آموزش الگوی فنجان و دسته (Cup and Handle) تحلیل تکنیکال
الگوهای نموداری از ابزارهای تکنیکال به شمار می‌آیند که به تریدرها کمک می‌کنند برای انجام معاملاتشان تصمیمات بهتری بگیرند. این الگوها برای شناسایی نقاط ورود و خروج مناسب کاربرد دارند. الگوهای نموداری مانند الگوی سروشانه، الگوی مستطیل، الگوی سه سرباز و… با تشکیل یک شکل هندسی خاص بر روی نمودار قیمت ظاهر می‌شوند.
یکی از این الگوهای نموداری الگوی «فنجان و دسته» یا کاپ اند هندل (Cup and Handle) است که در یک روند صعودی تشکیل شده و سیگنالی از ادامه روند صعودی می‌دهد. در ادامه این مطلب الگوی فنجان و دسته را معرفی می‌کنیم و روش معامله با این الگو را شرح می‌دهیم.
الگوی فنجان و دسته
الگوی فنجان و دسته برای اولین‌بار در سال ۱۹۸۸ توسط فردی به نام «ویلیام اونیل» (William O’Neil)، تحلیل‌گر تکنیکال و موسس مجله «اینوستورز بیزینِس دِیلی» (Investor’s Business Daily)، در کتاب «چگونه در بورس پولدار شویم» (How to Make Money in Stocks) معرفی شد.
شکل ظاهری این الگو به صورت یک بدنه فنجان و دسته آن است که در آن، بدنه فنجان بخشی از الگو است که به شکل U تشکیل می‌شود و نشان‌دهنده افت قیمت است. قسمت دسته یا هندل بخش دیگری از این الگوست که باز هم نشان‌دهنده تراکم قیمت زیر سطح مقاومت ایجاد شده است.
تشکیل فنجان حداقل ۷ هفته و حداکثر ۶۵ هفته طول می‌کشد. قیمت به اندازه یک سوم قیمت اولیه پایین می‌آید. سهم وارد استراحت می‌شود و سطح زیر فنجان تشکیل می‌شود.
تشکیل دسته کوتاه‌تر و کم عمق‌تر از فنجان است. در این الگو دسته فنجان نشان‌دهنده یک دوره تثبیت قیمت است. گفتنی است که حتما قیمت باید از لبه بالایی دسته (خط مقاومت) عبور کند تا الگو تایید شود.
توجه داشته باشید که حالت معکوس این الگو، سیگنال‌های برعکس یعنی نزولی می‌دهد.
کاربرد الگوی فنجان و دسته
الگوی Cup and Handle اغلب برای موارد زیر به‌کار گرفته می‌شود:
- معاملات بلندمدت: الگوی فنجان و دسته معمولا برای تحلیل در بلندمدت استفاده می‌شود.
- تشخیص فرصت‌های خرید: شکست خط مقاومت می‌تواند نشان‌دهنده فرصتی برای خرید باشد.
مانند سایر الگوهای نموداری، الگوی فنجان و دسته نیز صد در‌صد قابل اعتماد نیست و باید در کنار سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال استفاده شود. برای تایید الگو، شکست خط مقاومت ضروری است.
به گفته توماس بولکوفسکی، نویسنده “دایره المعارف الگوهای نمودار”، اگر سمت چپ دسته بالاتر از سمت راست آن باشد، کارایی فنجان و دسته بیشتر خواهد شد.
انواع الگوی فنجان و دسته
اگرچه الگوی فنجان و دسته به طور کلی به عنوان نشانه‌ای برای ادامه روند صعودی شناخته می‌شود، انواع نزولی این الگو نیز وجود دارد که می‌تواند نشان‌دهنده معکوس شدن روند یا ادامه روند نزولی باشد.
الگوی فنجان و دسته صعودی
همانطور که در توضیحات قبلی گفته شد، این الگو نشان‌دهنده یک دوره تثبیت قیمت پس از یک روند صعودی است و معمولا به عنوان نشانه‌ای برای ادامه روند صعودی تلقی می‌شود.
مشخصات الگوی فنجان و دسته صعودی:
- بدنه فنجان: به شکل U است و نشان‌دهنده افت قیمت است.
- دسته: کوتاه‌تر و کم عمق‌تر از فنجان است و نشان‌دهنده یک دوره تثبیت قیمت است.
- شکست: قیمت باید از لبه بالایی دسته (خط مقاومت) عبور کند.
- هدف قیمتی: با اندازه‌گیری عمق فنجان و اضافه کردن آن به قیمت شکست به دست می‌آید.
الگوی فنجان و دسته نزولی
این الگو معکوس الگوی فنجان و دسته صعودی است و نشان‌دهنده یک دوره تثبیت قیمت پس از یک روند نزولی است. معمولا به عنوان نشانه‌ای برای ادامه روند نزولی یا معکوس شدن روند تلقی می‌شود.
مشخصات الگوی فنجان و دسته نزولی:
- بدنه فنجان: به شکل U وارونه و نشان‌دهنده افزایش قیمت است.
- دسته: کوتاه‌تر و کم عمق‌تر از فنجان و نشان‌دهنده یک دوره تثبیت قیمت است.
- شکست: قیمت باید از لبه پایینی دسته (خط حمایت) عبور کند.
- هدف قیمتی: با اندازه‌گیری ارتفاع فنجان و اضافه کردن آن به قیمت شکست به دست می‌آید.
تایید الگوی فنجان و دسته
برای تشخیص و شناسایی الگوهای نموداری حتما نیاز به تایید است. در مورد الگوی فنجان و دسته این فرایند با بررسی حجم و شکست مقاومت الگو امکان‌پذیر است.
در این الگو حجم معاملات در طول تشکیل فنجان، به تدریج کاهش پیدا می‌کند و در زمان تشکیل دسته، می‌تواند نوسانات بیشتری داشته باشد. افزایش ناگهانی حجم معاملات در زمان شکست خط مقاومت می‌تواند نشانه‌ای برای تایید این الگو باشد.
علاوه‌براین، اگر با دیدن این نشانه‌ها، باز هم نیاز به تاییدیه بیشتر داشتید، شکست خط روند بالایی دسته (خط مقاومت) نشانی برای تایید این الگو است. قیمت باید به طور قاطع و با حجم مناسب از خط مقاومت عبور کند. هدف قیمتی با اندازه‌گیری عمق فنجان و اضافه کردن آن به قیمت شکست به دست می‌آید.
معامله با الگوی فنجان و دسته
در الگوی فنجان و دسته، دو نقطه ورود کلیدی برای معامله گران وجود دارد:
- در زمان شکست: زمانی که قیمت از لبه بالایی دسته (خط مقاومت) عبور می‌کند، این یک شکست صعودی است و می‌تواند نشان‌دهنده فرصتی برای خرید باشد. می‌توانید کمی بالاتر از سطح شکست وارد معامله شوید.
- پس از تکمیل الگو: برخی از معامله‌گران ترجیح می‌دهند تا زمانی که الگو با رسیدن قیمت به هدف کامل شود، صبر کنند. در این حالت، هدف قیمتی با اندازه‌گیری عمق فنجان و اضافه کردن آن به قیمت شکست به دست می‌آید.
تعیین حد سود و حد ضرر در الگوی فنجان و دسته
برای اینکه جلوی از دست رفتن سرمایه خود را در معاملات بگیرید بهتر است که پیش از ورود به معامله، حد ضرر را مشخص کنید. حد ضرر برای این است که اگر قیمت به آن نقطه رسید، دارایی مورد معامله به‌طور خودکار به‌فروش برسد و جلوی ضرر بیشتر گرفته شود. در الگوی فنجان و دسته، حد ضرر دقیقا زیر دسته فنجان قرار می‌گیرد.
تعیین حد سود نیز در معاملات از اهمیت زیادی برخوردار است. در الگوی فنجان و دسته، به منظور تعیین حد سود و برای سیو سود، عمق فنجان (ارتفاع) را اندازه می‌گیریم و از نقطه شکست به اندازه ارتفاع فنجان بالا رفته و حد سود را در آن نقطه تنظیم می‌کنیم.
نکات مهم برای استفاده از الگوی فنجان و دسته
- مدیریت ریسک: همیشه باید قبل از ورود به هر معامله، سطح حد ضرر را مشخص کنید. حد ضرر را می‌توان زیر کف فنجان یا زیر خط روند صعودی قرار داد.
- صبر و شکیبایی: الگوی فنجان و دسته می‌تواند چندین هفته یا حتی چند ماه طول بکشد تا تکمیل شود. صبور باشید و منتظر فرصت‌های معاملاتی مناسب بمانید.
- تایید الگو: شکست خط مقاومت برای تایید الگو ضروری است.
- استفاده از سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال: الگوی فنجان و دسته را نباید به تنهایی استفاده کرد. توصیه می‌شود که از آن در کنار سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال مانند اندیکاتورها و سطوح حمایت و مقاومت استفاده کنید.
سیگنال‌های قوی‌تر در الگوی فنجان و دسته:
- هر چه زمان بیشتری بگذرد، انتهای فنجان به شکل حرف U شبیه‌تر می‌شود و الگوی فنجان و دسته، در این حالت تاثیرگذاری الگو بیشتر خواهد بود. در مقابل اگر انتهای الگو، تیز و شارپ باشد و شکل آن بیشتر به حرف V نزدیک باشد، دیگر الگوی فنجان نیست و آن کارایی را نخواهد داشت. در نتیجه، فنجان‌هایی به شکل حرف U نسبت به آن‌هایی که V شکل هستند، سیگنال خرید قوی‌تری نشان می‌دهند.
- مرحله شکل‌گیری دسته بین ۱ تا ۴ هفته زمان می‌برد؛ اما دسته‌هایی که در کمتر از ۲ هفته تشکیل می‌شوند، با نتایج بهتری همراه هستند.
سخن پایانی
الگوی فنجان و دسته، الگویی ادامه‌دهنده در تحلیل تکنیکال است که در روندهای صعودی شکل می‌گیرد و نشان‌دهنده احتمال ادامه روند صعودی قیمت است. این الگو به دلیل شباهت ظاهری‌اش به یک فنجان و دسته، به این نام شناخته می‌شود. معمولا از این الگو برای شناسایی فرصت‌های خرید در روندهای صعودی و همچنین تنظیم حد سود و ضرر مناسب استفاده می‌شود.
این الگو مانند اغلب الگوهای نموداری ممکن است شکست بخورد، پس برای اطمینان بیشتر به دنبال تاییدیه باشید. در این مقاله توضیحات بیشتری در مورد الگوی فنجان و دسته ارائه دادیم و روش‌های استفاده از آن را شرح دادیم.
اگر اطلاعات بیشتری در مورد این الگو دارید و تجربه استفاده از آن را در معاملات موفق داشته‌اید در قسمت کامنت با ما و همراهان حسینی فایننس به اشتراک بگذارید.
برای دریافت مشاوره تخصصی رایگان از کارشناسان ما، اطلاعات خواسته شده رو تکمیل فرمایید.
