سوگیری لنگر چیست؟ + تاثیر آن بر تصمیمات مالی فرد

چسبیدن به چه چیزی بر روی تصمیم‌گیری تاثیر بد می‌گذارد؟ فعالیت در بازار مالی فقط دنبال کردن چارت قیمت و پیدا کردن نقطه ورود و خروج نیست، بلکه باید طوری رفتار کنیم که انگار به هیچ چیزی نچسبیده‌ایم! برای شروع این بازی، بیایید از همین لحظه که وارد بازار مالی می‌شویم، وانمود کنیم که آن قیمت اولیه دارایی دیگر برای ما اهمیتی ندارد. همه چیز ساده است و اگر دیتای گذشته را به حال خود رها کنید، فرصتی برای نمایش قدرت چشمگیر تریدری در روند تصمیم‌گیری و تحلیل بازار خواهید داشت. حالا بدون لحظه‌ای درنگ، بگویید که آماده رویارویی با سوگیری لنگر و ضربه فنی اثرات آن هستید؟

خنثی کردن اثرات سوگیری لنگر در طی یک روند منظم انجام می‌شود تا ذهن ما کم‌کم یاد بگیرد از حالت چسب، متکی و لنگر درآید و وارد وضعیتی آزاد، منعطف و رها شود. درست بعد از این تغییر سرنوشت‌ساز است که چشمان شما از دیدن ارزش واقعی دارایی روشن می‌شود! تجربه ترید با ذهنی سبک و آرام کم چیزی نیست. اگر پایه ترید بر اساس داده‌های جدید هستید، در آکادمی حسینی فایننس با مفهوم سوگیری لنگر به‌طور کامل آشنا می‌شویم.

سوگیری لنگر انداختن چیست؟

سوگیری لنگر انداختن (Anchoring Bias) نوعی خطای شناختی به شمار می‌آید که در آن، فرد فقط به اطلاعات اولیه دریافت شده تکیه می‌کند؛ اطلاعاتی که دقیقا به عنوان مرجع به کار گرفته می‌شود و بر روی همه ابعاد تصمیم‌گیری، عمل و رفتار تاثیر مستقیم می‌گذارد. با وجود چنین سوگیری، دیگر فرقی ندارد که چه اطلاعات اضافه‌ای از طریق چارت دریافت می‌کنید، باز هم بر روی داده‌های قبلی متمرکز هستید و کل زاویه دید شما همچنان تحت‌تاثیر قرار گرفته است.

خطای لنگر انداختن

خطای لنگر انداختن یکی از مفاهیم مهم در حوزه روان‌شناسی ترید است که دنیایی از عملکرد غیرمنطقی در پشت آن وجود دارد. وقتی چنین خطایی وجود داشته باشد، خبری از تصمیم‌گیری آگانه نیست. مشاهده اولین عدد به عنوان قیمت دارایی کافی است تا دیگر هیچ رقمی در ذهن شما ثبت نشود! به‌این‌ترتیب، روند آنالیز داده‌ها هم کاملا نادرست خواهد بود و مشکلات پشت سر هم ردیف می‌شوند.

البته، علت بوجود آمدن خطای لنگر انداختن هم کشف شده است؛ همه چیز به عملکرد هوشمندانه ذهن ما انسان‌ها برمی‌گردد. در واقع، سوگیری لنگر انداختن از فعال شدن میانبرهای ذهنی نشئت می‌گیرد که به دنبال آن، مسیر عادی برای ثبت اطلاعات طی نمی‌شود.

مثالی از سوگیری لنگر در ترید

فرص کنید تریدری قصد دارید وارد معاملات CFD (قرارداد ما به التفاوت) شود؛ با بررسی بازار متوجه می‌شود که روند آن از نوع صعودی است. او طوری عمل می‌کند که کل روز این روند همچنان حفظ شده است. از‌طرفی، بازار پایان روند صعودی را به‌وضوح نشان می‌دهد. اینجاست که سوگیری لنگر بوجود آمده است و اختیار قوه تحلیل تریدر را در دست خود گرفته است و به جلو می‌تازد.

راهکارهای عملی برای کاهش اثرات سوگیری لنگر

برای اینکه از اثرات منفی سوگیری لنگر دور بمانید، به سراغ راهکارهای مختلف بروید؛ راهکارهایی که به شما کمک زیادی می‌کنند تا بر این خطا کاملا غلبه کنید. شاید تصمیم‌گیری بر اساس شواهد و حقایق مهم‌ترین مزیت بکارگیری این راهکارها باشد. بیایید تعدادی از این راهکارها را با هم بررسی کنیم:

دامنه اطلاعات خود را مرتب به‌روزرسانی کنید

آگاهی راهکار اصلی کاهش اثرات سوگیری لنگر به شمار می‌آید. از روند بازار تا اخبارهای اثرگذار بر شرایط، اطلاعات مهمی هستند که باید دائما آپدیت شوند. به‌این‌ترتیب، به جای اطلاعات تاریخ گذشته فقط بر روی زمان حال و شرایط فعلی متمرکز می‌مانید.

معیارهای عینی تنظیم کنید

برای تنظیم معیارهای خرید‌و‌فروش از تحلیل فاندامنتال و اندیکاتورهای تکنیکال استفاده کنید. این راهکار را با برداشت‌های اولیه و احساسی جایگزین کنید تا شاهد نتایج جذابی باشید.

پیوسته در حال ارزیابی باشید

ارزیابی پورتفولیو و استراتژی‌های معاملاتی یکی از کارهایی است که باید به طور منظم و در نهایت انعطاف‌پذیری انجام دهید.

به دنبال دریافت نظرات مختلف باشید

با متخصصان مالی و کارشناسان این حوزه هم می‌توانید مشورت کنید تا به نظرات متفاوتی دست یابید. علاوه‌بر این، فرصتی فراهم می‌شود تا فرضیه‌های اولیه را به چالش بکشانید و به دیدگاه منسجم و متعادل‌تری دست یابید.

چگونه از سوگیری لنگر به نفع خود استفاده کنیم؟

حالا که سوگیری لنگر دست از سر ما برنمی‌دارد، بیایید از این شرایط به نفع خودمان استفاده کنیم. برای سو استفاده از سوگیری لنگر، ترفندهای مختلفی وجود دارد که می‌توانید به راحتی آن را اجرا کنید. برای شروع، از ترفندهای زیر استفاده کنید:

• تعیین هدف قیمتی: وجود سوگیری لنگر باعث می شود سرمایه‌گذاران هدف قیمتی یا معیار ارزیابی ارزش تنظیم کنند. فقط در نظر داشته باشید که اهداف قیمتی را به‌طور منظم و بر اساس اطلاعات جدید و روند بازار ارزیابی کنید تا مطمئن شوید همچنان کاربردی هستند.
• قدرت چانه‌زنی: منظور از قدرت چانه‌زنی این است که شما از سوگیری لنگر در نقطه شروع معامله استفاده کنید تا در نهایت، نتیجه فوق‌العاده‌ای در انتظار شما باشد. چطور ممکن است؟ در واقع، وقتی معامله را با پایین‌ترین قیمت شروع کنید، قطعا نتیجه هم بهتر خواهد بود.
• مدیریت ریسک: سوگیری لنگر کمک می‌کند تا تنظیم سطح اولیه تحمل ریسک را فراموش نکنید. دقیقا بر اساس همین توقعات سوگیری است که سرمایه‌گذاران می‌توانند اوردرهای استاپ لاس یا نقاط فروش از پیش تعیین شده را تنظیم کنند. در کل، در مسیر مدیریت ریسک دقیقا مثل یک فرد با دیسیپلین عمل می‌کنید.

سخن پایانی

آیا استفاده از ابزاری مثل ژورنال ترید برای کاهش اثرات سوگیری لنگر خوب است؟ ژورنال نویسی هم یکی از بهترین کارها برای بررسی روند تصمیم‌گیری شما در طی معاملات است که می توانید بردها و باخت‌های جنجالی خود را در آن ثبت کنید. ژورنال ترید با نقشی که در شناسایی اشتباهات عملکردی دارد، واقعا برای کاهش یا حذف سوگیری لنگر خوب است و استفاده از آن را حتما در پلن قرار دهید.

سوالات متداول