سود اوراق مشارکت چقدر است؟
اگر قصد سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی را داشته باشید، یکی از روش‌های متداول در ایران خرید اوراق مشارکت است. بازار اوراق مشارکت نیز مانند سایر بازارهای مالی قوانین خاص خود را دارد که پیش از اینکه خریدی انجام دهید باید نسبت به آنها آگاهی داشته باشید. از آنجا که خرید و فروش اوراق مشارکت یک بازار داخلی است قوانین خاص خود را دارد که پیش از ورود باید آنها را فرا بگیرید. همچنین باید بدانید این اوراق چگونه معامله می‌شوند و سود آنها چقدر است.
سود اوراق مشارکت به نوعی تضمین شده است، چرا که بانک‌ها و موسسات مالی بزرگ پشت آن هستند. به همین دلیل سرمایه‌گذارانی که کمتر تمایل به ریسک کردن دارند این روش سرمایه‌گذاری را ترجیح می‌دهند. در این مقاله سعی داریم به معرفی اوراق مشارکت، نحوه خرید و محاسبه سود آنها بپردازیم.
اوراق مشارکت چیست؟
اوراق مشارکت اسنادی هستند که به‌منظور مشارکت در تامین بودجه برای پروژه‌های عمرانی و اقتصادی دولتی و سازمان‌های خصوصی صادر می‌شوند. این اوراق به شکل یک گواهی در اختیار خریداران قرار می‌گیرند و نشان‌دهنده مشارکت آنها در اجرای یک پروژه است که از سود آن درصد مشخصی به صاحبان اوراق تعلق می‌گیرد. اوراق مشارکت براساس قانون تصویب شده در سال ۱۳۷۶، با مجوز قانونی خاص و مجوز بانک مرکزی حق انتشار دارند.
در حقیقت، اوراق مشارکت یک بدهی از طرف ناشر آن (سازمان‌های خصوصی یا دولتی) است که متعهد می‌شوند در یک مدت مشخص سود ثابتی را به مشترکان پرداخت کند. به بیان دیگر، شخص پول خود را در اختیار شرکت یا سازمانی قرار می‌دهد تا بتواند طرح توسعه خود را اجرایی کند و شرکت یا سازمان نیز با پیشرفت پروژه سرمایه‌گذار را در سود خود شریک می‌کند. اندازه سهم سرمایه‌گذار در اوراق یا برگه‌ای که به عنوان سند در اختیار وی قرار داده می‌شود، مشخص شده است.
لازم به ذکر است که وظیفه نوشتن دستورالعمل اجرایی و مقررات نظارتی این اوراق بر عهده بانک مرکزی است. اغلب پروژه‌هایی که شهرداری طراحی می‌کند، شامل انتشار اوراق مشارکت می‌شوند؛ مانند ساخت بزرگراه، تونل، سد، جاده، راه‌آهن و غیره.
انواع اوراق مشارکت
افرادی که قصد سرمایه‌گذاری در بازار اوراق مشارکت را دارند، بهتر است با انواع آن آشنا باشند. این اوراق انواع بی نام و بانام، قابل تبدیل به سهام و قابل تعویض با سهام دارند که در ادامه آنها را معرفی خواهیم کرد.
اوراق مشارکت بی‌نام و بانام
اوراق مشارکت بانام به اسم شخص سرمایه‌گذار صادر شده و در صورت سرقت یا گم شدن امکان سواستفاده وجود ندارد. در مقابل این اوراق، اوراق بی‌نام قرار دارند که در صورت مفقودی هر فردی به جز صاحب آنها نیز می‌تواند از اوراق استفاده کند. پیشنهاد می‌شود که این اوراق را در صورت خریداری نزد بانک نگهداری کنید تا جای آنها امن باشد.
اوراق مشارکت قابل تعویض با سهام
این اوراق توسط شرکت‌های سهامی عام صادر می‌شوند، اما در تاریخ سررسید می‌توان آنها را با سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تعویض کرد.
اوراق مشارکت قابل تبدیل به سهام
اوراق قابل تبدیل به سهام نیز توسط شرکت‌های سهامی عام منتشر می‌شوند، اما در تاریخ سررسید یا زمان افزایش سرمایه قابل تبدیل به سهام شرکت‌های طرح اوراق مشارکت است. در صورتی که وضعیت شرکت ناشر به دلیل بازدهی خوب، بهتر از زمان عرضه اولیه باشد، این اوراق به سهام شرکت تبدیل خواهند شد.
ویژگی‌های اوراق مشارکت
از ویژگی‌های اوراق مشارکت می‌توان به قابلیت خرید و فروش آنها در بازارهای ثانویه (در مرحله اول دارایی را از یک بازار خریداری می‌کنید، اما در بازار دیگری به فروش می‌رسانید.) اشاره کرد. معمولا این سرمایه‌گذاری از انواع کم‌ریسک به شمار می‌رود؛ زیرا این اوراق توسط بانک‌ها و موسسات مالی بزرگ پشتیبانی می‌شوند.
از دیگر ویژگی‌های مهم سرمایه‌گذاری بر روی اوراق مشارکت معافیت آنها از هرگونه مالیات است. سود این اوراق به‌صورت تضمینی و به شکل عالی الحساب و قطعی پرداخت می‌شود. مقدار این سود بین ۱۸ تا ۲۲ درصد متغیر است.
نحوه خرید و فروش اوراق مشارکت
اوراق مشارکت در دو شکل بورسی و خارج از بورس خرید و فروش می‌شوند. برای معامله اوراق مشارکت بورسی افرادی که کد معاملاتی داشته باشند، می‌توانند بدون مراجعه حضوری و به صورت آنلاین از طریق سامانه معاملاتی آنلاین یا ثبت سفارش اینترنتی اقدام به خرید و فروش کنند.
اوراق با توجه به بازاری که در آن منتشر می‌شوند، امکان معامله آنها در سامانه آنلاین وجود دارد؛ اما اگر اوراق مشارکت در بازار پایه فرابورس عرضه شوند، معامله آنها از طریق ثبت سفارش اینترنتی امکان‌پذیر است.
لازم به ذکر است چنانچه فرد کد سهامداری غیرآنلاین داشته باشد، باید درخواست خود را به‌صورت حضوری به کارگزاری اعلام کند.
به منظور خرید و فروش اوراق مشارکت خارج از بورس یا همان فرابورس نیز فرد سرمایه‌گذار باید همراه با مدارک شناسایی خود که شامل شناسنامه و کارت ملی می‌شود، به یکی از شعب بانک‌های صادر کننده این اوراق مراجعه کند.
سود اوراق مشارکت
اغلب سود اوراق مشارکت مبلغی بیش از میانگین سود سپرده‌های بانکی است. از این رو، این ابزار به عنوان روشی برای سرمایه‌گذاری با ریسک کم، جذاب‌تر به نظر می‌رسند.
سود اوراق مشارکت به صورت علی‌الحساب در دوره‌های مشخص و سود قطعی پس از انجام محاسبات دقیق به حساب سرمایه‌گذاران واریز می‌شود. افرادی‌که در بازار اوراق مشارکت سرمایه‌گذاری می‌کنند، می‌توانند بر روی سود ثابت آن در بازه زمانی مشخص حساب کنند.
پرداخت سود تضمینی است به این معنا که اغلب بانک‌ها، موسسات مالی معتبر یا حتی خود دولت پرداخت سود را تضمین می‌کنند. دارندگان اوراق مشارکت می‌توانند مطمئن باشند که در تاریخ سررسید سود مشخصی به حساب آنها واریز می‌شود.
در صورتی که سود قطعی بیش‌تر از سود علی‌الحساب باشد، مابه‌التفاوت به حساب سرمایه‌گذاران اضافه خواهد شد. در مقابل، اگر این سود کمتر از سود علی‌الحساب باشد، جبران مبلغ مابه‌التفاوت بر عهده ضامن اوراق است. بنابراین جای هیچ نگرانی نیست و ضرری متوجه صاحبان اوراق مشارکت نخواهد شد.
سخن پایانی
اوراق مشارکت گواهی‌هایی هستند که به عنوان سند در ازای مشارکت در پروژه‌های عمرانی سازمان‌های دولتی مانند وزارت‌خانه‌ها، شهرداری و … یا سازمان‌های خصوصی بزرگ در اختیار شخص سرمایه‌گذار قرار می‌گیرد. خرید و فروش این اوراق از آنجا که نوعی اوراق دولتی به شمار می‌آیند که انتشار آنها وظیفه بانک‌مرکزی است و سود آن را نیز بانک تضمین می‌کند، از جمله سرمایه‌گذاری‌های کم ریسک محسوب می‌شود.
سود اوراق مشارکت، به‌صورت دوره‌ای و در تاریخ‌های از پیش تعیین‌شده به صورت علی‌الحساب و قطعی به حساب شخص سرمایه‌گذار واریز می‌شود. برای شرکت در بازار اوراق مشارکت حتما لازم است که نحوه خرید و فروش اوراق را بدانید و در مورد چگونگی پرداخت سود اوراق مشارکت اطلاعاتی داشته باشید. ما در این مقاله سعی کردیم با زبانی ساده این نکات را برای علاقه‌مندان توضیح دهیم.
برای دریافت مشاوره تخصصی رایگان از کارشناسان ما، اطلاعات خواسته شده رو تکمیل فرمایید.
