معرفی ۳ نمودار پرکاربرد در تحلیل تکنیکال
نمودارها قلب و روح تحلیل تکنیکال هستند. هر نمودار روند حرکت قیمت یک دارایی مثل سهم، ارز دیجیتال، جفت‌ارز فارکس، شاخص و غیره را به شکل گرافیکی نمایش می‌دهد. در گذشته این نمودارها روی کاغذ و به صورت دستی کشیده می‌شدند، ولی با پیشرفت فناوری و گذشت زمان، نمودارها نیز دیجیتالی شده و به صورت خودکار توسط سیستم‌های کامپیوتری رسم می‌شوند.
نمودارهای مورد استفاده در تحلیل تکنیکال به چند نوع تقسیم می‌شوند که سه نمودار خطی، میله‌ای و شمعی به عنوان پرکاربردترین نمودارها به حساب می‌آیند. در این مقاله هر سه نمودار یاد شده را با جزئیات کامل و زبانی ساده برایتان معرفی کرده و در مورد تفاوت‌هایشان صحبت می‌کنیم، اما برای درک سریع این سه نمودار می‌توانید آن‌ها را شبیه بستنی وانیلی، شکلاتی و توت‌فرنگی در نظر بگیرید.
نمودار خطی همانند بستنی وانیلی که شکل خالص بستنی است، نمای کلی حرکت قیمت دارایی مورد نظر را نمایش می‌دهد. نمودار میله‌ای همانند بستنی شکلاتی که تنها مقداری طعم اضافی به بستنی سنتی اضافه می‌کند، داده‌های بیشتری را نسبت به نمودار خطی در اختیار تحلیل‌گر قرار می‌دهد. در طرف دیگر، همانند بستنی توت‌فرنگی که رنگ و طعم بستنی را به کلی عوض می‌کند، نمودار شمعی نیز اطلاعات کامل‌تری را به تحلیل‌گر می‌دهد.
بنابراین اینکه شما در تحلیل خود کدام طعم را انتخاب می‌کنید، کاملا به سلیقه و هدف‌تان از تحلیل بستگی دارد. بیایید در ادامه بیشتر در مورد سه نمودار پرکاربرد در تحلیل تکنیکال صحبت کنیم.
چرا در تحلیل تکنیکال به نمودار نیاز داریم؟
قبل از هرگونه سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی و باز و بسته کردن موقعیت‌های معاملاتی بهترین کار این است که قیمت هر دارایی را نسبت به عملکرد گذشته آن تحلیل کنیم. یکی از بهترین و محبوب‌ترین روش‌ها برای انجام این کار استفاده از نمودارهای قیمت یا «چارت» (Chart) است.
نمودارهای قیمت انواع مختلفی دارند و شاید درک و عادت کردن به هر کدام کمی زمان‌بر باشد. بیشتر وقت‌ها اینکه کدام نوع نمودار انتخاب بهتری است و باید به دنبال کدام الگوها باشیم، چندان واضح نیست و برای همین سردرگمی‌هایی به وجود می‌آید.
با این حال پاسخ تمام این سردرگمی‌ها به یک سوال مهم برمی‌گردد که شما باید پاسخ آن را بدهید. این سوال این است که هدف شما از نگاه به نمودار قیمت یک دارایی چیست؟ آیا تنها می‌خواهید بدانید که امروز مسیر حرکت قیمت دارایی مورد نظر در مقایسه با بلند مدت به کدام سمت است؟ یا اینکه قیمت روبه‌بالا یا روبه‌پایین حرکت می‌کند یا در یک محدوده معاملاتی گیر کرده است؟ شاید می‌خواهید بدانید که قیمت با سرعت کمی تغییر می‌کند یا نوسان آن زیاد است؟
بررسی این عوامل به شما کمک می‌کند تا بتوانید مسیر حرکت آینده دارایی دلخواه خود را پیش‌بینی و تحلیل کنید و درنهایت تصمیم بگیرید که آیا این معامله به خطرش می‌ارزد یا خیر.
خواندن نمودار مهارتی است که حرفه‌ای شدن در آن زمان می‌برد. بنابراین یک نقطه شروع خوب این است که خود را با یکی از سه نمودار پرکاربرد در تحلیل تکنیکال که شامل نمودار خطی، نمودار میله‌ای و نمودار شمعی می‌شود، آشنا کنید.
انواع نمودار در تحلیل تکنیکال
همان‌طور که گفتیم نمودارهای تحلیل تکنیکال انواع مختلفی دارند که در این بین سه نمودار خطی، نمودار میله‌ای و نمودار شمعی به عنوان سه نمودار پرکابرد در تحلیل تکنیکال شناخته می‌شوند. به جز اینها نمودارهای دیگری مثل «نمودار رنکو» (Renko Chart) و «نمودار نقطه و شکل» (Point and Figure Chart) نیز وجود دارند که به اندازه سه نمودار یاد شده کاربرد ندارند.
بیایید در ادامه با جزئیات بیشتری در مورد هر کدام از انواع نمودار تحلیل تکنیکال صحبت کنیم.
نمودار خطی
نمودار خطی یا «لاین چارت» (Line Chart) زمانی به درد می‌خورد که بخواهید یک دید کلی و بدون جزئیات از شرایط بازار داشته باشید یا روند کلی آن را با یک نگاه بفهمید. برای ترسیم نمودار خطی معمولا نقاط واحد در بازه‌های زمانی مختلف به یکدیگر وصل می‌شوند و یک نمودار خطی را به وجود می‌آورند.
کاربرد دیگر نمودارهای خطی زمانی است که بخواهید قیمت دو یا چند دارایی مثل شاخص‌ها یا اوراق بهادار را با یکدیگر مقایسه کنید. از نمودارهای خطی بیشتر برای تحلیل شاخص‌های اقتصادی مثل قیمت مصرف‌کننده و روند اشتغال استفاده می‌شود. چنین داده‌هایی قیمت‌های آغازین، پایانی و حداکثر ندارند و برای همین استفاده از نمودار خطی بهترین گزینه برای نمایش آن‌ها است.
علاوه بر این، نمودار خطی روند حرکت قیمت دارایی را به ساده‌ترین شکل نمایش می‌دهد. برای همین می‌توانید در کمترین زمان، بالا رفتن، کاهش یافتن و حرکت یک طرفه آن را تشخیص بدهید. این نوع نمودار برای تحلیل سریع و کلی قیمت دارایی‌ها بسیار مناسب است، ولی اگر بخواهید جزئیات بیشتری از نحوه حرکت قیمت داشته باشید، بهتر است به سراغ نمودار میله‌ای یا شمعی بروید.
نمودار میله‌ای
نمودار میله که به آن «بار چارت» (Bar Chart) هم گفته می‌شود، قیمت آغازین، پایانی، حداکثر و حداقل یک دارایی را در هر دوره به شکل یک میله عمودی نشان می‌دهد. برای همین در نمودار روزانه هر میله نشان‌دهنده شکل حرکت قیمت آن دارایی در هر روز خواهد بود. به همین ترتیب، اگر بازه زمانی نمودار را به هفتگی تغییر دهیم هر میله نشان‌دهنده تغییرات قیمت یک هفته خواهد بود. در نمودار ماهانه نیز هر میله تغییرات قیمت دارایی در هر ماه را نشان می‌دهد.
در نمودار میله‌ای، بالاترین نقطه هر میله بیشترین قیمتی را که دارایی مورد نظر در هر بازه زمانی معامله شده است را نشان می‌دهد. پایین نقطه هر میله نیز نشان‌دهنده پایین‌ترین قیمت معامله شده در آن بازه زمانی است. خط افقی کوتاهی که در سمت چپ میله قرار دارد، قیمت آغازین دارایی را در آن بازه زمانی نشان می‌دهد. به همین ترتیب خط افقی کوتاه سمت راست میله نیز نشان‌دهنده قیمت پایانی آن دارایی است.
نمودار میله‌ای برخلاف نمودار خطی ظاهر شلوغ‌تری دارد، ولی با یک نگاه به آن می‌توانید اطلاعات بیشتری کسب کنید. برای مثال می‌توانید ببینید که پایین‌ترین و بیشترین قیمت دارایی مورد نظر در هر لحظه نسبت به قیمت آغازین و پایانی چه تغییراتی کرده است. این اطلاعات اضافی به شما کمک می‌کند تا در تحلیل خود تصمیمات بهتری بگیرید.
نکته مهم دیگر در مورد نمودار میله‌ای این است که رنگ هر میله بسته به صعودی یا نزولی بودن آن متفاوت است. در صورتی که قیمت پایانی میله از قیمت آغازین آن بیشتر باشد، میله صعودی خواهد بود و با رنگ سبز روی نمودار نمایش داده می‌شود. برعکس اگر قیمت پایانی کمتر از قیمت آغازین باشد رنگ آن قرمز خواهد بود که نشان‌دهنده میله نزولی است.
این موضوع باعث می‌شود زمانی که نمودار را از دید بلند مدت تحلیل می‌کنید کار راحت‌تری داشته باشید. دلیل آن هم این است که در تحلیل بلند مدت نیازی به دانستن جزئیات هر میله نداریم و با یک نگاه گذرا به نمودار می‌توانیم روند کلی مارکت را تشخیص دهیم. علاوه بر این امکان تشخیص محدوده حرکتی قیمت دارایی نیز وجود دارد که همان حد فاصل بین بالاترین و کمترین نقطه میله‌ها است.
بسیاری از سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند در تحلیل‌های خود از نمودار میله‌ای استفاده کنند اما نوع دیگری از نمودار نیز وجود دارد که دید بهتری را در کوتاه مدت در اختیار تحلیل‌گر می‌گذارد. در بخش بعدی این نمودار را معرفی می‌کنیم.
نمودار شمعی
نمودار شمعی ژاپنی یا «نمودار کندل استیک» (Candlestick Chart) نوع دیگری از نمودار است که همانند نمودار میله‌ای قیمت آغازین، پایانی، حداکثر و حداقل را نمایش می‌دهد. تفاوت این دو نمودار در ناحیه میان قیمت آغازین و پایانی است که در نمودار شمعی به آن بدنه یا «بادی» (Body) می‌گویند.
در نمودار شمعی زمانی که قیمت پایانی از قیمت آغاز بیشتر باشد، رنگ بدنه سفید یا سبز خواهد بود. در صورتی هم که قیمت پایانی کمتر از قیمت آغازین باشد بدنه با رنگ سیاه یا قرمز مشخص می‌شود. اگر هم قیمت آغازین و پایانی یکی باشد با یک خط ساده عمودی مواجه خواهیم شد. در این نمودار به خطوطی که در بالا و پایین بدنه قرار دارند سایه یا «شدو» (Shadow) و در بعضی منابع نیز فتیله یا «ویک» (Wick) گفته می‌شود.
در هر نمودار شمعی رابطه بین قیمت آغازین و پایانی می‌تواند اطلاعات بسیار مفیدی را در مورد شرایط کلی بازار در اختیار ما قرار داده و صعودی، نزولی یا خنثی بودن آن را مشخص کند. به عنوان مثال کندل استیک‌های بزرگ و سبز رنگ نشان‌دهنده صعودی بودن بازار هستند، در حالی که کندل استیک‌های بزرگ و قرمز خبر از شرایط نزولی بازار می‌دهد. اگر هم بدنه کندل استیک کوچک باشد نشان‌دهنده عدم توانایی معامله‌گران در تصمیم‌گیری است.
از نمودار شمعی می‌توان برای تشخیص تمایل معامله‌گران برای خرید یا فروش استفاده کرد. این روزها بسیاری از معامله‌گران خرد و سازمانی از نمودارهای شمعی برای تحلیل و شناسایی روند بازار استفاده کرده و براساس الگوها و نوع شکل‌گیری هر کندل تصمیم به خرید یا فروش دارایی مورد نظر خود می‌کنند. در حقیقت شکل قرارگیری چندین کندل در کنار یکدیگر الگوهایی را به وجود می‌آورد که براساس آن‌ها می‌توان معامله کرد. قبلا در جریان مقاله‌های دیگری در مورد الگوهای برتر کندل استیکی صحبت کرده‌ایم که می‌توانید آن را نیز مطالعه کنید.
سخن پایانی
اکنون که با سه نمودار پرکاربرد در تحلیل تکنیکال آشنا شدید، می‌توانید در تحلیل‌های خود از هر کدام که با نیازهای شما مطابقت داشت، استفاده کنید. اینکه برای تحلیل شما نمودار خطی مناسب است یا نمودار میله‌ای و شمعی بستگی به ابزار معاملاتی شما دارد. برای تحلیل برخی دارایی‌ها استفاده از نمودار خطی راحت‌تر است و تحلیل دارایی‌های دیگر نیازمند استفاده از نمودار میله‌ای و شمعی است.
البته فراموش نکنید که به جز این سه نمودار، نمودارهای دیگری مثل نمودار رنکو نیز وجود دارند که به اندازه نمودار خطی، میله‌ای و شمعی استفاده نمی‌شوند. در بین این سه نمودار نیز نمودار شمعی ژاپنی محبوبیت بیشتری دارد و با استفاده از الگوهای آن می‌توان معاملات بهتری را تجربه کرد.
برای دریافت مشاوره تخصصی رایگان از کارشناسان ما، اطلاعات خواسته شده رو تکمیل فرمایید.
