توکن سوزی در ارزهای دیجیتال به چه معناست؟
ثابت نگه داشتن ارزش یک دارایی کار سختی است و این سخت بودن در مورد ارزهای دیجیتال نمود بیشتری پیدا می‌کند. ارزهای دیجیتال از کدهای کامپیوتری تشکیل شده‌اند و برای همین تولید ارزهای جدید می‌تواند خیلی سریع و در عرض چند ثانیه انجام شود. برای همین بسیاری از سرمایه‌گذاران از تعداد بالای موجودی برخی از این رمزارزها ابراز نگرانی می‌کنند.
برای مقابله با این مشکل و حفظ ارزش رمزارزها، راه‌های مختلفی طراحی شده است که یکی از آن‌ها سوزاندن قسمتی از موجودی آن رمزارز است.
در جریان این کار بخش مشخصی از موجودی آن ارز دیجیتال به طور کامل از بین می‌رود تا بدین ترتیب موجودی باقیمانده کم‌یاب‌تر شده و ارزششان بیشتر شود. موضوعی که می‌خواهیم در ادامه با جزئیات بیشتری در مورد آن صحبت کنیم. لطفاً همراه ما باشید.
مفهوم توکن سوزی
«توکن سوزی» (Token Burning) به عملیاتی گفته میشود که در جریان آن بخشی از موجودی یک رمزارز از بین برده میشود. با انجام این کار موجودی کل آن رمزارز کمتر شده و به دلیل کم‌یاب‌تر شدن ارزش آن بیشتر میشود.
برای از بین بردن بخشی از موجودی یک رمزارز معمولاً آن را به آدرس کیف پولی ارسال می‌کنند که هیچ‌کس توان دسترسی به آن را ندارد.
در واقع این کیف پول مخصوص که به آن کیف پول سوزاندن یا آدرس سوزاندن (Burn Address) نیز گفته میشود، کیف پولی است که تنها می‌توان به آدرس آن رمزارز ارسال کرد و امکان برداشت از آن وجود ندارد. بدین ترتیب عملاً این رمزارزها از گردش بازار حذف می‌شوند.
پس وقتی صحبت از توکن سوزی و سوزاندن رمزارزها میشود هیچ آتش روشن کردنی در کار نیست و فقط مقدار رمزارزهای دلخواه به آدرس مخصوصی که غیرقابل‌دسترسی است، ارسال میشود.
سوزاندن رمزارزها معمولاً پویشی است که از طرف سرمایه‌گذاران یک رمزارز خاص انجام میشود. این افراد برای اینکه ارزش رمزارز دلخواه خود را افزایش دهند با استفاده از قدرت شبکه‌های اجتماعی دور هم جمع شده و هر کدام مقدار کوچکی از ارزهای خود را می‌سوزانند.
این مقدار کم شاید به تنهایی تاثیر چندانی روی ارزش آن رمزارز نداشته باشد ولی وقتی تعداد زیادی از افراد این کار را انجام دهند، می‌تواند باعث افزایش ارزش آن ارز دیجیتال شود.
برخی از ارزهای دیجیتال نیز خودشان به صورت رسمی رویدادهایی دارند که در جریان آن‌ها توکن سوزی انجام میشود. برای مثال ارز دیجیتالی مثل «بایننس کوین» (Binance Coin) که نماد معاملاتی آن BNB است، هر چند ماه یک بار مقداری از موجودی خود را می‌سوزاند.
حتماً از خود می‌پرسید که چرا باید سازندگان و سرمایه‌گذاران یک ارز دیجیتال تمایل به سوزاندن و از دسترس خارج کردن بخشی از رمزارزهای خود داشته باشند؟ در بخش‌های بعدی به این سوال مهم پاسخ می‌دهیم.
دلایل انجام توکن سوزی
مهم‌ترین دلیل اینکه سرمایه‌گذاران و سازندگان رمزارزها اقدام به توکن سوزی می‌کنند، پایین آوردن موجودی کل آن رمزارز است که باعث کاهش عرضه‌ی آن میشود.
بدین ترتیب با توجه به مفهوم «عرضه و تقاضا» (Supply and Demand) تقاضا برای خرید آن بیشتر شده و بدین ترتیب رفته‌رفته ارزش آن بالاتر می‌رود.
برای درک بهتر موضوع بیایید یک مثال ساده بزنیم. فرض کنیم در داخل کشور تنها ۱۰ نمونه از یک خودروی خاص وجود دارد که افراد زیادی تمایل به خرید آن دارند. صاحبان این خودروها که از تقاضای مردم برای خرید این خودروهای خاص آگاه هستند تمایلی به فروش آن‌ها از خود نشان نمی‌دهند.
بدین ترتیب خریداران پیشنهادات بالاتری را برای خرید این خودروها مطرح می‌کنند و بدین ترتیب ارزش و قیمت این خودروها بیشتر میشود. در این مثال چون عرضه کم و تقاضا زیاد است ارزش این دارایی افزایش یافته است.
حال فرض کنیم ۳ عدد از این خودروها به دلیل تصادف از رده خارج شوند. در این شرایط تعداد این خودروهای خاص از ۱۰ به ۷ کاهش می‌یابد و به دلیل کم‌یاب‌تر شدن، ممکن است فروشندگان آن‌ها قیمت‌های بالاتری را طلب کنند.
در طرف دیگر اگر واردات خودرو آزاد شود و بعد از مدتی تعداد این خودروها از ۱۰ به ۱۰ هزار برسد. در این شرایط احتمال اینکه یکی از این ۱۰ هزار نفر بخواهد خودروی خود را با قیمت‌های پیشنهادی به فروش برساند، بیشتر میشود.
در نتیجه با افزایش عرضه، قیمت‌ها نیز کنترل شده و حتی کمتر میشود. چون دیگر تعداد چنین خودروهایی آنقدر کمیاب و کم نیست که حرف، حرف فروشندگان محدود آن‌ها باشد.
در بحث توکن سوزی هم دقیقاً همین اتفاق می‌افتد. وقتی بخشی از موجودی یک رمزارز را می‌سوزانیم در واقع داریم تعداد آن‌ها را کمتر می‌کنیم. بدین ترتیب عرضه‌ی آن نیز کمتر شده و در نتیجه ارزش و قیمت آن رفته‌رفته افزایش می‌یابد.
نحوه انجام توکن سوزی چگونه است؟
برای سوزاندن یک رمزارز راه‌های زیادی وجود دارد که پروژه‌های مختلف بسته به نیاز خود از آن‌ها استفاده می‌کنند. همان‌طور که گفتیم مرسوم‌ترین روش سوزاندن یک ارز دیجیتال ارسال آن به یک آدرس غیرقابل‌دسترسی است.
در این روش سازندگان آن رمزارز آدرس مخصوصی را به عنوان آدرس سوزاندن در نظر می‌گیرند و هر زمان که بخواهند مقداری از موجودی کل رمزارز خود را کاهش دهند، آن مقدار را به این آدرس ارسال می‌کنند.
بدین ترتیب از آنجایی که هیچ‌کس نمی‌تواند به این آدرس دسترسی داشته و رمزارزهای ارسال شده به آن را برداشت کند، عملاً آن رمزارزها از بین رفته یا سوزانده می‌شوند. حتی زمانی که کاربران به اشتباه رمزارزهای خود را به یک آدرس غیرمجاز ارسال می‌کنند به نوعی آن مقدار را سوزانده و از بین برده‌اند.
روش دیگری که در رمزارزهای دیگری مثل «شیبا اینو» (Shiba Inu) از آن استفاده شده تشویق کاربران به سوزاندن رمزارزهای خودشان است. سازندگان این رمزارز با ایجاد سایت مخصوصی برای این کار از کاربران خود می‌خواهند تا با سوزاندن و از رده خارج کردن مقداری از رمزارز شیبا اینوی خود، به عنوان پاداش مقداری رمزارز دیگر جایزه بگیرند.
برخی از رمزارزها نیز تابع مخصوصی برای توکن سوزی دارند. برای مثال رمزارز بایننس کوین در کدهای خود چنین تابعی را در نظر گرفته که هر کاربر می‌تواند با فراخوانی آن مقدار دلخواه خود را بسوزاند.
در نهایت رمزارزهایی نیز وجود دارند که عملیات سوزاندن رمزارز در آن‌ها به صورت خودکار انجام میشود. به عنوان مثال در ارز دیجیتال «اتریوم» (Ethereum) مقدار کمی از کارمزد تراکنش‌هایی که توسط کاربران پرداخت میشود، به صورت خودکار می‌سوزد و از بین می‌رود.
سوزاندن توکن ها چه مزیت هایی دارد؟
هیچ‌کس دوست ندارد دارایی‌های خود را بدون دلیل از بین ببرد. سوزاندن رمزارزها نیز با اینکه در نگاه اول کاری اشتباه و عجیب به نظر می‌رسد که هیچ سودی ندارد ولی واقعیت چیز دیگری است.
هدف از توکن سوزی حفظ ارزش یک ارز دیجیتال و پایدار کردن قیمت آن است که می‌تواند اعتماد سرمایه‌گذاران را نیز بیشتر کند. زمانی که تقاضا ثابت باقی بماند یا افزایش یابد، با کم کردن عرضه‌ی یک رمزارز می‌توان قیمت و ارزش آن را نیز افزایش داد.
بسیاری از ارزهای دیجیتال نیز به همین منظور در فواصل زمانی مشخص یا در زمان انجام هر تراکنش مقداری از موجودی خود را از بین می‌برند تا بدین ترتیب عرضه‌ی خود را کنترل کنند. موضوعی که در نهایت روی قیمت و ارزش آن تاثیر مثبتی می‌گذارد.
مزیت دیگر توکن سوزی که بیشتر توسط جامعه‌ی کاربری انجام میشود، جلب نظر افراد دیگر برای سرمایه‌گذاری در آن رمزارز است که همزمان با کاهش عرضه، باعث افزایش تقاضا نیز میشود. همان‌طور که گفتیم این نوع توکن سوزی معمولاً در شبکه‌های اجتماعی و به صورت گروهی انجام میشود و می‌توان آن را نوعی تبلیغ و مهندسی اجتماعی نیز در نظر گرفت.
با اینحال دو نکته‌ی مهم را نیز باید در مورد سوزاندن ارزهای دیجیتال در نظر داشته باشید. اول اینکه اگر شما هم به سوزاندن بخشی از رمزارزهای خود فکر می‌کنید باید بدانید که با این کار دیگر آن رمزارزها در اختیار شما نخواهند بود و به طور کامل از بین می‌روند. این یعنی اگر بعداً پشیمان شدید هیچ راه برگشتی وجود ندارد.
از طرف دیگر برای اینکه توکن سوزی بتواند تاثیر خود را روی قیمت یک رمزارز بگذارد، باید مقدار زیادی از آن سوزانده شود. در بسیاری از موارد مقدار سوزانده شده آنقدر زیاد نیست که بتواند بلافاصله باعث افزایش قیمت یک دارایی شود.
سخن پایانی
با اینکه توکن سوزی و از بین بردن بخشی از موجودی یک رمزارز هیچ تضمینی برای افزایش قیمت آن ندارد ولی باز هم از این روش به عنوان یکی از راه‌های خوب حفظ ارزش و تشویق کاربران برای سرمایه‌گذاری در آن رمزارز یاد میشود.
در توکن سوزی بخشی از موجودی فعلی یک رمزارز توسط سازندگان یا سرمایه‌گذاران آن از بین برده میشود تا بدین ترتیب براساس اصل عرضه و تقاضا با کاهش عرضه، تقاضا برای خرید آن بیشتر شده و رفته‌رفته به ارزش آن رمزارز افزوده شود.
این کار مزیت‌های خاص خود را دارد که در این مقاله در مورد آن‌ها نیز صحبت کردیم. همچنین با ذکر یک مثال ملموس در دنیای واقعی سعی کردیم مفهوم عرضه و تقاضا را برایتان شرح دهیم تا بهتر بتوانید دلایل توکن سوزی و از بین بردن رمزارزها را درک کنید.
امیدواریم دفعه‌ی بعدی که با سوالاتی مثل «سوزاندن رمزارز یعنی چه؟» یا «چرا ارزهای دیجیتال سوزانده می‌شوند؟» روبه‌رو شدید، بتوانید به خوبی پاسخ آن را بدهید.
برای دریافت مشاوره تخصصی رایگان از کارشناسان ما، اطلاعات خواسته شده رو تکمیل فرمایید.
سلام با تشکر از مقاله خوبتون یکی از استاد های ما عنوان داده برای تحقیق که آیا توکن سوزی باعث افزایش قیمت میشود یا خیر من جواب اینو هر چی میگردم پیدا نمیکنم که با دلیل و به صورت مستند باشه
سلام وقت شما بخیر
خب یکی از دلایل مهم توکن سوزی حفظ ارزش رمزارز هست و این کار رو هم بارها انجام داده
موفق باشید
سلام مقاله تان بسیار ارزشمند بود