حجم معاملات در تحلیل تکنیکال چیست؟ | نحوه استفاده از حجم معاملات در بازار
یکی از راه‌هایی که بسیاری از سرمایه‌گذاران و معامله‌گران بازارهای مالی از آن برای تحلیل بازار و تصمیم‌گیری برای خرید و فروش دارایی‌های مختلف استفاده می‌کنند، حجم معاملات یا Trading Volume است. در حقیقت حجم معاملات به تعداد واحدهای معامله شده از یک دارایی در یک بازه زمانی خاص اشاره دارد و می‌توان آن را یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال در نظر گرفت.
برای اینکه شما هم بیشتر با مفهوم حجم معاملات آشنا شوید و اهمیت دخالت دادن آن را در تحلیل‌های خود بیشتر درک کنید، مقاله امروز را به این موضوع اختصاص داده‌ایم. لطفا تا انتها همراه ما باشید.
منظور از حجم معاملات چیست؟
به تعداد کل واحدهای خرید و فروش شده از یک دارایی در یک بازه زمانی خاص حجم معاملات یا Trading Volume گفته می‌شود. حجم معاملات یک اندیکاتور تحلیل تکنیکال است، زیرا با استفاده از آن می‌توان عملکرد کلی یک دارایی یا بازار را تشخیص داد.
معامله‌گران حرفه‌ای معمولا از حجم معاملات برای تایید شکل‌گیری یک روند، ادامه یافتن روند یا معکوس شدن آن استفاده می‌کنند. در واقع تحلیل حجم معاملات می‌تواند به تصمیم معامله‌گری که از پرایس اکشن و الگوهای نموداری برای معامله استفاده می‌کند، اعتبار بخشیده و باعث شود که سرمایه‌گذاران بتوانند با تایید بیشتری معاملات خود را باز و بسته کنند.
حجم معاملات و مومنتوم
اصطلاح «مومنتوم» (Momentum) به شدت و نرخ افزایش قیمت یک دارایی گفته می‌شود. در واقع مومنتوم سرعت تغییر قیمت را نشان می‌دهد. با استفاده از حجم معاملات می‌توان مومنتوم قیمت یک دارایی و روند در حال شکل‌گیری را تایید کرد.
در واقع اگر حجم معاملات در حال افزایش باشد، قیمت نیز باید افزایش یابد. به همین ترتیب، اگر قیمت یک دارایی در حال افزایش بوده و یک روند صعودی تشکیل داده باشد، حجم معاملات نیز باید متناسب با آن افزایش یابد. در غیر این صورت ممکن است روند تشکیل شده اعتبار نداشته باشد.
برای مثال فرض کنید سهام یک شرکت در بورس ایران در طول یک ماه گذشته ۱۰ درصد افزایش یافته است. سرمایه‌گذاری که علاقه‌مند به خرید سهام این شرکت است تحلیل فاندامنتال انجام می‌دهد و به این نتیجه می‌رسد که درآمدها و عواید این شرکت به طور ثابت در طول سال گذشته در حال افزایش بوده است. اما او کاملا مطمئن نیست که این روند ادامه‌دار خواهد بود یا به زودی شاهد تغییر روند خواهیم بود.
در چنین شرایطی استفاده از حجم معاملات می‌تواند کمک حال ما باشد. با بررسی حجم معاملات سهام این شرکت متوجه می‌شویم که در طول یک ماه گذشته حجم معاملات نیز با افزایش روبه‌رو شده و حتی به بالاترین سطح خود در دو سال گذشته رسیده است.
این موضوع نشان می‌دهد که سهام این شرکت در حال افزایش مومنتوم است و می‌تواند به حرکت رو به بالای خود ادامه دهد. در واقع تحلیل حجم معاملات و مومنتوم به این سرمایه‌گذار اعتماد به نفس کافی و تاییدیه ورود به معامله را داده است و او می‌تواند با خیال راحت‌تری سهام شرکت مورد نظر خود را خریداری کند.
استفاده از حجم معاملات برای تشخیص تغییر روند
از حجم معاملات می‌توان برای تشخیص تغییر روند و نقاط خروج از معامله نیز استفاده کرد. اگر هیج نسبتی بین قیمت یک دارایی و حجم معاملات آن وجود نداشته باشد، در واقع سیگنال ضعف روند و احتمال تغییر آن صادر می‌شود و سرمایه‌گذار بهتر است سیو سود کرده و دارایی خود را به فروش برساند.
دوباره سهام همان شرکت را در بورس اوراق بهادار ایران در نظر بگیرید. فرض کنید سهام این شرکت روند افزایشی خود را برای پنج ماه دیگر ادامه داده و در طول شش ماه گذشته ۶۰ درصد افزایش یافته است.
در این شرایط فرد سرمایه‌گذار مشاهده می‌کند که قیمت این سهم هنوز در یک روند صعودی بوده و قیمت خود را حفظ کرده است. با این حال حجم معاملات در حال کاهش است. این موضوع می‌تواند نشان‌دهنده کاهش مومنتوم و احتمال تغییر روند باشد.
یک هفته بعد سهام این شرکت با کاهش ۱۰ درصدی روبه‌رو شده و روند صعودی شش ماه گذشته آن از بین می‌رود. این اتفاق با افزایش شدید حجم معاملات در مقایسه با میانگین حجم معاملات روزانه همراه است که در کنار کاهش شدید قیمت، سیگنال پایان روند افزایشی و تغییر روند را صادر می‌کند.
افزایش ناگهانی حجم یا Volume Spike
یکی از اصطلاحاتی که در هنگام تحلیل حجم معاملات ممکن است با آن روبه‌رو شوید Volume Spike است که به افزایش ناگهانی و شدید حجم معاملات در مقایسه با میانگین حجم معاملات روزانه گفته می‌شود. این اتفاق ممکن است به دلیل انتشار یک خبر فاندامنتال به وقوع بپیوندد یا صرفا دلیل تکنیکالی داشته باشد.
برای Volume Spike می‌توان معادل‌های فارسی مختلفی مثل گیره حجم یا میخ حجم در نظر گرفت. دلیل اطلاق این اصطلاح به این پدیده نیز بدین علت است که میله نشان‌دهنده حجم معاملات روی نمودار، ارتفاع بیشتری نسبت به میله‌های کناری خود پیدا می‌کند و مانند یک میخ بزرگ قابل تشخیص است.
اگر حجم معاملات یک روز را با حجم میانگین مقایسه کنید و ارتفاع آن دو تا سه برابر بیشتر از میانگین باشد یک Volume Spike رخ داده و می‌توان متناسب با آن برای معامله تصمیم گرفت.
برای مثال همان‌طور که در بخش قبلی هم اشاره کردیم، زمانی که در یک روند صعودی حجم معاملات با کاهش روبه‌رو شده و سپس همزمان با کاهش قیمت، حجم معاملات با افزایش ناگهانی و شدید مواجه شود، در واقع سیگنال اتمام روند صعودی و تغییر آن صادر شده و معامله‌گر می‌تواند متناسب با آن معاملات خود را مدیریت کند.
سخن پایانی
حجم معاملات به تعداد واحدهای معامله شده از یک دارایی در یک بازه زمانی خاص گفته می‌شود و به کمک آن می‌توان استراتژی‌های معاملاتی مختلف را تایید یا رد کرد. برای مثال بسیاری از الگوهای نموداری در تحلیل تکنیکال مثل الگوی سر و شانه برای تایید موقعیت‌های معاملاتی خود از حجم معاملات استفاده می‌کنند.
در حالت کلی نیز می‌توان از حجم معاملات برای تشخیص مسیر حرکت روند بازار استفاده کرد. به عنوان مثال اگر در یک روند صعودی با افزایش حجم معاملات مواجه شویم، این یعنی فرصت خرید خوبی برای ما ایجاد شده احتمال ادامه روند صعودی بیشتر است. اما اگر حجم معاملات در روند صعودی کاهش یابد شاید بهتر باشد که سیو سود کرده و از معامله خارج شویم.
در هر صورت حجم معاملات یکی از اندیکاتورهای بسیار مهم در تحلیل قیمت دارایی‌های مختلف است که امیدواریم با خواندن مقاله امروز به خوبی با مفهوم آن آشنا شده باشید.
برای دریافت مشاوره تخصصی رایگان از کارشناسان ما، اطلاعات خواسته شده رو تکمیل فرمایید.
