فعالان بازار آتی به چند دسته تقسیم می‌شوند؟
بازار آتی یکی از بازارهای مالی مهم در جهان است که به دلیل داشتن ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، مورد استقبال بسیاری از سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد. شاید مهمترین مزیت بازار آتی این باشد که در آن منافع خریدار و فروشنده به‌طور همزمان حفظ شده و فرصت‌های کسب سود مناسبی نیز برای معامله‌گران دیگر فراهم می‌شود.
از همین رو، در مقاله امروز می‌خواهیم ابتدا به‌صورت خلاصه در مورد تعریف بازار آتی و قراردادهای آتی صحبت کرده و سپس به معرفی فعالان موجود در این بازار بپردازیم. بنابراین اگر سوالاتی مثل «فعالان بازار آتی چه کسانی هستند؟» یا «چه کسانی در بازار آتی به معامله می‌پردازند» ذهن شما را درگیر کرده پس حتما تا انتهای مقاله همراه ما باشید تا به این سوالات پاسخ دهیم.
بازار آتی چیست؟
«بازار آتی» (Futures Market) به یک مرکز معاملاتی خاص گفته می‌شود که به‌طور اختصاصی برای معامله قراردادهای آتی ایجاد شده و خریداران و فروشندگان می‌توانند در آن به انجام معامله چنین قراردادهایی بپردازند. منظور از قرارداد آتی نیز قراردادی است که بین خریدار و فروشنده منعقد می‌شود و براساس آن این دو طرف توافق می‌کنند، در تاریخ مشخصی در آینده، مقدار مشخصی از یک کالای خاص را که کیفیت و کمیت معلومی دارد، با یکدیگر معامله کنند.
به عبارت دیگر، به کمک قراردادهای آتی می‌توان در زمان حال کالایی را خریداری کرده و در زمان مشخصی در آینده آن را تحویل گرفت. این کار با این هدف انجام می‌شود که طرفین معامله با گذشت زمان از ریسک نوسانات قیمت در امان بمانند.
برای مثال، کشاورزی را در نظر بگیرید که محصولی را کشت کرده و می‌خواهد چند ماه بعد، در فصل برداشت، آن را به فروش برساند. اما مشکلی که وجود دارد این است که او نمی‌داند در آینده قیمت محصولش چقدر خواهد شد. در این شرایط کشاورز محصول خود را در قالب قرارداد آتی در زمان حال با قیمت و کمیت مشخص به خریدار می‌فروشد و در آینده محصول خود را تحویل او می‌دهد. خریدار نیز می‌تواند کارخانه‌ای باشد که هم‌اکنون نیاز دارد برای برنامه‌ریزی و بودجه‌بندی خود خرید را انجام داده و در تاریخ مشخصی در آینده محصول مورد نظر خود را تحویل بگیرد.
بیایید در بخش بعدی بیشتر با فعالان بازار آتی آشنا شویم.
فعالان بازار آتی چه کسانی هستند؟
با مثالی که در بخش قبلی ذکر کردیم تا حدودی با فعالان بازار آتی و کسانی که به معامله قراردادهای آتی می‌پردازند، آشنا شدید. با این حال سوالی که مطرح می‌شود این است که تنها چنین افرادی در بازار آتی معامله می‌کنند یا طرف‌های دیگری نیز می‌توانند از این بازار مالی به سود برسند؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که به طور کلی فعالان بازار آتی را می‌توان به چهار دسته خریداران کالا، فروشندگان کالا، نوسان‌گیرها و آربیتراژگران تقسیم کرد.
دسته اول خریداران کالا هستند که به دلیل نیاز به یک محصول خاص در آینده، به نوعی آن را به کمک بازار آتی پیش‌خرید می‌کنند. در واقع این افراد قیمت فعلی محصول یا کالایی را که در آینده به آن نیاز دارند، در زمان حال مناسب تشخیص می‌دهند و برای همین با پرداخت مبلغ آن خرید خود را انجام می‌دهند. در زمان مشخص شده نیز کالا به همان اندازه و کیفیت به آن‌ها تحویل داده می‌شود.
گروه دیگر فروشندگان کالا هستند که می‌خواهند کالا یا محصولات خود را در آینده بفروشند. این افراد می‌توانند با استفاده از قراردادهای آتی به نوعی محصول خود را پیش‌فروش کرده و کالا یا محصول توافقی را در آینده تحویل خریدار دهند.
در این بین نوسان‌گیرها هم می‌توانند از اختلافات قیمت پیش آمده استفاده کرده و سود قابل‌توجهی را به دست آورند. نوسان‌گیرها تمایلی به خریدوفروش فیزیکی اصل کالا ندارند و تنها با هدف کسب سودهای سریع و زیاد اقدام به تحلیل و پیش‌بینی قیمت دارایی مورد نظر می‌کنند. اما فراموش نکنید که نوسان‌گیرها از ریسک بالای معاملات آتی نیز باخبر هستند و می‌دانند که حتی امکان دارد کل سرمایه خود را از دست بدهند.
در نهایت دسته چهارمی که در بازار آتی معامله می‌کنند، آربیتراژگران هستند. در بازارهای مالی به کسانی که از اختلاف قیمت به وجود آمده در قیمت یک کالا در چند بازار مختلف استفاده می‌کنند، آربیتراژگر و به عمل انجام شده نیز آربیتراژ می‌گویند. برای مثال، این افراد کالا یا محصولی را به‌صورت نقدی خریداری می‌کنند و همان محصول یا کالا را در بازار دیگری مثل بازار آتی با قیمت بالاتر به فروش می‌رسانند. این کار نیز ریسک‌های خاص خود را دارد و در صورت عدم داشتن آگاهی کافی، ممکن است ضررهای غیرقابل‌جبرانی نصیب این افراد شود.
مزایای بازار آتی در چیست؟
بازار آتی علاوه بر خوبی‌هایی که تاکنون در مورد آن صحبت کردیم یک سری مزایای خاص و منحصر به فرد هم دارد که باعث می‌شود افراد زیادی به انجام معامله در آن علاقه‌مند شوند.
یکی از مزایای این بازار که توجه زیادی به آن نمی‌شود، این است که به مبلغ موجود در حسابِ در اختیارِ مشتری، سود بانکی اختصاص داده می‌شود. علاوه بر این، قراردادهای آتی از مالیات نیز معاف هستند و برای همین لازم نیست نگران از دست دادن بخشی از سود خود باشید.
از خوبی‌های دیگر این بازار برای فعالان بازار آتی می‌توان به کارمزدهای پایین آن اشاره کرد. همچنین می‌توانید موجودی حساب خود را در عرض یک روز به‌طور کامل برداشت کنید. سود و زیان روزانه شما نیز به‌صورت روزانه تسویه می‌شود و از این نظر هم مشکلی شما را تهدید نمی‌کند.
اما شاید مهمترین ویژگی بازار آتی که باعث می‌شود خریداران، فروشندگان، نوسان‌گیرها و آربیتراژگران به معامله در بازار آتی تمایل پیدا کنند، امکان استفاده از مفهومی به نام اهرم یا «لوریج» (Leverage) در معاملات است. به کمک اهرم می‌توانید با چندین برابر سرمایه‌ای که هم‌اکنون در اختیار دارید به انجام معامله بپردازید.
ضمن اینکه بازار آتی بازاری دوطرفه است و هم امکان کسب سود از افزایش قیمت وجود دارد و هم با کاهش قیمت‌ها می‌توان به سوددهی رسید. برای مثال اگر طبق تحلیل خود فکر می‌کنید، قیمت کالایی مثل زعفران در آینده کاهش پیدا خواهد کرد، می‌توانید هم‌اکنون این کالا را به فروش برسانید (پیش‌فروش) و در آینده که قیمت آن کاهش پیدا کرد، در قیمت پایین دوباره آن را خریداری کنید و تحویل مشتری دهید.
سخن پایانی
بازار آتی به لطف داشتن یک سری ویژگی‌های خاص و منحصر به فرد، مورد استقبال خریداران و فروشندگان زیادی قرار گرفته است. با این حال تنها خریداران و فروشندگان کالا نیستند که در بازار آتی به معامله می‌پردازند. علاوه بر آن‌ها نوسان‌گیرها و آربیتراژگران نیز می‌توانند از اختلافات قیمت پیش آمده استفاده کرده و از این راه کسب درآمد کنند.
بنابراین، به‌طور کلی فعالان حاضر در بازار آتی را می‌توان به چهار دسته تقسیم کرد که شامل خریداران کالا، فروشندگان کالا، نوسان‌گیرها و آربیتراژگران می‌شود. برای آشنایی کامل شما با دلیل فعالیت این افراد در بازار آتی نیز در طول مقاله به‌طور جداگانه در مورد هر کدام صحبت کردیم.
برای دریافت مشاوره تخصصی رایگان از کارشناسان ما، اطلاعات خواسته شده رو تکمیل فرمایید.
