ارز دیجیتال اتریوم چیست؟ آشنایی با Ethereum، بلاک چین قرارداد هوشمند
در سال ۲۰۱۳ میلادی که تنها چهار سال از معرفی و عرضهی «بیت کوین» (Bitcoin) به عنوان اولین ارز دیجیتال رسمی جهان میگذشت، یک برنامهنویس کانادایی-روسی به نام «ویتالیک بوترین» (Vitalik Buterin) ایدهی ساخت ارز دیجیتالی را در سر میپروراند که چیزی فراتر از یک پلتفرم ساده برای انتقال پول باشد. تا آن زمان بیت کوین و هر ارز دیجیتالی که از آن الهام گرفته بود، تنها با هدف دیجیتالی کردن عملیات انتقال پول و ارزش از طریق اینترنت و حذف عامل میانجی از جمله بانک و سیستمهای سنتی ساخته شده بود. اما پلتفرم جدید بوترین که امروزه آن را با نام «اتریوم» (Ethereum) میشناسیم یک تفاوت عمده با آنها داشت.برخلاف بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتالی که تا آن زمان ساخته شده بودند، اتریوم قابل برنامهنویسی بود. این یعنی هر شخصی که برنامهنویسی بلد بود، میتوانست برنامهی کامپیوتری دلخواه خود را بسازد و آن را روی پلتفرم اتریوم بارگذاری کند.
اگر میخواهید بدانید که چرا این موضوع به ظاهر کوچک انقلابی بزرگ در صنعت ارزهای دیجیتال به وجود آورد، حتماً تا انتهای مقاله همراه ما باشید.در ادامه ابتدا پلتفرم اتریوم را با زبانی ساده و قابلفهم تعریف کرده و در مورد نحوهی عملکرد آن صحبت میکنیم. علاوه بر این، ارز دیجیتال اتریوم را که به عنوان رمزارز محلی این پلتفرم کاربرد دارد، موشکافی کرده و در مورد مزایا و معایب آن نیز بحث خواهیم کرد.بنابراین اگر میخواهید یک بار برای همیشه با اتریوم آشنا شوید و مفاهیمی مثل «قراردادهای هوشمند» (Smart Contracts) و «برنامههای غیرمتمرکز» (Decentralized Applications) را به خوبی درک کنید، این مقاله از بلاگ حسینی فایننس را از دست ندهید.
اتریوم چیست؟
اتریوم پلتفرمی متن باز و غیرمتمرکز برای ساخت و اجرای برنامههای کامپیوتری است. مانند بیت کوین، در بطن اتریوم نیز فناوری «بلاک چین» (Blockchain) قرار دارد که میتوان آن را یک پایگاهدادهی غیرمتمرکز برای ثبت تراکنشها در نظر گرفت.
همانطور که میدانید بیت کوین یک سیستم مالی جهانی است که به طور کامل در دنیای دیجیتال قرار داشته و هیچ شخص، شرکت و سازمانی روی آن نظارت ندارد.
این یعنی اگر شخصی بخواهد از یک طرف دنیا به فرد دیگری که در آن سوی کرهی خاکی قرار دارد، بیت کوین بفرستد، لازم نیست که به یک عامل میانجی مثل بانک مراجعه کند. او میتواند تنها با چند کلیک و در عرض چند دقیقه تراکنش خود را تکمیل کرده و پرداخت خود را انجام دهد.
اتریوم هم همین کار را انجام میدهد ولی پا را یک پله فراتر میگذارد. با استفاده از اتریوم نه تنها میتوان به ارسال و دریافت پول پرداخت، بلکه میتوان برنامههای کامپیوتری نیز روی آن پیادهسازی کرد. بدین ترتیب اطلاعات و دادههای آن برنامهی کامپیوتری روی بلاک چین اتریوم ذخیره میشود.
به چنین برنامههایی که از بلاک چین اتریوم و سایر پروژههای مشابه قدرت میگیرند، برنامههای غیرمتمرکز میگویند. دلیل آن هم این است که چون دادههای این برنامهها روی بلاک چین ذخیره میشود و بلاک چین سیستمی غیرمتمرکز است، این برنامهها نیز از تمام مزایای سیستمهای غیرمتمرکز بهرهمند میشوند.
این یعنی دیگر لازم نیست مثل برنامههایی مثل «اینستاگرام» که توسط شرکت «فیس بوک» سابق ساخته شده و روی تمام عملکرد آن کنترل کامل دارد، به یک شرکت واحد اعتماد کنیم.
برای همین است که معرفی اتریوم باعث شد روند رو به رشد صنعت ارزهای دیجیتال سرعت بگیرد و هر روز شاهد ظهور پروژههای متنوعی باشیم.
پروژههایی که هر کدام تلاش میکنند یکی از مشکلات موجود در سیستمهای سنتی را حل کرده و قدرت را به دست کاربران انتقال دهند. اتریوم به قدری قدرتمند است که عملاً میتوان با برنامهنویسی آن هر کاری را به شکل غیرمتمرکز انجام داد.
اگر بیت کوین یک شبکهی پرداخت باشد، اتریوم بازاری متشکل از برنامهها و خدمات مالی، بازیهای بلاک چینی، شبکههای اجتماعی و سایر برنامههای غیرمتمرکز است که به حریم خصوصی شما احترام میگذارند.
اتریوم چگونه کار میکند؟
برای درک بهتر نحوهی عملکرد اتریوم، باید ابتدا با یک سری مفاهیم پایه آشنا شویم. همانطور که گفتیم اتریوم بلاک چینی است که میتواند کدهای برنامهنویسی شده را اجرا کند.
به این کدها قراردادهای هوشمند گفته میشود. یک یا چند قرارداد هوشمند که در کنار یکدیگر کار کرده و هدف خاصی را محقق میکنند، در واقع یک برنامهی غیرمتمرکز را تشکیل دادهاند. همهی اینها نیز به لطف فناوری بلاک چین انجام میشود.
بنابراین ابتدا باید به صورت کاملتر با سه مفهوم مهم بلاک چین، قرارداد هوشمند و برنامهی غیرمتمرکز آشنا شویم.
بلاک چین
بلاک چین نوعی پایگاهداده برای ثبت و نگهداری دادههاست که برخلاف پایگاه دادههای مرسوم در یک یا چند کامپیوتر مرکزی ذخیره نمیشود.
در عوض یک نسخه از این پایگاهداده در اختیار چند کامپیوتر قرار میگیرد، به شکلی که اگر اتفاقی برای یکی از آنها افتاد هیچ خطری اطلاعات ثبت شده در آن را تهدید نمیکند؛ زیرا همان اطلاعات در کامپیوترهای دیگر نیز وجود دارد. از طرف دیگر اگر دادهای بخواهد در این پایگاهداده ثبت شود باید به تایید همه یا بیشتر کامپیوترها برسد.
بدین ترتیب افراد کلاهبردار و خرابکار نمیتوانند تقلب کرده و در دادههای ثبت شدهی قبلی تغییر ایجاد کنند. از طرف دیگر همانطور که گفتیم اگر مشکلی برای یکی از کامپیوترها پیش بیاید، دادهها از بین نمیروند.
قرارداد هوشمند و برنامه غیرمتمرکز
اگر بخواهیم ساده بگوییم، قرارداد هوشمند همان برنامهی کامپیوتری معمولی است که به جای نصب روی کامپیوتر یا موبایل روی بلاک چین اتریوم یا سایر بلاک چینهای مشابه پیادهسازی میشود.
هر قرارداد هوشمند از یک سری کدهای برنامهنویسیشده تشکیل میشود که عملکرد آن را برنامهنویس تعیین کرده و به شکل کد درمیآورد. هر قرارداد هوشمند هم تنها زمانی اجرا میشود که کاربر یا یک قرارداد هوشمند دیگر با انجام تراکنشی در شبکهی بلاک چین آن را درخواست کند.
به مجموعه چند قرارداد هوشمند که در کنار هم کار میکنند و با یکدیگر در ارتباط هستند یک برنامه غیرمتمرکز یا dApp میگوییم.
مزیت قرارداد هوشمند و برنامههای غیرمتمرکز در این است که بعد از پیادهسازی آنها در اتریوم دیگر هیچکس، حتی سازندهی اصلی آن هم نمیتواند آنها را تغییر داده یا حذف کند. این قراردادها به صورت خودکار اجرا میشوند و برای همین از امنیت و یکپارچگی کامل برخوردار هستند.
برای مثال؛ یک برنامهی غیرمتمرکز میتواند به شما اجازه دهد تا با اتصال کیف پول دیجیتال خود مستقیماً از همان جا به خرید یا فروش رمزارزهای خود بپردازید.
چنین برنامههایی با عنوان صرافیهای غیرمتمرکز شناخته میشوند. این برنامه از چند قرارداد هوشمند تشکیل شده که به عنوان مثال یکی از آنها مخصوص تبادل رمزارزهای درخواستی کاربر است و دیگری به آنها اجازه میدهد، رمزارزهای خود را سپردهگذاری کنند.
نحوه عملکرد بلاک چین اتریوم
تا اینجا دانستیم که اتریوم یک بلاک چین برای میزبانی از برنامههای غیرمتمرکز است. هر کدام از این برنامهها نیز از قراردادهای هوشمند تشکیل شدهاند.
بنابراین اگر شخص یا شرکتی بخواهد برنامهی غیرمتمرکز خود را بسازد و روی اتریوم پیادهسازی کند، باید زبان برنامهنویسی مخصوص اتریوم را که «سالیدیتی» (Solidity) نام دارد، یاد بگیرد و با استفاده از آن برنامهی دلخواه خود را کدنویسی کرده و در نهایت روی اتریوم پیادهسازی کند.
حال سوالی که مطرح میشود این است که این کدها در کجا و به چه شکلی اجرا میشوند؟ برای پاسخ به این سوال باید با «ماشین مجازی اتریوم» (Ethereum Virtual Machine) یا EVM آشنا شویم.
در علم کامپیوتر منظور از ماشین مجازی یک سیستم عامل است که درون سیستم عامل اصلی و به شکل مجازی اجرا میشود. برای مثال شما میتوانید درون ویندوز ۱۰ خود یک ماشین مجازی با مشخصات سختافزاری دلخواه خود تعریف کرده و سیستم عامل دیگری مثل «لینوکس» (Linux) را روی آن نصب کنید.
ماشین مجازی اتریوم چیزی شبیه یک سیستم عامل است که درون تمام کامپیوترهای شرکتکننده در شبکهی اتریوم وجود دارد.
قراردادهای هوشمند و کد برنامههای غیرمتمرکز نیز درون این ماشین مجازی یا EVM اجرا میشود. از آنجایی هم که حالت این ماشین مجازی در تمام کامپیوترها یکسان است، کدهای اجرا شده در آنها نیز همواره یک خروجی یکسان تولید خواهد کرد.
بدین ترتیب توسعهدهندگان و برنامهنویسان از اتریوم برای پیادهسازی برنامههای خود استفاده میکنند. در طرف دیگر نیز کاربران قرار دارند که در هنگام استفاده از این برنامهها هر کدام از کارهای خود را به شکل یک تراکنش در شبکهی اتریوم ثبت میکنند و اتریوم بعد از پردازش آنها پاسخ نهایی را به برنامهی غیرمتمرکز برمیگرداند. برنامه غیرمتمرکز نیز متناسب با آن، عملیات درخواستی را انجام داده و اطلاعات مرتبط را به کاربر نمایش میدهد.
وظیفهی تایید و پردازش تراکنشها نیز برعهدهی کاربران داوطلبی است که قدرت سختافزاری رایانهی خود را در اختیار شبکه قرار میدهد. در ازای این کار نیز مقداری از رمزارز اتریوم و کارمزدهای پرداختی توسط کاربران برنامههای غیرمتمرکز، به عنوان پاداش در اختیار کاربران داوطلب قرار میگیرد.
بدین ترتیب یک چرخهی غیرمتمرکز برد-برد به وجود میآید که در جریان آن همهی طرفین رابطه، به خواستههای خود رسیده و سود میبرند، بدون اینکه بخواهند به شخص دیگری خارج از این چرخه اعتماد کنند.
سازندگان اتریوم چه کسانی هستند؟
مقالهی علمی که در جریان آن اتریوم معرفی شد، توسط ویتالیک بوترین نوشته شده بود که در آن زمان تنها ۱۹ سال سن داشت.
بعدها و در ژانویه سال ۲۰۱۴ که کنفرانس بیت کوین در شهر میامی برگزار میشد، بوترین به همراه «گاوین وود» (Gavin Wood)، «چارلز هاسکینسون» (Charles Hoskinson) و «آنتونی دی ایوریو» (Anthony Di Iorio) خانهای را در همان شهر اجاره کردند تا با همکاری یکدیگر ایدهی اتریوم را عملیاتی کنند.
دی ایوریو دوست خود «جوزف لوبین» (Joseph Lubin) را نیز به این جمع دعوت کرد. شش ماه بعد هاسکینسون از پروژه کنار رفت و با تاسیس شرکت جدید، بلاک چین «کاردانو» (Cardano) را به وجود آورد.
دی ایوریو همچنین از افرادی مثل «میهای علیسی» (Mihai Alisie)، «امیر چتریت» (Amir Chetrit) و «جفری ویلکه» (Jeffrey Wilcke) نیز به عنوان همبنیانگذاران اولیه اتریوم یاد میکند.
شروع رسمی برنامهنویسی و توسعهی نرمافزار اتریوم در اوایل سال ۲۰۱۴ و توسط شرکت تازهتاسیس «اتریوم سوئیس» (Ethereum Switzerland GmbH) آغاز شد. بعدها سازمان غیرانتفاعی دیگری به نام «بنیاد اتریوم» (Ethereum Foundation) به وجود آمد که هدف از آن حمایت و پشتیبانی از این بلاک چین بود.
علاوه بر این در سال ۲۰۱۷ میلادی «اتحاد اتریوم سازمانی» (Enterprise Ethereum Alliance) به وجود آمد که از استارتآپها، شرکتها و گروههای تحقیقاتی فعال در زمینهی بلاک چین تشکیل میشد.
این اتحاد که اعضای آن ملیتهای مختلفی داشتند، به منظور همکاری با یکدیگر برای توسعهی اتریوم گرد هم آمدند و هر روز هم به تعداد آنها افزوده میشود.
علاوه بر این، از آنجایی که اتریوم پلتفرمی متن باز و عمومی است، کدهای آن به رایگان در اینترنت قرار داده شده و هر کسی که دانش برنامهنویسی کافی را داشته باشد، میتواند در توسعهی آن نقشی ایفا کند. این کار نیازمند ضوابط و مقررات خاص خود است و بعد از ثبت آن، همه یا اکثریت جامعهی کاربری اتریوم باید با آن موافقت کنند.
ارز دیجیتال اتریوم
بلاک چین اتریوم دارای یک ارز دیجیتال داخلی است که از آن برای پرداخت کارمزد تراکنشهای شبکه و موارد دیگر استفاده میشود.
این ارز دیجیتال «اتر» (Ether) نام دارد و نماد معاملاتی آن ETH است. با این حال از این ارز دیجیتال با نام ارز دیجیتال اتریوم نیز یاد میشود و اگر در جایی از ارز دیجیتال اتر صحبت شد، منظور همان رمز ارز اتریوم است.
ارز دیجیتال اتریوم در ابتدا مانند بیت کوین تنها به عنوان پول دیجیتال استفاده میشد. در آن زمان فقط میتوانستید اتریوم را از یک کیف پول به کیف پول دیگر انتقال دهید اما امروزه با توسعهی فراتر از انتظار اکوسیستم اتریوم و ظهور برنامههای غیرمتمرکز مختلف در آن، کاربردهای اتریوم نیز گستردهتر شده است.
همانطور که اشاره کردیم، مهمترین کاربرد رمزارز اتریوم برای پرداخت کارمزد تراکنشهای آن است. هر عملی که کاربر در هر یک از برنامههای غیرمتمرکز اتریوم انجام میدهد نیازمند انجام یک تراکنش در بلاک چین اتریوم است. برای انجام هر تراکنش نیز کاربر موظف است مقداری کارمزد پرداخت کند که این هزینه با پرداخت رمزارز اتریوم انجام میشود.
علاوه بر این، بسیاری از برنامههای غیرمتمرکزی که در زمینهی امور مالی فعالیت دارند به کاربران خود اجازه میدهند تا از اتریوم به عنوان وثیقه استفاده کرده و برای مثال وام بگیرند.
برخی دیگر نیز به ارز دیجیتال اتر به عنوان یک دارایی مناسب برای سرمایهگذاری بلندمدت نگاه میکنند. دلیل آن هم این است که با گذشت زمان تولید اتریومهای جدید سرعت کمتری پیدا میکند و در عوض با گسترش این شبکه و برنامههای غیرمتمرکز آن، تقاضا برای آن بیشتر میشود.
در حال حاضر مدتهاست که رمزارز اتریوم بعد از بیت کوین در رتبهی دوم برترین ارزهای دیجیتال از نظر ارزش بازار قرار دارد و به نظر هم نمیرسد که به این زودیها این رتبه را به ارز دیجیتال دیگری واگذار کند.
کاربردهای اتریوم
اتریوم به لطف پشتیبانی از قراردادهای هوشمند از برنامههای غیرمتمرکز زیادی میزبانی میکند که هر کدام با هدف خاصی توسعه داده شده و نیاز طیف مشخصی از کاربران را برطرف میکنند.
برای همین کاربردهای اتریوم روز به روز بیشتر میشود و نمیتوان هیچ محدودیتی برای آن در نظر گرفت. در ادامه با جزئیات بیشتری در مورد هر کدام از کاربردهای اتریوم صحبت میکنیم.
انتقال سریع پول
نوع خاصی از ارزهای دیجیتال وجود دارند که به دلیل داشتن پشتوانه در دنیای واقعی، ارزش آنها همیشه ثابت باقی میماند. پشتوانهی بیشتر این رمزارزها دلار آمریکا بوده و برای همین قیمت آنها همیشه با یک دلار برابر است. به چنین رمزارزهایی «استیبل کوین» (Stablecoin) میگوییم که بسیاری از آنها روی پلتفرم اتریوم ساخته شدهاند.
برای همین، افراد، شرکتها و سازمانهایی که میخواهند در کمترین زمان و بدون هیچ دردسر اضافه پول زیادی را از یک نقطه از جهان به هر طرف دیگر ارسال کنند، میتوانند به راحتی از استیبل کوینهای عرضه شده در اتریوم کمک بگیرند. بدین ترتیب دیگر لازم نیست مانند استفاده از بانکها چند روز کاری منتظر ماند و کارمزد زیادی نیز پرداخت کرد.
ان اف تی یا توکن های غیرمثلی (NFT)
انافتی یا توکن غیرمثلی که به آن توکن غیرقابلتعویض نیز گفته میشود، نوع دیگری از ارزهای دیجیتال است که هر واحد از آن را میتوان به یک تصویر، فیلم، شخصیت و هر چیز دیگر نسبت داده و آن را خرید و فروش کرد. برای مثال احتمالاً اسم مجموعه انافتیهای «باشگاه کشتی تفریحی میمونهای کسل» (Bored Ape Yacht Club) را شنیدهاید.
در این مجموعه تصویر ۱۰ هزار میمون کارتونی به صورت تصادفی ساخته شده که هر کدام شکل و شمایل خاص خود را دارند. هر کدام از تصاویر میمونها نیز به شکل یک انافتی ثبت شده و برای همین هر شخصی که آن را خریداری کند میتواند آن را در کیف پول دیجیتال خود ببیند.
تقریباً بیشتر مجموعه انافتیهای معتبر و بزرگ بازار روی پلتفرم اتریوم ساخته شدهاند و کاربرد آنها چیزی فراتر از مجموعه تصاویر کارتونی است.
هنرمندان، خوانندهها، نویسندهها و دیگر تولیدکنندگان محتوا با تبدیل هنر خود به انافتی میتوانند آن را در فروشگاههای مخصوص به فروش رسانده و از این راه کسب درآمد کنند. پیشنهاد میکنیم برای کسب اطلاعات بیشتر و آشنایی با کاربرد آنها مقالهی ویژهای که در همین رابطه آماده شده است را مطالعه کنید و با نحوه ساخت ان اف تی آشنا شوید.
دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)
برنامههای غیرمتمرکزی که در زمینهی امور مالی فعالیت دارند و هدف از ساخت آنها حذف عامل میانجی مثل بانک و موسسات مالی است، حوزهی جدیدی را به وجود آوردهاند که به مجموعهی آنها «امور مالی غیرمتمرکز» (Decentralized Finance) یا به اختصار «دیفای» (DeFi) میگویند.
به عنوان نمونه به لطف برنامههای غیرمتمرکزی مثل «آوه» (Aave) میتوان رمزارزهای خود را سپردهگذاری کرد یا با وثیقه گذاشتن آنها وام گرفت.
این کار به دلیل استفاده از طبیعت غیرمتمرکز فناوری بلاک چین و پلتفرم اتریوم که اجازهی توسعهی چنین برنامههایی را میدهد، کاغذ بازیهای مرسوم امور مالی سنتی را حذف کرده و به نفع کاربر عمل میکند.
سازمانهای غیرمتمرکز خودگردان (DAO)
یک «سازمان غیرمتمرکز خودگردان» (Decentralized Autonomous Organization) یا به اختصار DAO به سازمانی گفته میشود که قوانین آن براساس کدهای کامپیوتری نوشته میشود و هیچ شخص یا گروهی مسئولیت مستقیم تصمیمگیری در آن را برعهده ندارد.
در یک سازمان غیرمتمرکز خودگردان تمامی تصمیمات با رایگیری در بین اعضا و ذینفعان آن سازمان انجام میشود و تنها در صورت کسب اکثریت آرا به مرحلهی اجرا میرسد. کدهای چنین سازمانهایی به شکل یک یا چند قرار هوشمند نوشته میشود و نیازمند یک بلاک چین برای اجرا است. برای همین بلاک چین اتریوم میتواند برای میزبانی از چنین سازمانهایی یک انتخاب ایدهآل باشد.
بازیهای بلاک چینی
بازیهای بلاک چینی که به آنها بازیهای «بازی کن پول در بیار» یا «پلی تو ارن» (بازی Play to Earn) نیز گفته میشود، بازیهای تحت بلاک چین هستند که کاربر با بازی کردن آنها میتواند به کسب درآمد برسد.
در بازیهای ویدیویی فعلی که همهی ما حداقل یک بار طعم بازی کردن آنها را چشیدهایم، معمولاً نمیتوان آیتم و داراییهای داخل بازی را خریدوفروش کرد. برای همین کاربران مجبور هستند برای مبادله آنها با اشخاص دیگر از راههای غیررسمی مثل شبکههای اجتماعی استفاده کنند که این کار میتواند احتمال کلاهبرداری را افزایش دهد.
در عوض در بازیهای بلاک چینی هر کدام از آیتمهای داخل بازی به شکل یک انافتی تعریف میشوند و برای همین کاربران میتوانند به راحتی و در چارچوب امن بلاک چین آنها را خریدوفروش کنند.
علاوه بر این برخی از این بازیها مقداری از رمزارز داخلی خود را به کاربران خود پرداخت میکنند که میتوان با فروش آنها کسب درآمد نیز کرد. چنین بازیهایی به لطف قراردادهای هوشمند اتریوم و سایر بلاک چینهای مشابه ممکن شدهاند.
ساخت رمز ارزهای دیگر
در حالت کلی هر شخص یا شرکتی که به دنبال ساخت ارز دیجیتال اختصاصی خود باشد، میتواند از دو راه این کار را انجام دهد. این افراد میتوانند برای رمزارز خود یک بلاک چین جداگانه توسعه دهند یا از بلاک چینهای شناختهشدهی دیگر بازار مثل اتریوم کمک بگیرند.
به رمزارزهایی که بلاک چین اختصاصی خود را داشته باشند یک «کوین» (Coin) و رمزارزهایی که از بلاک چینهای دیگر استفاده کنند یک «توکن» (Token) میگوییم.
برای همین از آنجایی که اتریوم بزرگترین رمزارز با قابلیت ساخت توکن است، بسیاری از پروژهها ترجیح میدهند رمزارز خود را روی اتریوم پیاده کرده و هزینهها و دردسرهای ساخت بلاک چین اختصاصی را متحمل نشوند.
به رمزارزهایی که از اتریوم به عنوان بلاک چین خود استفاده میکنند، توکنهای ERC-20 میگوییم. در واقع ERC-20 به استانداردی اطلاق میشود که تمام توکنهای ساخته شده روی اتریوم مجبور به تبعیت از آن هستند.
ارزهای دیجیتال معتبر و شناختهشدهی زیادی از اتریوم به عنوان بستر اصلی خود استفاده میکنند که از مهمترین آنها میتوان به ارز دیجیتال «سند» (SAND) از پروژهی متاورسی «سندباکس» (The Sandbox)، «شیبا اینو» (Shiba Inu) و رمزارز «یونی» (UNI) از صرافی غیرمتمرکز «یونیسواپ» (UniSwap) اشاره کرد.
مزایای اتریوم
بدون شک اتریوم به قدری مزایا داشته که تا این حد توانسته نظر عموم سرمایهگذاران و توسعهدهندگان را به خود جلب کند. در این بخش به صورت خلاصه در مورد هر کدام صحبت میکنیم.
- غیرمتمرکز بودن: غیرمتمرکز بودن اتریوم باعث میشود که مدیریت این بلاک چین برعهدهی کل اعضای شبکه باشد. در اتریوم هیچ شخص یا سازمانی نمیتواند از قدرت خود سوءاستفاده کرده و حالت شبکه را به نفع خود تغییر دهد.
- جامعهی کاربری و توسعهدهندههای قوی: از بین تمام پروژههای رمزارزی که در طول این سالها شاهد آنها بودهایم، از نظر تعداد توسعهدهندهها اتریوم رتبهی اول را در اختیار دارد. این نشان میدهد که مردم به قابلیتهای این شبکه و برنامههای آتی آن اعتماد دارند.
- قابلیت برنامهنویسی: پشتیبانی از قراردادهای هوشمند و امکان پیادهسازی برنامههای غیرمتمرکز توسعهدهندههای دیگر باعث شده اتریوم یک ویژگی منحصربهفردتر نسبت بیت کوین داشته باشد. از طرف دیگر هر برنامهای که روی اتریوم پیادهسازی شده میتواند با برنامهها و قراردادهای هوشمند دیگر ارتباط داشته باشد.
- توکن سازی: تقریباً هر آیتمی را میتوان به شکل دیجیتالی درآورده و آن را در قالب یک توکن ثبت کرد. از این ویژگی بیشتر در زمینهی انافتی استفاده میشود و با استفاده از آن میتوان برای هر آیتم مجازی یا فیزیکی یک گواهی دیجیتالی معتبر صادر کرد.
- مقیاسپذیری در آینده: نقشهی راه و برنامههای مختلفی که برای بهروزرسانی اتریوم در آینده در نظر گرفته شده نوید یک آیندهی درخشان را به کاربران خود میدهد. برکسی پوشیده نیست که امروزه اتریوم با مشکل مقیاسپذیری مواجه است ولی با بهروزرسانیهای در نظر گرفته شده این مشکلات حل خواهند شد.
- ماندگاری: بیش از ۷ سال از شروع رسمی اتریوم میگذرد و در طول این سالها این رمزارز توانسته همیشه در رتبههای بالای برترین ارزهای دیجیتال قرار بگیرد. در حقیقت چندین سال است که بعد از بیت کوین رتبهی دوم به اتریوم رسیده و به نظر هم نمیرسد که به این زودیها شاهد پایین رفتن این رتبه باشیم.
معایب اتریوم
هر پروژهای یک سری ایرادات و معایب خاص خود را دارد که اتریوم هم از این نظر مستثنی نیست. با این حال در مقایسه با مزایای اتریوم، معایبی که در ادامه به آنها اشاره میکنیم چندان بزرگ به نظر نمیرسند. به ویژه اینکه در آینده و با انجام بهروزرسانیهای پیشبینیشدهی اتریوم، یکی از این معایب به کلی حذف خواهد شد.
- کارمزدهای بالا: به دلیل محبوبیت بلاک چین اتریوم زمانی که تعداد زیادی از کاربران به صورت همزمان شروع به ثبت تراکنش میکنند، ممکن است کارمزد درخواستی از کاربر برای انجام تراکنشهای جدید زیاد باشد.
- نگرانی در مورد ثبات اتریوم: اتریوم یک بار و در سال ۲۰۱۶ میلادی در بلاک چین خود تغییر ایجاد کرده است. این کار به منظور حذف تراکنشهای غیرقانونی کلاهبرداران انجام شد و در نهایت منجر به تقسیم بلاک چین اتریوم و ایجاد «اتریوم کلاسیک» (Etherum Classic) گردید. در آن زمان هنوز اتریوم در ابتدای راه خود قرار داشت و برای همین این تغییر چندان به چشم نیامد. اما این روزها که اتریوم تبدیل به یک بلاک چین مهم شده، شانس انجام تغییرات مشابه کمتر شده است. با این حال برخی نگران هستند که شاید در آینده نیز چنین اتفاقاتی برای اتریوم بیفتد.
- زبان برنامهنویسی جدید: اتریوم از زبان برنامهنویسی جدید خود که سالیدیتی نام دارد، استفاده میکند. این یعنی هر توسعهدهندهای که بخواهد برنامهی غیرمتمرکز خود را ساخته و روی اتریوم پیادهسازی کند، باید کدهای خود را به این زبان بنویسد. این موضوع ممکن است برای برخی از برنامهنویسها ناخوشآیند باشد؛ زیرا مجبور هستند یک زبان برنامهنویسی دیگر را به جز آنهایی که مرسوم است، یاد بگیرند.
آینده اتریوم و ETH 2.0
بزرگترین مشکلی که اتریوم با آن مواجه شده بدون شک مشکل مقیاسپذیری آن است. برای حل این مشکل پروژههای جانبی زیادی ایجاد شدهاند که هر کدام با استفاده از روشهای مختلف سعی در رفع این مشکل داشتند. با این حال خود توسعهدهندگان اتریوم هم بیکار ننشستهاند و مدتهاست روی یک بهروزرسانی بزرگ و مهم کار میکنند.
در جریان این بهروزرسانی قرار است توان عملیاتی اتریوم بیشتر شود. در حال حاضر بلاک چین اتریوم تنها قادر است حداکثر تا ۱۵ تراکنش را در هر ثانیه پردازش کند.
بعد از بهروزرسانی اتریوم ۲ این رقم حداقل از نظر تئوری به دهها هزار تراکنش در ثانیه افزایش خواهد یافت. این کار با تقسیم بار کاری در بین بلاک چینهای مختلف که در موازات هم کار میکنند، محقق خواهد شد.
این بهروزرسانی که از آن با عناوینی مثل اتریوم ۲.۰ یا Ethereum 2.0 نیز یاد میشود، در چند مرحله اجرایی خواهد شد که فاز صفر آن در اواخر سال ۲۰۲۰ میلادی آغاز شده است.
در این فاز یک بلاک چنین جدید با مکانیزم اجماع «اثبات سهام» (Proof of Stake) ایجاد شد که به آن «بیکن چین» (Beacon Chain) گفته میشود. قرار است از این زنجیره به عنوان مرکز اصلی کنترل و مدیریت اتریوم ۲ استفاده شود.
در فاز بعدی یا فاز ۱ که به فاز «ادغام» یا «مرج» (The Merge) مشهور شده، قرار است بلاک چین فعلی اتریوم با بلاک چین بیکن چین ادغام شود. بدین ترتیب اتریوم با مکانیزم اجماع «اثبات کار» (Proof of Work) خداحافظی کرده و دیگر برای استخراج آن نیازی به انجام محاسبات سنگین با سختافزارهای قدرتمند نخواهد بود.
در زمان نگارش این مقاله تنها چند هفته تا انجام این مرحله فاصله داریم و قرار است تا اواسط سپتامبر 2022 عملیات ادغام بعد از چند سال انتظار، نهایی شود.
جالب است بدانید که از فاز ادغام اتریوم به عنوان یکی از مهمترین اتفاقات دنیای ارزهای دیجیتال یاد میشود که موفقیت یا عدم موفقیت آن تاثیر زیادی روی این بازار خواهد گذاشت.
در نهایت در فاز ۲ بلاک چینهای دیگر اتریوم که از آنها با عنوان «شارد» (Shard) یاد میشود، شروع به فعالیت خواهند کرد. در آن زمان بلاک چین اتریوم فعلی به عنوان یکی از شاردها در موازات بلاک چینهای دیگر انجام وظیفه خواهد کرد و بار کلی شبکه بین آنها تقسیم خواهد شد. فاز ۲ بهروزرسانی اتریوم طبق پیشبینیها در سال ۲۰۲۳ میلادی عملیاتی خواهد شد.
سخن پایانی
پلتفرم اتریوم و ارز دیجیتال اتر یک مجموعهی کامل از جادوی ارزهای دیجیتال و بلاک چین را فراهم کردهاند که به خوبی توانسته کاربردها و مزایای این فناوری را به رخ همگان بکشد. این بلاک چین با ارائهی مفاهیمی مثل قراردادهای هوشمند و برنامههای غیرمتمرکز دنیای رمزارزها را به چیزی فراتر از یک ابزار ساده برای انتقال پول تبدیل کرده است.
از همین رو ما نیز تلاش کردیم تا در طول این مقاله ضمن معرفی بلاک چین اتریوم و اشاره به تفاوتهای آن نسبت به بیت کوین، شما را بیش از پیش با کاربردها و مزایای آن آشنا کنیم. علاوه بر این با مفاهیم دیگری مثل انافتی، سازمانهای غیرمتمرکز خودگردان، توکنهای ERC-20 و غیره نیز آشنا شدیم.
برای دریافت مشاوره تخصصی رایگان از کارشناسان ما، اطلاعات خواسته شده رو تکمیل فرمایید.
سلام برای استخراج ارز دیجیتال اتریوم هم چالش های استخراج بیت کوین رو داریم یا اتریوم ساده تر کارا پیش میره تو سال جدید دیگه ماین کرردن بیت کوین با این موضع هش ریت و افزایش قیمت ها ، تورم اصلا به صرفه و منطقی نیست ماین کردن بنظرم هزینه کردنه صرفا نه سرمایه گذاری کردن ….
سلام وقت بخیر
کارکرد بلاک چین این دو ارز متفاوت هست و استخراجش هم به همین شکل
بهصورت کلی همکاری با استخرهای ماین و استخراج ابری سود بهترین به شما میده
ممنون از نظرتون