اطمینان نباشد، می‌تواند خطرات زیادی همچون کلاه‌برداری را با خود به همراه داشته باشد. ازاین‌رو حذف این شخص، فقط به‌وسیله رمزنگاری تراکنش‌ها میسر خواهد بود.
ازاین‌رو ساتوشی توانست رویکردی غیرمتمرکز را برای تراکنش‌ها ارائه دهد که این رویکرد نهایتا با ایجاد بلاک چین‌های گوناگون به اوج نقطه پیدایش خود رسید. اساسا در یک بلاک چین، طبق پروتکل «گواه اثبات کار» (proof-of-work)، لیبل زمانی یک تراکنش، به آخر تراکنش پیشین اضافه‌شده و سابقه‌ای را ایجاد می‌کند که به‌هیچ‌وجه قابل‌تغییر نخواهد بود.
بااین‌وجود، سابقه‌ی تراکنش‌ها در میان «گره‌ها» یا نودهای (nodes) مختلف سیستم منتشر خواهد شد. بنابراین حتی اگر تصور کنیم که کنترل چنین سیستمی جهت تغییر تراکنش‌ها غیرممکن نیست، ولی کار بسیار سختی خواهد بود که امکان رخ دادن آن را بسیارکم می‌کند. پس می‌توان این‌طور بیان کرد که سوابق ثبت‌شده در بلاک چین امن هستند، چرا که تغییر آن‌ها نیاز به توان پردازشی بسیار عظیمی دارد که بیشتر هکرها را از انجام آن منصرف می‌کند.
حقایق جالب درباره ساتوشی ناکاموتو
حضور فردی به نام ساتوشی ناکاموتو از روزهای اولیه ایجاد شدن بیت کوین و کار بر روی نخستین نسخه از نرم‌افزار آن در سال ۲۰۰۹ قابل‌مشاهده است. تمام مکاتبات این فرد به‌صورت الکترونیک بوده و نبود هیچ فرد بخصوص و هیچ پس‌زمینه‌ی مشخصی در مورد او، بدین معنی است که یافتن هویت حقیقی او غیرممکن است.
به‌طور کلی ساتوشی در زمان بحث درباره مسائل فنی بیت کوین، هیچ‌گونه اطلاعات شخصی از هویت خود را افشا نکرده، ولی در گزارشی که در سال ۲۰۱۲ منتشر کرد، ادعا می‌کند که یک مرد سی‌و‌هفت ساله است که در ژاپن اقامت دارد. از طرفی بسیاری به علت تسلط کامل وی به زبان انگلیسی در صحبت کردن و همچنین در کدنویسی‌های نرم‌افزاری، اعتقاددارند که هویت ژاپنی وی تنها یک ادعای پوچ از سوی ساتوشی بوده است.
ناکاموتو تا سال ۲۰۱۰ پروژه بیت کوین را همراهی کرد، ولی در آخرین ایمیل خود، به دیگر توسعه‌دهنده شبکه بیت کوین می‌گوید که قصد تمرکز بر روی پروژه‌های دیگری را دارد. اما ببینیم که در حال حاضر چه افرادی را می‌توان به‌عنوان ساتوشی ناکاموتو واقعی در نظر گرفت.
فهرست افرادی که احتمالا ساتوشی ناکاموتو هستند
ناتوانی افراد در شناسایی هویت حقیقی ساتوشی ناکاموتو، مخصوصا به‌عنوان خالق ارز دیجیتالی که روزبه‌روز به محبوبیت و ارزش آن اضافه می‌شود، باعث شده است تا حدس و گمان‌های بسیاری درباره هویت حقیقی او ردوبدل شود. از طرفی ادعا می‌شود که ساتوشی چیزی در حدود ۱ میلیون بیت کوین دارد که این موضوع وی را در فهرست یکی از ثروتمندترین افراد حال حاضر در جهان قرار می‌دهد. اما نکته جالب این است که هیچ‌گونه کیف پولی که حاوی این حجم از بیت کوین باشد هنوز شناسایی نشده است.
در سال ۲۰۱۶، یک فرد استرالیایی به نام «کریگ رایت» (Craig Wright) ادعا کرد که ساتوشی ناکوموتو است، ولی هیچ‌گاه این ادعای وی ثابت نشد. جدا از این بیشتر کارشناسان بر این باورند که پیچیدگی بیت کوین و ساختار آن به شکلی است که نمی‌تواند حاصل فکر و تلاش یک فرد باشد و ساتوشی را یک گروه می‌دانند.
دقت کنید که در زمانه‌ای که اطلاعات با سرعتی سرسام‌آور بر روی فضای نت منتشر می‌گردند، ساتوشی موفق شده است تا هویت حقیقی خود را از همه مخفی نگه دارد. اما دراین‌بین این سؤال مطرح است که اساسا چرا فاش شدن هویت حقیقی ساتوشی ناکاموتو تا این اندازه حائز اهمیت است؟
جواب این سؤال این است که اگر ساتوشی یک فرد باشد، مالک نزدیک به ۵ درصد از تمامی بیت کوین‌های جهان به‌حساب می‌آید و یکی از ثروتمندترین افراد روی زمین است و همین نکته باعث شده است تا بسیاری به دنبال این موضوع باشند که هویت واقعی این فرد ثروتمند چیست، چرا که در اختیار داشتن این حجم از دارایی می‌تواند پیامدهای بسیاری را با خود به همراه داشته باشد.
در حقیقت اگر ساتوشی تصمیم بگیرد که تمامی بیت کوین‌های خود را بفروشد، بازار این ارز دیجیتال به طرز وحشتناکی تکان خورده و شاهد افتی باورنکردنی در قیمت این ارز دیجیتال خواهیم بود و همین موضوع به نگرانی اصلی بسیاری از سرمایه‌گذاران بیت کوین تبدیل شده است.
در سال‌های اخیر افراد زیادی بوده‌اند که ادعا می‌کردند ساتوشی ناکاموتو واقعی هستند، ولی موفق نشده‌اند تا ادعای خود را ثابت کنند. در ادامه ببینیم که چه افرادی نامزد احتمالی این عنوان هستند.
دورین ناکاموتو (Dorian Nakamoto)
دورین ناکاموتو یکی از اساتید دانشگاه کالیفرنیا است. وی در مطلبی که در ماه مارس ۲۰۱۴ در مجله Newsweek article به‌وسیله «لیح مک گراث گودمن» (Leah McGrath Goodman) منتشر شد، به‌عنوان خالق بیت کوین معرفی شد. آقای مک گراث در مقاله خود می‌نویسد که مجله Newsweek پس از دنبال کردن ردپاها به مردی ژاپنی-امریکایی و شصت و چهار ساله به نام واقعی ساتوشی ناکاموتو می‌رسد، اما تحقیقاتی که بعدا انجام شد، ادعای آقای مک گراث را رد کردند.
هال فینی (Hal Finney)
بیت کوین محصول جنبش «سایبر پانک» (Cyberpunk) است که یکی از اعضای اصلی این جنبش شخصی به نام هال فینی است که در سال ۲۰۱۴ فوت کرد. فینی پیش و پس از پیدایش بیت کوین در جامعه بیت کوین فعالیت داشت و نخستین شخصی است که به‌وسیله یک تراکنش، توانسته بیت کوین دریافت کند. علاوه بر این، وی تصادفا در نزدیکی دورین ناکاموتو زندگی می‌کرد و می‌توان همه این ماجراها را این‌طور بیان کرد که ناکاموتو می‌تواند همان نام مستعاری باشد که توسط فینی ابداع گردیده است.
نیک زابو (Nick Szabo)
مشابه آقای فینی، زابو نیز یکی از اعضای اولیه سایبرپانک بود، و با بسیاری از افراد این حلقه دوست بود. در سال ۲۰۰۵ در بلاگ خود پستی منتشر کرد که از ارز دیجیتال فرضی تحت عنوان بیت گلد سخن می‌گفت که به تأیید شخص سوم نیاز ندارد.
کریگ رایت (Craig Wright)
کریگ رایت یک شخصیت دانشگاهی و تاجر استرالیایی است و از پررنگ‌ترین نامزد‌هایی است که پشت نام مستعار ساتوشی ناکاموتو قرار دارد. ۲ مقاله در مجله‌های «وایرد» (Wired) و «گیزمودو» (Gizmodo) نشان می‌دهد که رایت می‌تواند همان خالق پنهان بیت کوین باشد، اما تحقیقات بعدی نشان می‌دهد که او در یک اقدام جعل اسناد استادانه دست داشته است. بااین‌وجود هنوز هم ادعا می‌شود که او همان چهره پنهان پشت بیت کوین است.
یافتن سرنخ‌هایی در بلاک چین بیت کوین
تجزیه‌وتحلیل بلاک چین بیت کوین به ما کمک می‌کند تا بتوانیم درباره آدرس‌هایی که به‌احتمال‌زیاد به ساتوشی تعلق دارند با قاطعیت بیشتری صحبت کنیم. طبق تحلیل‌هایی که آقای «سرجیو دمین لرنر» (Sergio Demián Lerner)، محقق اصلی مرکز تحقیقاتی RSK، بر روی بلاک چین انجام داده، ساتوشی چیزی نزدیک به هفتصدهزار الی یک میلیون بیت کوین دارد.
تاریخ این آدرس‌ها به آغاز پیدایش بیت کوین در سال ۲۰۰۹ برمی‌گردد. در تمامی این سال‌ها، موجودی بیت کوین آدرس‌های اولیه‌ای که این ارز دیجیتال در آن‌ها جابه‌جا شده است، حدس و گمان‌هایی را مبنی بر اینکه این جابه‌جایی‌ها به‌وسیله ناکاموتو یا دیگر ماینرهای فعال انجام شده است را افزایش می‌دهد. تاکنون تحلیل‌ها نشان می‌دهند که احتمالا این تراکنش‌ها به‌وسیله ناکاموتو انجام‌نشده و دارایی بیت کوین وی کماکان راکد است.
در ماه مارس ۲۰۲۰، یک حساب کاربری توییتر به نام whale_alert (هشدار وال) که بلاک چین‌های مختلف را تحت نظر دارد و تراکنش‌های بزرگ را اعلام می‌کند، توئیت کرده است که چهل بیت کوین از یکی از کیف پول‌هایی که احتمالا متعلق به ناکاموتو است و از سال ۲۰۰۹ راکد بوده است منتقل گردیده و جالب اینکه ارزهای دیجیتال این تراکنش در ماه‌های اولیه پیدایش بیت کوین استخراج شده‌اند.
این توئیت به‌سرعت موجی از نظرات را در توییتر به همراه داشت. بعد از آن حساب کاربری Bitcoin بر اساس این خبر، نظرسنجی‌ای را در توییتر ایجاد کرد که نظر کاربران را در مورد گاوی شدن، خنثی بودن یا خرسی شدن بازار جویا می‌شد. در ابتدای امر، اکثریت معتقد بودند که بازار خرسی خواهد شد. روز بعد، ۳۴ درصد افراد به بازار گاوی، ۳۵٫۶ درصد بازار خنثی و ۳۰ درصد به بازار خرسی رأی دادند. منظور از این عبارات تحلیل واکنش‌های بازار براساس رفتار کاربران است.
این در حالی بود که شاخص‌های بلاک چین نشان‌دهنده این بودند که چنین جابه‌جایی به‌وسیله شخصی به‌جز ساتوشی ناکاموتو انجام گردیده است، ولی کماکان بسیاری از کاربران توییتر فرض می‌کردند که این شخص همان ناکاموتو است و از ورود بیت کوین‌های راکد وی به بازار و کاهش ارزش این دارایی دیجیتال، ترس داشتند. در واقع این ترس و عدم قطعیت در مورد هویت ساتوشی باعث شده است تا دائما بپرسند که باید بیت کوین‌های خود را بفروشند یا نه و اینکه سایرین هم به آن‌ها پاسخ دهند که بهتر است همین‌الان این کار را انجام دهند.
بااین‌وجود بسیاری از افراد سعی می‌کردند مداخله کنند و برای آن‌ها توضیح دهند که این آدرس‌ها متعلق به ساتوشی نبوده و حتی اگر متعلق به او بوده باشد، این حرکت لزوما جهت ارسال به صرافی دیجیتال و در جهت فروش انجام نشده است و فقط می‌تواند یک انتقال ساده به یک آدرس دیگر باشد.
بسیاری از افراد نیز معتقد بودند که اهمیتی ندارد که ساتوشی بخواهد بیت کوین‌های خود را منتقل کند یا بفروشد، چرا که بیت کوین یک شبکه غیرمتمرکز است و حرکت یک شخص، ساتوشی یا هر فرد دیگر، تأثیر چندانی در آن نخواهد داشت.
صرف‌نظر از این موارد، پس از انتشار این خبر قیمت بیت کوین فورا ۴ درصد افت کرد، تا بار دیگر نشان دهد که این بازار چقدر پر نوسان است و چطور اخبار، حتی درصورتی‌که تأییدشده یا درست نباشند، می‌توانند به‌راحتی آن را متلاطم کند. همچنین نشان می‌دهد که حتی باوجود غیرمتمرکز بودن شبکه بیت کوین و نبود رهبر یا نهاد کنترل‌گر، جامعه هنوز آن‌قدر درگیر خالق آن است که حرکت او می‌تواند تا حدی سیستم را کنترل کند.
چه زمانی ساتوشی ناکاموتو ناپدید شد؟
حدود ده سال قبل، برنامه‌نویس (یا برنامه‌نویسانی) با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو برای آخرین‌بار در Bitcointalk نظر خود را ارائه داد و برای همیشه جمع توسعه‌دهندگان بیت کوین را ترک کرد (یا کردند) یا حداقل دیگر فعالیتی با این نام انجام نشد. آخرین پیغام خالق شبکه و ارز دیجیتال بیت کوین، با جامعه بیت کوین این بود که از دیگر توسعه‌دهندگان درخواست کرد تا تمرکز خود را بر روی حمله DoS در شبکه گذاشته و راهکاری برای آن به دست آورند. این نوع حمله باعث از کار افتادن شبکه و از دسترس خارج شدن آن برای کاربرانش می‌شود.
در حقیقت هیچ‌کس خبر ندارد که چرا خالق بیت کوین به‌یک‌باره تصمیم گرفت ناپدید شود، ولی مطالعه پیغام‌های وی در روز قبل از انتشار آخرین پیغامی که ارسال کرده، نشان‌دهنده آن است که وی بابت موضوعی شدیدا احساس ناراحتی می‌کند و علت این غم نیز این موضوع بود که مقاله‌ای بیت کوین را تحت این عنوان منتشر کرده بود: ?Could the Wikileaks Scandal Lead to New Virtual Currency
در آن وقت، مجله ویکی لیکس که مجله‌ای برای انتشار اسناد محرمانه است، به‌وسیله وزارت خزانه‌داری امریکا مسدود شده بود و ازاین‌رو این مجله برای دریافت کمک قادر به استفاده از پی پال و ویزا کارت یا مستر کارت نبود. نتیجتا اینکه این مجله از بیت کوین به‌عنوان ابزار دریافت کمک استفاده کرده بود. از پاسخ‌های ساتوشی ناکاموتو به موضوع ویکی لیکس، می‌توان این برداشت را کرد که خالق بیت کوین از اینکه جامعه کوچک او موردتوجه قرارگرفته بسیار آزرده‌خاطر شده است.
بهتر بود که این توجه به بیت کوین درزمینه دیگری صورت می‌گرفت. اساسا ویکی لیکس با بزرگان سر جنگ برداشته و خشم آن‌ها نسبت به خود، به‌سوی بیت کوین نیز کشیده شده است. بیت کوین با سرعتی بالا در حال تغییر بود و به نظر می‌رسد که ساتوشی به‌خوبی اطلاع داشت که شاید کنترل امور از دست وی خارج شود. در واقع زمانی که موضوعی در بین مردم مطرح شود، از آن پس دیگر این مردم هستند که تصمیم می‌گیرند با آن به چه شکل برخورد کنند.
آخرین پیام ساتوشی ناکاموتو به جامعه بیت کوین
به‌هرحال ساتوشی ناکاموتو از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰ رهبری تیم توسعه‌دهندگان بیت کوین را عهده‌دار بوده و در بیشتر مواقع مسیر صحیح را به آن‌ها نشان داده است. ساتوشی، در آن سال‌ها از طریق انجمن Bitcointalk با دیگر توسعه‌دهندگان در ارتباط بود. آخرین پیغامی که وی در این انجمن عنوان کرد، مطلبی تحت عنوان افزودن محدودیت‌های Dos و حذف Safe mode بود.
این پیغام که آخرین مطلب ساتوشی بود در تاریخ دوازده دسامبر ۲۰۱۰ (۲۱ آذرماه سال ۱۳۸۹) منتشر گردید. ساتوشی در آخرین نوشته خود تأکید داشت که در این زمینه کارهای بسیاری برای انجام دادن وجود دارد. در متن زیر آخرین پیغام ساتوشی را می‌بینیم که منتشر شده بود. عبارت More Work to do به معنای «کارهای زیادی دارم که باید انجام دهم» در آخرین پیغام وی آمده و به نمادی برای جامعه بیت کوین تبدیل شده است.
در ادامه با هم ترجمه آخرین پیغام ساتوشی ناکاموتو برای جامعه بیت کوین را می‌خوانیم:
کارهای زیادی وجود دارد که باید برای DoS انجام داد. اما پیش از اینکه به ایده‌های پیچیده‌تری بپردازیم، من آنچه را در این زمینه نیاز بوده و انجام داده‌ام را به‌عنوان نسخه اولیه مطرح می‌کنم. طرح من برای این موضوع در نسخه ۰.۳.۱۹ قرارگرفته است. در این نسخه کنترل‌هایی برای حمله DoS ایجاد شده است.
همان‌طور پیش‌ازاین من و گوین به‌وضوح گفتیم، این نرم‌افزار در برابر حمله DoS آسیب‌پذیر است. این یک پیشرفت است، اما هنوز هم راه‌های زیادی برای حمله به این نرم‌افزار وجود دارد که من بتوانم حساب کنم. من این نسخه را در اینجا قرار داده‌ام تا در صورت نیاز از آن استفاده کنید. هشدار Safe Mode را حذف کنید. هشدار Safe Mode یک اقدام موقتی در واکنش به ایراد به وجود آمده در نسخه 0.3.19 بوده است.
می‌توانیم بگوییم که آنچه ما به دنبال آن هستیم، این است که کاربران این نرم‌افزار را در حالت Disable Safe Mode استفاده کنند. اما این اتفاق ظاهر خوبی نداشته و درواقع این هشدار هیچ‌گاه به‌عنوان یک ویژگی دائمی در نرم‌افزار در نظر گرفته نشده است. این حالت را می‌توان در مواقعی فعال کرد که زنجیره طولانی از بلاک‌های تأییدنشده در پروتکل PoW مشاهده شد.
در آن زمان قیمت هر بیت کوین تنها بیست سنت بود. در این ماه، ساتوشی ناکاموتو پاسخ‌های فراوانی را به پرسش‌های فنی مطرح‌شده در این انجمن منتشر کرد. نهایتا تمامی این راهکارها، مسیر پیشرفت بیت کوین را ساده‌تر کرد. در واقع تحلیل تعداد پست‌های ساتوشی در دو هفته اول ماه دسامبر ۲۰۱۰ نشان‌دهنده این است که وی در این دو هفته که درواقع آخرین فعالیت‌های وی بوده است، بیشتر از قبل فعالیت کرده و اقدام به پاسخ دادن به پرسش‌ها کرده است.
سخن پایانی
آن چیزی که واضح به نظر می‌رسد این مطلب است که ساتوشی ناکاموتو در دسامبر ۲۰۱۰ جامعه بیت کوین را ترک کرده و آخرین پیغام وی هشداری در مورد حمله DoS بوده است که به سایر توسعه‌دهندگان ارسال شد و بعد از این پیغام، هر چیزی که درباره خالق بیت کوین مطرح می‌شود، تنها ادعا و گمانه‌زنی است و به‌هیچ‌وجه ثابت نشده است.
جالب است بدانید که ساتوشی ناکاموتو در ۱۳ دسامبر و یک روز بعد از انتشار آخرین پیغام خود، باری دیگر وارد انجمن شده، ولی هیچ پیغام دیگری را منتشر نکرده و این آخرین باری بوده که ساتوشی به این انجمن وارد شده است.
نهایتا اینکه یافتن هویت سازنده اصلی بیت کوین تلاشی نافرجام است و سکوت ساتوشی از ابتدای سال ۲۰۱۱ به این معنی است که احتمالا هیچ‌وقت خبری از وی به‌دست نخواهد آمد. بااین‌وجود، بیت کوین، این رمز ارزی که نزدیک به ده سال قبل ساخته‌شده، کماکان به مسیر رازآلود خود ادامه می‌دهد. از طرفی جامعه بیت کوین مجبور است تا فعلا با معمای هویت حقیقی ساتوشی ناکاموتو کنار بیاید.
برای دریافت مشاوره تخصصی رایگان از کارشناسان ما، اطلاعات خواسته شده رو تکمیل فرمایید.
